[ویکی فقه] طبقات الصوفیه انصاری، اثری از خواجه عبدالله انصاری دربارۀ احوال و اقوال مشایخ تصوف، به فارسی هروی می باشد.
به گفتۀ جامی، پایۀ کار انصاری در املای طبقات، ترجمۀ کتاب طبقات الصوفیه، اثر عبدالرحمان سلمی (متوفی۴۲۱)، بوده و انصاری برخی از «اذواق ومواجید» خود و بعضی از مشایخ عرفان را که در کتاب سلمی نیامده، بدان افزوده و یکی از مریدان نیز آن ها را جمع کرده و نوشته است. به نظر می رسد کسانی که طبقات انصاری را بر پایۀ کتاب طبقات الصوفیه سلمی دانسته اند، از سخن جامی در مقدمۀ نفحات الانس متأثر بوده اند البته انصاری چندین بار از سلمی و کتاب طبقات او یاد کرده، از جمله اینکه -سلمی کتاب خود را بر پایۀ کتاب ابوبکر رازی بجلی تقریر کرده یا این که نام برخی از مشایخ از کتاب طبقات سلمی افتاده است.
تفاوت طبقات الصوفیه انصاری با طبقات الصوفیه سلمی
در هیچ یک از موارد قرینه ای وجود ندارد که نشان دهد انصاری در املای طبقات الصوفیه منحصراً بر طبقات سلمی متکی بوده است. از سوی دیگر، ساختار طبقات الصوفیه سلمی با طبقات انصاری متفاوت است. سلمی مبنای کار خویش را بر ذکر پنج طبقه از طبقات مشایخ و در هر طبقه بیست تن از آنان نهاده، جز طبقۀ پنجم که شمار مشایخ بیست وسه تن است، اما در طبقات الصوفیه انصاری التزام به توالی طبقات دیده نمی شود و گاه افرادی از طبقات متأخر در کتاب سلمی جزو طبقات متقدم در کتاب انصاری آمده است و برعکس؛ مانند ابوحمزه بغدادی البزاز که در کتاب سلمی جزو طبقۀ سوم و در کتاب انصاری جزو طبقۀ دوم و ابوعثمان مغربی در کتاب سلمی جزو طبقۀ پنجم و در کتاب انصاری جزو طبقۀ پنجم و ششم است یا ابوعبدالله بن سالم -بصری که در کتاب سلمی جزو طبقۀ پنجم و در کتاب انصاری جزو طبقۀ چهارم آمده است.
استفاده از منابع دیگر در تقریر کتاب طبقات الصوفیه
به نظر می رسد انصاری در تقریر کتاب خود، علاوه بر کتاب سلمی، از منابع دیگری هم استفاده کرده است. وی در حین املای کتابش به نام این منابع اشاره و مطالبی را از آن ها نقل کرده، و درپاره ای از موارد میان آن ها مقایسه و داوری نیز کرده است؛ مانند کتاب نهج الخاص و کتاب غربت از ابومنصور معمر بن احمد اصفهانی ، اربعین صوفیان از ابوسعد مالینی و اللمع تألیف ابوبکر مفید و برتری آن بر کتاب اللمع سراج افزون بر این، اطلاعات بسیاری از مشایخ و پیران و مریدانی که انصاری با آن ها مصاحبت داشته در کتاب وی موجود است.
شیوۀ انصاری
...
به گفتۀ جامی، پایۀ کار انصاری در املای طبقات، ترجمۀ کتاب طبقات الصوفیه، اثر عبدالرحمان سلمی (متوفی۴۲۱)، بوده و انصاری برخی از «اذواق ومواجید» خود و بعضی از مشایخ عرفان را که در کتاب سلمی نیامده، بدان افزوده و یکی از مریدان نیز آن ها را جمع کرده و نوشته است. به نظر می رسد کسانی که طبقات انصاری را بر پایۀ کتاب طبقات الصوفیه سلمی دانسته اند، از سخن جامی در مقدمۀ نفحات الانس متأثر بوده اند البته انصاری چندین بار از سلمی و کتاب طبقات او یاد کرده، از جمله اینکه -سلمی کتاب خود را بر پایۀ کتاب ابوبکر رازی بجلی تقریر کرده یا این که نام برخی از مشایخ از کتاب طبقات سلمی افتاده است.
تفاوت طبقات الصوفیه انصاری با طبقات الصوفیه سلمی
در هیچ یک از موارد قرینه ای وجود ندارد که نشان دهد انصاری در املای طبقات الصوفیه منحصراً بر طبقات سلمی متکی بوده است. از سوی دیگر، ساختار طبقات الصوفیه سلمی با طبقات انصاری متفاوت است. سلمی مبنای کار خویش را بر ذکر پنج طبقه از طبقات مشایخ و در هر طبقه بیست تن از آنان نهاده، جز طبقۀ پنجم که شمار مشایخ بیست وسه تن است، اما در طبقات الصوفیه انصاری التزام به توالی طبقات دیده نمی شود و گاه افرادی از طبقات متأخر در کتاب سلمی جزو طبقات متقدم در کتاب انصاری آمده است و برعکس؛ مانند ابوحمزه بغدادی البزاز که در کتاب سلمی جزو طبقۀ سوم و در کتاب انصاری جزو طبقۀ دوم و ابوعثمان مغربی در کتاب سلمی جزو طبقۀ پنجم و در کتاب انصاری جزو طبقۀ پنجم و ششم است یا ابوعبدالله بن سالم -بصری که در کتاب سلمی جزو طبقۀ پنجم و در کتاب انصاری جزو طبقۀ چهارم آمده است.
استفاده از منابع دیگر در تقریر کتاب طبقات الصوفیه
به نظر می رسد انصاری در تقریر کتاب خود، علاوه بر کتاب سلمی، از منابع دیگری هم استفاده کرده است. وی در حین املای کتابش به نام این منابع اشاره و مطالبی را از آن ها نقل کرده، و درپاره ای از موارد میان آن ها مقایسه و داوری نیز کرده است؛ مانند کتاب نهج الخاص و کتاب غربت از ابومنصور معمر بن احمد اصفهانی ، اربعین صوفیان از ابوسعد مالینی و اللمع تألیف ابوبکر مفید و برتری آن بر کتاب اللمع سراج افزون بر این، اطلاعات بسیاری از مشایخ و پیران و مریدانی که انصاری با آن ها مصاحبت داشته در کتاب وی موجود است.
شیوۀ انصاری
...
wikifeqh: طبقات_الصوفیه_انصاری