عباس حلمی دوم

عبّاس حِلْمی دوم (اسکندریه ۱۲۹۱ـ۱۳۶۳ق)
عبّاس حِلْمی دوم
خدیو مصر، (۱۸۹۲/۱۳۰۹ق ـ۱۹۱۴/۱۳۳۲ق). چند سالی در مدرسۀ کاخ عابدین که پدرش خدیو توفیق پاشا مخصوص فرزندان اشراف تأسیس کرده بود، درس خواند و بعد برای ادامۀ تحصیل به سوئیس و سپس وین رفت. در مدت تحصیل از سراسر اروپا دیدن کرد. پس از درگذشت پدرش، خدیو مصر شد. عصر وی شاهد نهضت بزرگی در مطبوعات و افزایش چشمگیر چاپخانه ها و مجلات و ظهور مشاهیری چون شیخ محمد عبده، سعد زغلول، مصطفی کامل، و احمد شوقی بود. در دوران حکومتش کشور سودان توسط سپاهیان مصری و انگلیسی تصرف شد (۱۸۸۳/۱۳۰۰ق). نقش مهمی در تأسیس دانشگاه قاهره در ۱۹۰۸/۱۳۲۶ق داشت. در هنگام شروع جنگ جهانی اول وی در استانبول به سر می برد و مردم مصر را علیه دولت انگلیس تحریک می کرد. دولت انگلیس از وی خواست تا استانبول را به قصد ایتالیا ترک کند، ولی عباس حلمی از این دستور سرپیچی کرد. از همین رو، دولت انگلیس در ۱۹ دسامبر ۱۹۱۵/اول صفر ۱۳۳۳ق قیمومیت خود را بر مصر اعلام و او را از فرمانروایی این کشور خلع کرد. خدیو عباس از این تاریخ تا ۱۹۳۱/۱۳۵۰ق در سوئیس زیست و در این سال رسماً از حق فرمانروایی خویش به نفع احمد فؤاد، خدیو وقت مصر، چشم پوشی کرد. پس از مرگ جنازه اش را به مصر آوردند و در کنار قبر جدش به خاک سپردند.