طرح دفاع استراتژیک (Strategic Defense Initiative)
(یا: جنگ ستارگان) برنامۀ امریکا (۱۹۸۳ ـ ۱۹۹۳) برای بررسی امکان پذیری ایجاد و گسترش سیستم دفاعی فراگیر دربرابر موشک های هسته ای مهاجم، به گونه ای که بخشی از این سیستم دفاعی در بیرون از جوّ زمین مستقر باشد. این برنامه را رونالد ریگان، رئیس جمهور امریکا، در مارس ۱۹۸۳ آغاز کرد و «سازمان طرح دفاع استراتژیک» بر آن نظارت داشت. در مه ۱۹۹۳، این سازمان نامش را به «سازمان دفاع موشکی بالستیک» تغییر داد تا دال بر این باشد که کانون توجه آن بیشتر دفاع در برابر موشک های کوتاه برد است تا موشک های دوربرد. در حال حاضر، کار طرح دفاع استراتژیک براساس برنامۀ «دفاع موشکی ملی» پیش می رود، که بلندپروازی کمتری دارد. هدف طرح دفاع استراتژیک ایجاد یک «سپر دفاعی» بود که امریکا را دربرابر حملات همه جانبۀ شوروی یا دیگر قدرت های اتمی دشمن محافظت کند. این سپر دفاعی از طریق برقراری موازنۀ وحشت به اتکاء بر سیاست بازدارندگی پایان می دهد که وجه غالب آن حملۀ متقابل است (اضمحلال حتمی طرفین). به موشک های دشمن در چند مرحله از مسیر حرکتشان با استفاده از فنّاوری پیشرفتۀ لیزر و پرتو ذرات بنیادی حمله می شود، بنابراین احتمال از کار انداختن آن ها افزایش می یابد. این برنامه حمایت جمهوری خواهان را در پی داشت، اما با مخالفت های شدیدی در زمینه های فنی، اقتصادی، و سیاسی مواجه شد. به اعتقاد برخی از دانشمندان، برنامۀ طرح دفاع استراتژیک غیرعملی است، زیرا امکان نابودکردن ۱۰۰ درصد موشک های مهاجم وجود ندارد. در ۱۹۸۸، ستاد مشترک فرماندهی امریکا اعلام کرد که انتظار ندارد بیش از ۳۰ درصد موشک های مهاجم را بتوان رهگیری کرد. در زمینۀ هزینه نیز از طرح دفاع استراتژیک انتقاد شد، زیرا هم بسیار گران تمام می شود ـ تا ۱۹۹۳، ۲۵ میلیارد دلار امریکا برای پژوهش های مربوط به طرح دفاع استراتژیک هزینه کردند ـ و هم دربرابر اقدامات پیشگیرانه و ارزان تر سازندگان موشک برای به اشتباه انداختن رهگیر ی موشک ها ضعیف است. از لحاظ سیاسی، روسیه و چین هر دو به شدت مخالف طرح دفاع استراتژیکی بودند و به کارگیری چنین سیستمی نیز نقض پیمان «موشک های ضد بالیستیکی» ۱۹۷۲ بوده است. با وجود این، حمایت کنندگان طرح دفاع استراتژیک معتقد بودند که این برنامه عامل فشار یا برگ برندۀ ارزشمندی در مذاکرات کاهش تسلیحات با روسیه به شمار می آید که، به رغم تلاش برای ایجاد نوعی طرح دفاع استراتژیک ویژه، دریافته نمی تواند در این عرصۀ فناوری بسیار پیشرفته با امریکا رقابت کند. پژوهش های مربوط به طرح دفاع استراتژیک منجر به ایجاد و گسترش فنّاوری «به هدف بزن و بکش» و کوچک سازی اجزای موشک ها شده است. ژاپن، و انگلستان ازجمله کشورهایی بوده اند که در تحقیقات، و ایجاد و گسترش طرح دفاع استراتژیک به امریکا کمک کرده اند. پایان جنگ سرد در ۱۹۹۰، از تنش های امریکا و روسیه کم کرد و به تصمیم گیری امریکا در ۱۹۹۱ برای کاهش سطح برنامۀ طرح دفاع استراتژیک منجر شد. با وجود این، خطر جدیدی پدید آمد که همانا دست یابی کشورهای کوچک تر، مانند کره شمالی، و عراق، به موشک های بالستیک و سلاح های کشتار جمعی بود. برای مقابله با این تهدید، جورج بوش، رئیس جمهور امریکا، رویکرد جدیدی با نام «حفاظت جهانی دربرابر حملات محدود» را اتخاذ کرد، که هدف آن دفاع از امریکا دربرابر حملات موشکی محدود و حفاظت از نیروهای جنگی امریکا و متحدان آن دربرابر موشک های بالستیکی کوتاه برد بود. این رویکرد برمبنای سه جزء است: سیستم جهانی و مستقر در فضای رهگیری های بریلینت پبلز؛ «دفاع موشکی نیمه راهبردی» مستقر در زمین و هوا؛ و دفاع موشکی ملّی محدود مستقر در زمین.
