طبیب اجباری

طبیب اجباری (Le Médecin malgre lui)
نمایش نامه ای کمدی به نثر و در سه پرده، نوشتۀ مولیر، منتشرشده به فرانسوی در ۱۶۶۷ و نخستین اجرای آن در اوت ۱۶۶۶، منتشر شده در ۱۶۶۷. این نمایش نامه که ویژگی های سنتِ کمدی قرون وسطایی فرانسه و کمدیا دلارتۀ ایتالیایی را حفظ کرده است، از آثار دورۀ پختگی مولیر است. در پردۀ اول، مارتین، زن اسگانارل، وقتی از تنبلی و دائم الخمری شوهرش گله می کند، و از دست او کتک مفصلی می خورد، تصمیم به انتقام می گیرد. مارتین برای عملی کردن نقشۀ خود، اسگانارل را به دیگر شخصیت هایی که وارد نمایش می شوند، طبیب بزرگی معرفی می کند و می گوید اسگانارل این نکته را نمی پذیرد مگر آن که حسابی کتک خورده باشد. بدین ترتیب، اسگانارل به دست کسانی که برای معالجه نزد او آمده اند کتک مفصلی می خورد. پردۀ دوم و سوم نیز شرح مضحکه آمیز نقش اجباری و دروغینِ طبیب بودن اسگانارل است که او تصمیم گرفته تا آخر بازی کند. نمایش نامه با شرح ماجراهای دیگر شخصیت ها و ارتباط آن ها با خود اسگانارل پیش می رود. خنده داربودن و ساخت محکم، زیبا، طبیعی، بدیع و دقیق زبانِ طبیب اجباری از ویژگی های مهم این کمدی است. شارل گونو، آهنگ ساز فرانسوی، اُپرا ـ کمیکی به اقتباس از این نمایش نامۀ کمدی در پاریس به روی صحنه برد (۱۸۶۸).