طب الامام الصادق علیه السلام

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] طب الامام الصادق علیه السلام (قزوینی). طب الإمام الصادق علیه السلام (قزوینی)، به زبان عربى، قسمتى از کتاب «موسوعة الامام الصادق(ع)» است و مشتمل بر احادیثى است با مضامین پزشکى که از حضرت صادق(ع) نقل شده است.
مرحوم آیت الله سید محمدکاظم قزوینى که به گردآورى این کتاب همت نهاده، در این باره مى فرماید: «هذا هو الجزء الثامن عشر من موسوعة الامام الصادق(ع) و یحتوى على ما روى عنه(ع)حول الطب و ما یتعلق به تشریح جسم الانسان و بیان بعض زوایاه و خفایاه و ذکر الامراض و الاسقام و الداء و الدواء و المرض و العلاج و الاستشفاء بالآیات القرآنیة و الادعیة الشریفة و الادویة و الاعشاب و غیرها من الامور التى تدور فى هذا الفلک (طب الامام الصادق(ع)، ص 5).
مؤلف، با اعتقاد به این مطلب که ائمه(ع) به هر آنچه که انسان به آن نیازمند است، آگاه بوده اند، دست به تألیف این اثر زده تا راهنمایى باشد براى کسانى که مى خواهند با مبانى پزشکى اهل بیت(ع) آشنا شوند.
مرحوم قزوینى این اثر را در شش بخش که به ترتیب، مشتمل بر 10، 14، 43، 14، 11 و 19 باب مى باشند، به رشته تحریر درآورده است.
در آخر این بخش ها، مؤلف، رساله توحید مفضل را آورده است، چرا که به باور او این رساله ارتباط تام و تمام با موضوع کتاب دارد.

[ویکی نور] طب الامام الصادق علیه السلام (محسن عقیل). طب الإمام الصادق علیه السلام (محسن عقیل) تألیف محسن عقیل از جمله کتاب های طب روایی شیعی است. مؤلف در مقدمه پس از ذکر عنایت و اهتمام امام صادق(ع) به دانش طب می نویسد: «ممکن است کسی بپرسد هدف از نگارش این گونه کتاب ها (طب های روایی) چیست، در حالی که از زمان صدور این روایات قرن ها گذشته است و امروزه ما در عصر علم و تکنولوژی قرار داریم. در جواب این سوال باید بگوییم: ما مدعی این نیستیم که دوایی ناشناخته یا راه علاج جدیدی را معرفی کنیم، بلکه هدف ما معرفی گوشه ای از اعجاز علمی اهل بیت(ع) است. البته ممکن است با تحقیق و پژوهش حول این احادیث و روایات به نتائج سودمندی حتی در عصر امروز نیز دست پیدا کنیم.»
مؤلف در این اثر ابتدا عناوینی از اطعمه و موضوعات طبی و طبیعی را مطرح می کند، سپس احادیثی از امام صادق(ع) پیرامون آن موضوع را که مؤلف به آن دست یافته است ذکر می کند. پس از ذکر احادیث، مؤلف به بیان توضیحات و تفصیلاتی پیرامون موضوع می پردازد که این تفصیلات بیشتر از کتاب های طب سنتی است. آنگاه به ذکر مباحثی از طب جدید نیز اشاره می کند.
مؤلف در این اثر از انار، سیب، انگور، خربزه، زیتون، گلابی، خرما، سنجد، گردو، آلو، نارنج و نیز درمان بعضی از بیماری ها از جمله تب، بیماری های چشم، بیماری خاصره، بیماری های شکم و زکام مباحثی را مطرح می نماید.
چنان که گفتیم این اثر از جمله نگاشته های طب روایی است. این اثر تنها به روایات طبی نقل شده از امام صادق(ع) نظر دارد. از سوی دیگر وی برای نقل روایات آن حضرت تنها به منابع شیعی روایی استناد می کند.
خصوصیت دیگر این اثر -که به ارزش آن افزوده است- نقل مباحثی در شرح و توضیح روایات امام صادق(ع) و برگرفته از مباحث طب سنتی و طب جدید است. این امر در بسیاری از نگاشته های طبی روایی به چشم نمی خورد؛ از این رو می توان این اثر را یک نگاشته طبی تطبیقی بین مبانی طب اسلامی، طب سنتی و طب جدید دانست.

پیشنهاد کاربران

بپرس