طب در دوره صفویه

[ویکی نور] «طب در دوره صفویه»، نوشته دکتر سیریل آلگود است که توسط محسن جاویدان به فارسی ترجمه شده است. این کتاب، از مهم ترین منابع تاریخ پزشکی ایران است.
دکتر آلگود، با توجه به سابقه طولانی حضور در ایران و نیز مطالعات گسترده او در تاریخ طب - خصوصاً طب در سرزمین ایران - توانسته بسیاری از مباحث تاریخ پزشکی ایران در یک دوره مهم از تاریخ آن (دوران صفویه) را تحریر کند.
این اثر، در سه بخش به رشته تحریر درآمده است. بخش اول، دارای 7 فصل، بخش دوم، مشتمل بر 5 فصل و بخش سوم، حاوی 7 فصل است.
مطالب کتاب، از یک سو مکمل مطالب کتاب تاریخ پزشکی ایران محسوب می گردد و از سویی دیگر، حاوی نکات و حقایقی است که در نوع خود بسیار جالب و درخور تعمق می باشد؛ به عنوان مثال، در این کتاب نشان داده شده است که چگونه برخی اختراعات پزشکی، نظیر سوزن تزریقات، یا برخی روش های درمانی، نظیر آنچه که اینک به روش فوئلر شهره گشته است، یا حتی پی بردن به وجود میکروب، برخلاف آنچه که تصور می رود، از کشفیات اروپائیان نیست و دارای منشأ ایرانی می باشند و یا آنکه بسیاری از آلات و ادوات جراحی، دارای نام های فارسی خاص خود هستند که متأسفانه به بوته فراموشی سپرده شده اند.
مؤلف، در دیباچه این اثر، به بررسی شرح احوال چهار پزشک مشهور ایران زمین (سید اسماعیل جرجانی، غیاثالدین محمد، بهاء الدوله رازی و حکیم محمد) پرداخته است.

[ویکی فقه] طب در دوره صفویه (کتاب). «طب در دوره صفویه»، نوشته دکتر سیریل آلگود است که توسط محسن جاویدان به فارسی ترجمه شده است. این کتاب، از مهم ترین منابع تاریخ پزشکی ایران است.
دکتر آلگود، با توجه به سابقه طولانی حضور در ایران و نیز مطالعات گسترده او در تاریخ طب - خصوصا طب در سرزمین ایران- توانسته بسیاری از مباحث تاریخ پزشکی ایران در یک دوره مهم از تاریخ آن (دوران صفویه) را تحریر کند.این اثر، در سه بخش به رشته تحریر درآمده است. بخش اول، دارای ۷ فصل، بخش دوم، مشتمل بر ۵ فصل و بخش سوم، حاوی ۷ فصل است.
گزارش محتوا
مطالب کتاب، از یک سو مکمل مطالب کتاب تاریخ پزشکی ایران محسوب می گردد و از سویی دیگر، حاوی نکات و حقایقی است که در نوع خود بسیار جالب و درخور تعمق می باشد؛ به عنوان مثال، در این کتاب نشان داده شده است که چگونه برخی اختراعات پزشکی، نظیر سوزن تزریقات، یا برخی روش های درمانی، نظیر آنچه که اینک به روش فوئلر شهره گشته است، یا حتی پی بردن به وجود میکروب، برخلاف آنچه که تصور می رود، از کشفیات اروپائیان نیست و دارای منشا ایرانی می باشند و یا آنکه بسیاری از آلات و ادوات جراحی، دارای نام های فارسی خاص خود هستند که متاسفانه به بوته فراموشی سپرده شده اند.مؤلف، در دیباچه این اثر، به بررسی شرح احوال چهار پزشک مشهور ایران زمین (سید اسماعیل جرجانی، غیاث الدین محمد، بهاء الدوله رازی و حکیم محمد) پرداخته است.بخش اول، پیرامون پزشکی در دوران صفویه است. این بخش در هفت فصل، از سلسله صفویه، پزشکان، داروسازان، چشم پزشکان، پزشکان مهاجر و رسوخ طب ایران در هند، پزشکان خارجی و پزشکان شاعر سخن گفته است.بخش دوم، درباره جراحی است و در پنج فصل از تحصیلات یک جراح، تشریح، تخصص های جراحی و جراحی های کوچک، روش های جراحی و جراحی های بزرگ بحث کرده است.
طب زنان
بخش سوم، درباره طب زنان و مامایی است و در هفت فصل به مباحثی از قبیل «زن در دوره صفویه»، «تشریح اندام های تولید مثل زن و پستان ها»، «بیماری های اندام تناسلی زن و پستان ها»، «کنترل موالید و سقط جنین»، «نازایی»، «حاملگی» و «تغذیه، پرورش و طب کودکان» پرداخته است.این اثر را باید در دو بخش مورد بررسی قرار داد:۱. آن دسته از مطالبی که دکتر آلگود، از منابع مختلف نقل می کند. در این بخش، تلاش و کوشش مؤلف قابل تقدیر و درخور توجه است؛۲. تحلیل ها و تفاسیر مؤلف. از آنجا که وی مسلمان و آشنا با فرهنگ اسلامی و ایرانی نیست و از سویی به مقتضای کار در سفارت خانه انگلستان، ممکن است نسبت به ایران و ایرانی، تحت تاثیر احساسات خاصی قرار گرفته باشد، نمی توان به تحلیل های او چندان اعتماد کامل داشت.جانب داری نه چندان عالمانه او از بهاء الدوله رازی در برابر حکیم عماد الدین شیرازی مطالبی که پیرامون تاریخ صفویه نقل می کند. و... از جمله اشتباهات اوست؛ بااین حال، بسیاری از مطالبی که نقل می کند، در منابع دیگر نقل نشده و از این جهت، کتاب «طب در دوره صفویه» یکی از منابع سودمند در تاریخ پزشکی شمرده می شود.
وضعیت کتاب
...