عباس آقا تبریزی ( ۱۲۶۴ در تبریز – ۸ شهریور ۱۲۸۶ در تهران ) با نام دیگر عباس آقا صراف آذربایجانی یا تبریزی قاتل علی اصغر اتابک ( میرزا علی اصغرخان امین السلطان ) در جریان جنبش مشروطه ایران بود. از زندگی او چیز زیادی دانسته نیست جز آن که از مردم تبریز بوده، پدرش حاجی محمد نام داشته و در تهران به کار صرافی می پرداخته و در بازار تهران بسیاری او را می شناخته اند.
... [مشاهده متن کامل]
گویا حیدر عمو اوغلی او را برای کشتن اتابک اعظم برگزیده و آموزش داده بود.
گفته شده است که مذهب پدر عباس آقا بابی بوده و وی عضو یک انجمن مخفی بوده که دفتر مرکزی اش در باکوی آذربایجان بوده است. هدف این انجمن احیای ایران اعلام شده بود. یکی از اقداماتی که این انجمن برای نجات ایران ضروری می دانست، حذف اتابک اعظم بوده است. با قرعه کشی انجام شده، قرعه شماره ۴۱ بنام عباس آقا افتاد و وی مامور به این اقدام شد.
او در تاریخ ۸ شهریور ۱۲۸۶ ه. خ. علی اصغر اتابک را کشت و چون در محاصره افتاد، تیری هم به خود زد و درگذشت. هنگام مرگ بیست و دو ساله بود. از جیب او کارتی به دست آمد که روی آن نوشته بود:
عباس آقا صراف آذربایجانی عضو انجمن نمره ۴۱ فدائی ملت
از این "انجمن" نیز نشانی در نوشته های آن دوره نیست و احتمالاً وی برای ترساندن دیگر مستبدین چنین کارتی را در جیب گذاشته بود.
پیکر او بیش از دو روز روی خاک های اطراف مجلس افتاده بود و شهربانی اجازه نمی داد کسی آن را برداشته دفن کند. کمی بعد شنیده شد شهربانی او را با همان لباس ها در گودالی انداخته و خاک کرده است، اما بعداً از ترس آزادیخواهان، پیکر را بیرون آورده کفن کرده و دوباره خاک کرده است.
ترس مردم که از اقدامات شهربانی کمتر شد، مکان دفن او را یافته و به همت دو تن از بازاریان اقدام به ساخت گور مناسب برای وی کردند. اما چند روز پس از آنکه مجلس شورای ملی به دستور محمدعلی شاه و به دست کلنل لیاخوف روسی به توپ بسته شد و برخی از آزادیخوان کشته و به زنجیر کشیده شدند، شاه دستور داد قبر عباس آقا تبریزی به همراه دو نفر دیگر از کشته های راه مشروطه ( سیدعبدالحمید و حاجی سید حسین ) گشوده و استخوان های آن ها را بیرون آورده و دور اندازند.
کسروی در کتاب تاریخ مشروطه می نویسد که در ۱۵ شهریور ۱۲۸۶ که برابر با هفتمین روز از مرگ عباس آقا بود، نزدیک به دو هزار نفر از ساکنین تهران برای برگزاری مراسم دور گور او گرد آمدند. در آن روز ملک المتکلمین و بهاءالواعظین سخنرانی هایی در باب جانفشانی عباس آقا ارائه کردند.
... [مشاهده متن کامل]
گویا حیدر عمو اوغلی او را برای کشتن اتابک اعظم برگزیده و آموزش داده بود.
گفته شده است که مذهب پدر عباس آقا بابی بوده و وی عضو یک انجمن مخفی بوده که دفتر مرکزی اش در باکوی آذربایجان بوده است. هدف این انجمن احیای ایران اعلام شده بود. یکی از اقداماتی که این انجمن برای نجات ایران ضروری می دانست، حذف اتابک اعظم بوده است. با قرعه کشی انجام شده، قرعه شماره ۴۱ بنام عباس آقا افتاد و وی مامور به این اقدام شد.
او در تاریخ ۸ شهریور ۱۲۸۶ ه. خ. علی اصغر اتابک را کشت و چون در محاصره افتاد، تیری هم به خود زد و درگذشت. هنگام مرگ بیست و دو ساله بود. از جیب او کارتی به دست آمد که روی آن نوشته بود:
عباس آقا صراف آذربایجانی عضو انجمن نمره ۴۱ فدائی ملت
از این "انجمن" نیز نشانی در نوشته های آن دوره نیست و احتمالاً وی برای ترساندن دیگر مستبدین چنین کارتی را در جیب گذاشته بود.
پیکر او بیش از دو روز روی خاک های اطراف مجلس افتاده بود و شهربانی اجازه نمی داد کسی آن را برداشته دفن کند. کمی بعد شنیده شد شهربانی او را با همان لباس ها در گودالی انداخته و خاک کرده است، اما بعداً از ترس آزادیخواهان، پیکر را بیرون آورده کفن کرده و دوباره خاک کرده است.
ترس مردم که از اقدامات شهربانی کمتر شد، مکان دفن او را یافته و به همت دو تن از بازاریان اقدام به ساخت گور مناسب برای وی کردند. اما چند روز پس از آنکه مجلس شورای ملی به دستور محمدعلی شاه و به دست کلنل لیاخوف روسی به توپ بسته شد و برخی از آزادیخوان کشته و به زنجیر کشیده شدند، شاه دستور داد قبر عباس آقا تبریزی به همراه دو نفر دیگر از کشته های راه مشروطه ( سیدعبدالحمید و حاجی سید حسین ) گشوده و استخوان های آن ها را بیرون آورده و دور اندازند.
کسروی در کتاب تاریخ مشروطه می نویسد که در ۱۵ شهریور ۱۲۸۶ که برابر با هفتمین روز از مرگ عباس آقا بود، نزدیک به دو هزار نفر از ساکنین تهران برای برگزاری مراسم دور گور او گرد آمدند. در آن روز ملک المتکلمین و بهاءالواعظین سخنرانی هایی در باب جانفشانی عباس آقا ارائه کردند.
