طول و عرض جغرافیایی (latitude and longitude)
مشخصه ها یا مختصاتی برای تعیین مکان یک نقطه روی کرۀ زمین. خطوط عرض جغرافیایی خطوطی فرضی اند که به موازات خط استوا رسم می شوند. عرض جغرافیایی در استوا ْ۰ و در قطب های شمال و جنوب ْ۹۰ است. خط های طول جغرافیایی نصف النهارهایی عمود بر آن هایند و خط ْ۰ یا نصف النهار مبدأ از گرینویچ می گذرد. خط صفر درجۀ عرض جغرافیایی خط استوای زمین است که با رصد نجومی تعیین می شود و در حدود ۱۵۰م، بطلمیوس، منجم مصری، آن را در اطلس دنیای خود تعیین کرد. نصف النهار مبدأ یا خط صفر درجۀ طول جغرافیایی خطی قراردادی است و نه فیزیکی. پیش از نیمۀ دوم قرن ۱۸، دریانوردان با توجه به مکان خود در شرق یا غرب نصف النهاری دلخواه، مسیر خود را می یافتند. وقتی نویل ماسکلین(۱۷۳۲ـ۱۸۱۱)، منجم انگلیسی و پنجمین منجم سلطنتی، تقویم نجومی دریانوردی خود را منتشر کرد، در همۀ جداول خود مبدأ فاصلۀ زاویه ای قمری ـ ستاره ای را نصف النهار گرینویچ قرار داد. از این جدول ها برای محاسبۀ طول جغرافیایی استفاده شد و بنابراین، نصف النهار گرینویچ به منزلۀ نصف النهار مبدأ پذیرفته شد. پس از آن که جان هَریسون (۱۶۹۳ـ ۱۷۷۶)، ابزارساز انگلیسی، کرونومتر را ابداع کرد که ابزار زمان سنجی با دقت کافی برای تعیین طول جغرافیایی بود و هریسن آن را در ۱۷۵۹ تکمیل کرد، رفته رفته کرونومتر جای روش فاصلۀ قمری را در دریانوردی گرفت. با این همه، اتکا به نصف النهار گرینویچ همچنان باقی ماند، زیرا تقویم نجومی دریانوردی را دریانوردان برای تعیین مکان خود به کار می بردند. نصف النهار گرینویچ در کنفرانس نصف النهار بین المللی در واشینگتن دی سی امریکا (۱۸۸۴)، به منزلۀ نصف النهار مبدأ انتخاب شد.
مشخصه ها یا مختصاتی برای تعیین مکان یک نقطه روی کرۀ زمین. خطوط عرض جغرافیایی خطوطی فرضی اند که به موازات خط استوا رسم می شوند. عرض جغرافیایی در استوا ْ۰ و در قطب های شمال و جنوب ْ۹۰ است. خط های طول جغرافیایی نصف النهارهایی عمود بر آن هایند و خط ْ۰ یا نصف النهار مبدأ از گرینویچ می گذرد. خط صفر درجۀ عرض جغرافیایی خط استوای زمین است که با رصد نجومی تعیین می شود و در حدود ۱۵۰م، بطلمیوس، منجم مصری، آن را در اطلس دنیای خود تعیین کرد. نصف النهار مبدأ یا خط صفر درجۀ طول جغرافیایی خطی قراردادی است و نه فیزیکی. پیش از نیمۀ دوم قرن ۱۸، دریانوردان با توجه به مکان خود در شرق یا غرب نصف النهاری دلخواه، مسیر خود را می یافتند. وقتی نویل ماسکلین(۱۷۳۲ـ۱۸۱۱)، منجم انگلیسی و پنجمین منجم سلطنتی، تقویم نجومی دریانوردی خود را منتشر کرد، در همۀ جداول خود مبدأ فاصلۀ زاویه ای قمری ـ ستاره ای را نصف النهار گرینویچ قرار داد. از این جدول ها برای محاسبۀ طول جغرافیایی استفاده شد و بنابراین، نصف النهار گرینویچ به منزلۀ نصف النهار مبدأ پذیرفته شد. پس از آن که جان هَریسون (۱۶۹۳ـ ۱۷۷۶)، ابزارساز انگلیسی، کرونومتر را ابداع کرد که ابزار زمان سنجی با دقت کافی برای تعیین طول جغرافیایی بود و هریسن آن را در ۱۷۵۹ تکمیل کرد، رفته رفته کرونومتر جای روش فاصلۀ قمری را در دریانوردی گرفت. با این همه، اتکا به نصف النهار گرینویچ همچنان باقی ماند، زیرا تقویم نجومی دریانوردی را دریانوردان برای تعیین مکان خود به کار می بردند. نصف النهار گرینویچ در کنفرانس نصف النهار بین المللی در واشینگتن دی سی امریکا (۱۸۸۴)، به منزلۀ نصف النهار مبدأ انتخاب شد.
wikijoo: طول_و_عرض_جغرافیایی