طوسک

طوسک ( مامیسا یا گل کبوتر ) ( Scabiosa ) سَرده ای از گیاهان گلدار از تیرهٔ خواجه باشیان است. از سردهٔ طوسک ۲۵ گونه گیاه علفی یک ساله و چندساله در ایران می روید. [ ۴] این گل در کتاب های طب سنتی با نام های «مامی ثا»، «مامی ثای صحرایی» و در عربی با نام های، «ورد الحمام»، «حشیشه الجرب»، و به فرانسوی، «Scabieuse»، ذکر شده است.
در قدیم در ایران باور بر این بود که اگر قدری از گُل طوسک را بکوبند و در شیر بمالند شیر بسته می گردد و اگر بجوشانند و بر موضعی که می خواهند قطع کنند بگذارند بی حس می کند. [ ۵]
بلندی گل کبوتر ۴۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر است و گیاهی است چند ساله، دارای برگ های دراز، باریک، متقابل. بدون دندانه. گلهای آن دارای نوش فراوان و به رنگ آبی مایل به بنفش، و مورد علاقه شدید زنبور عسل می باشد. [ ۶]
در ریشه این گیاه تانن، نشاسته، قند ساکاروز، ساپونین، گلوکوزیدی به نام «اسکوبیوزید» وجود دارد.
در طب سنتی و از روزگاران قدیم، این گیاه از داروهای مفید بیماری های پوستی مانند: جرب بوده است، نامگذاری آن هم بر همین اساس صورت گرفته است. این گیاه اثر تقویت کننده بر روی هضم و تصفیه کنندگی خون را دارد. برای تهیه دم کرده آن ۱۰ گرم از برگ گیاه را در یک لیتر آب خوش دم کرده و صاف نموده و میل می کنند. [ ۷]