(یا: جنگ ستارگان) برنامۀ امریکا (۱۹۸۳ ـ ۱۹۹۳) برای بررسی امکان پذیری ایجاد و گسترش سیستم دفاعی فراگیر دربرابر موشک های هسته ای مهاجم، به گونه ای که بخشی از این سیستم دفاعی در بیرون از جوّ زمین مستقر باشد. این برنامه را رونالد ریگان، رئیس جمهور امریکا، در مارس ۱۹۸۳ آغاز کرد و «سازمان طرح دفاع استراتژیک» بر آن نظارت داشت. در مه ۱۹۹۳، این سازمان نامش را به «سازمان دفاع موشکی بالستیک» تغییر داد تا دال بر این باشد که کانون توجه آن بیشتر دفاع در برابر موشک های کوتاه برد است تا موشک های دوربرد. در حال حاضر، کار طرح دفاع استراتژیک براساس برنامۀ «دفاع موشکی ملی» پیش می رود، که بلندپروازی کمتری دارد. هدف طرح دفاع استراتژیک ایجاد یک «سپر دفاعی» بود که امریکا را دربرابر حملات همه جانبۀ شوروی یا دیگر قدرت های اتمی دشمن محافظت کند. این سپر دفاعی از طریق برقراری موازنۀ وحشت به اتکاء بر سیاست بازدارندگی پایان می دهد که وجه غالب آن حملۀ متقابل است (اضمحلال حتمی طرفین). به موشک های دشمن در چند مرحله از مسیر حرکتشان با استفاده از فنّاوری پیشرفتۀ لیزر و پرتو ذرات بنیادی حمله می شود، بنابراین احتمال از کار انداختن آن ها افزایش می یابد. این برنامه حمایت جمهوری خواهان را در پی داشت، اما با مخالفت های شدیدی در زمینه های فنی، اقتصادی، و سیاسی مواجه شد. به اعتقاد برخی از دانشمندان، برنامۀ طرح دفاع استراتژیک غیرعملی است، زیرا امکان نابودکردن ۱۰۰ درصد موشک های مهاجم وجود ندارد. در ۱۹۸۸، ستاد مشترک فرماندهی امریکا اعلام کرد که انتظار ندارد بیش از ۳۰ درصد موشک های مهاجم را بتوان رهگیری کرد. در زمینۀ هزینه نیز از طرح دفاع استراتژیک انتقاد شد، زیرا هم بسیار گران تمام می شود ـ تا ۱۹۹۳، ۲۵ میلیارد دلار امریکا برای پژوهش های مربوط به طرح دفاع استراتژیک هزینه کردند ـ و هم دربرابر اقدامات پیشگیرانه و ارزان تر سازندگان موشک برای به اشتباه انداختن رهگیر ی موشک ها ضعیف است. از لحاظ سیاسی، روسیه و چین هر دو به شدت مخالف طرح دفاع استراتژیکی بودند و به کارگیری چنین سیستمی نیز نقض پیمان «موشک های ضد بالیستیکی» ۱۹۷۲ بوده است. با وجود این، حمایت کنندگان طرح دفاع استراتژیک معتقد بودند که این برنامه عامل فشار یا برگ برندۀ ارزشمندی در مذاکرات کاهش تسلیحات با روسیه به شمار می آید که، به رغم تلاش برای ایجاد نوعی طرح دفاع استراتژیک ویژه، دریافته نمی تواند در این عرصۀ فناوری بسیار پیشرفته با امریکا رقابت کند. پژوهش های مربوط به طرح دفاع استراتژیک منجر به ایجاد و گسترش فنّاوری «به هدف بزن و بکش» و کوچک سازی اجزای موشک ها شده است. ژاپن، و انگلستان ازجمله کشورهایی بوده اند که در تحقیقات، و ایجاد و گسترش طرح دفاع استراتژیک به امریکا کمک کرده اند. پایان جنگ سرد در ۱۹۹۰، از تنش های امریکا و روسیه کم کرد و به تصمیم گیری امریکا در ۱۹۹۱ برای کاهش سطح برنامۀ طرح دفاع استراتژیک منجر شد. با وجود این، خطر جدیدی پدید آمد که همانا دست یابی کشورهای کوچک تر، مانند کره شمالی، و عراق، به موشک های بالستیک و سلاح های کشتار جمعی بود. برای مقابله با این تهدید، جورج بوش، رئیس جمهور امریکا، رویکرد جدیدی با نام «حفاظت جهانی دربرابر حملات محدود» را اتخاذ کرد، که هدف آن دفاع از امریکا دربرابر حملات موشکی محدود و حفاظت از نیروهای جنگی امریکا و متحدان آن دربرابر موشک های بالستیکی کوتاه برد بود. این رویکرد برمبنای سه جزء است: سیستم جهانی و مستقر در فضای رهگیری های بریلینت پبلز؛ «دفاع موشکی نیمه راهبردی» مستقر در زمین و هوا؛ و دفاع موشکی ملّی محدود مستقر در زمین.
wikijoo: طرح_دفاع_استراتژیک