طبقه حاکم

در شیوه های تولید پیشین، مانند فئودالیسم ( مالکیت و حقوق موروثی ) ، اربابان فئودال تبلور طبقه حاکم بودند؛ در اقتصاد مبتنی بر برده داری، بردگان، طبقه حاکم بودند. اقتصاد سیاسی نظام فئودالی، قدرت اجتماعی - اقتصادی و قانونی، کار، دارایی رعیت، از جمله خدمت سربازی را در طول زندگی به ارباب فئودال داد. اقتصاد سیاسی دولت برده داری، قدرت اجتماعی - اقتصادی و قانونی، کار و دارایی را به بردگان داد.
در فلسفه مارکسیستی جامعه سرمایه داری دارای دو طبقه اجتماعی است:
• طبقه حاکم یا بورژوازی ( طبقه سرمایه دار ) که مالک ابزار تولید به عنوان مالکیت خصوصی است و
• طبقه کارگر یا پرولتاریا که بورژوازی آنها را تحت بهره کشی قرار می دهد.
شکل اقتصاد سیاسی هر جامعه با ایدئولوژی مسلط طبقه حاکم آنجا تعیین و توجیه می شود. برای جایگزینی شیوه تولید سرمایه داری در یک جامعه، مارکسیسم به دنبال از بین بردن مشروعیت سیاسی طبقه حاکم برای تصاحب قدرت حکومت است. پس از آن، پرولتاریا ( طبقه کارگر شهری و دهقانان ) قدرت سیاسی و اقتصادی - اجتماعی را به عنوان طبقه حاکم جامعه در اختیار می گیرند.
در اقتصاد سیاسی یک جامعه کمونیستی، نومن کلاتورا طبقه حاکمه ای هستند که ابزارهای تولید جامعه را بر اساس دستورالعمل های حزب کمونیست کنترل می کنند. همان طور که مدیران بوروکراسی برای تحقق کارکردهای اقتصادی - اجتماعی به دولت نیاز دارند. در این راستا، جامعه شناس آمریکایی، سی. رایت میلز بین طبقه حاکم با نخبگان قدرت تمایز قایل شد که برای جامعه تصمیم می گیرند.
به همین ترتیب، برای ایجاد جامعه ای بدون طبقات اجتماعی، آنارشیسم به دنبال از بین بردن طبقه حاکم است.
برخلاف دیدگاه مارکسیستی، آنارشیست هایی مانند میخائیل باکونین به دنبال لغو دولت هستند زیرا، علی رغم تغییرات انقلابی، طبقه حاکم ( سرمایه دار ) با طبقه حاکم دیگری ( پرولتاریا ) جایگزین می شود که یک چرخه سیاسی است که هدف تغییر اجتماعی یک انقلاب را باطل می کند.