لغت نامه دهخدا
طالقان. [ ل َ / ل ِ ] ( اِخ ) شهری است به خراسان بر حد میان طخارستان و ختلان ، جائی است بر دامن کوه با کشت و برز بسیار.( حدودالعالم ). شهری است به خراسان بر سد حد گوزگانان است و از آن این پادشاهی است ، شهری با نعمت بسیار است و از او نبیذ بسیار خیزد و نمد خیزد. ( حدود العالم ). شهری است میان بلخ و مروالرود. از آن شهر است ابومحمد، محمودبن خداش الطالقانی. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). این شهر بین مروالرود و بلخ واقع، و میان این دو شهرستان سه روز یا سه منزل مسافت است ، اصطخری گوید: بزرگترین شهرستان طخارستان طالقان میباشد. این شهرستان در زمین همواری واقع شده است و فاصله آن تا کوه یک تیر پرتاب است ، نهری بزرگ و باغهای بسیار دارد، و به اندازه ثلث بلخ باشد، و بعد از طالقان و زوالین بزرگترین شهرستان طخارستان بشمار رود، جماعتی ازفضلاء از این خاک برخاسته اند، از آن جمله است ابومحمد، محمودبن خداش الطالقانی. ( معجم البلدان ج 6 ). طالقان از ولایت طخارستان است ، و از اقلیم چهارم ، طولش از جزایر خالدات ، فا. و عرض از خط استوا، ک. له. شهر کوچک است اکثر مردم آنجا جولاه باشد، و در او غله و میوه بسیار است ، و معمور و آبادان است و از آنجا تا مرو شش فرسنگ مسافت است. ( نزهةالقلوب چ لیدن مقاله 3صص 179 - 156 ). طالقان کرسی ولایت طخارستان ، واقع دردومنزلی ولوالج و سه منزلی بدخشان است. ( تاریخ مغول ). آقای اقبال در حاشیه کتاب مذکور توضیح داده اند: هنوز هم به این اسم باقی ، و در مشرق قندز و بر سر راه فیض آباد واقع است. ( تاریخ مغول عباس اقبال ص 58 ). چون یزدجرد بمرد، از پس او هیجده سال ابن هرمز برادر کهتر که پیش پدر بود ملک بگرفت. آن پسر مهتر از سیستان بسوی ملک هیاطله رفت ، به غرجستان و طخارستان و بلخ ، و خبر خویش بگفت که برادر کهتر ملک بگرفت ، و حق من است و از وی سپاه خواست ، ملک او را طالقان داد، و گرامی کرد، و لکن سپاه ندادش. ( ترجمه طبری بلعمی ).بیشتر بخوانید ...
فرهنگ فارسی
دهی جزئ دهستان شفت بخش مرکزی شهرستان فومن .
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] در روایات، آن جا که سخن از یاران حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) هنگام ظهور است، نام منطقۀ جغرافیایی «طالقان» به چشم می خورد.
منظور از طالقان، چه منطقه ای بین مرو و بلخ باشد و یا شهری میان قزوین و ابهر، خاستگاه برخی یاران حضرت مهدی (علیه السلام) یاد شده است.
طالقان در روایات
در منابع روایی اهل سنت و اهل تشیع روایاتی درباره طالقان وارد شده است که در این مبحث به دو روایت اشاره می شود:
← روایتی در منابع اهل سنت
برخی، طالقان را منطقه ویژه ای دانسته اند؛ ولی گروهی نیز آن را به منطقه بسیار وسیعی همانند ایران معنا کرده اند. از روایت ذکر شده در منابع اهل سنت استفاده می شود که آنان اصحاب و یاران ویژه آن حضرت هستند؛ زیرا در روایت، نوع آنان مشخص شده است؛ اما در روایت بحار الانوار علاوه بر بیان چگونگی و کیفیت، سخن از کمیت و لشکر و درفش های فاتح و پیروز به میان آمده است.
عناوین مرتبط
...
منظور از طالقان، چه منطقه ای بین مرو و بلخ باشد و یا شهری میان قزوین و ابهر، خاستگاه برخی یاران حضرت مهدی (علیه السلام) یاد شده است.
طالقان در روایات
در منابع روایی اهل سنت و اهل تشیع روایاتی درباره طالقان وارد شده است که در این مبحث به دو روایت اشاره می شود:
← روایتی در منابع اهل سنت
برخی، طالقان را منطقه ویژه ای دانسته اند؛ ولی گروهی نیز آن را به منطقه بسیار وسیعی همانند ایران معنا کرده اند. از روایت ذکر شده در منابع اهل سنت استفاده می شود که آنان اصحاب و یاران ویژه آن حضرت هستند؛ زیرا در روایت، نوع آنان مشخص شده است؛ اما در روایت بحار الانوار علاوه بر بیان چگونگی و کیفیت، سخن از کمیت و لشکر و درفش های فاتح و پیروز به میان آمده است.
عناوین مرتبط
...
wikifeqh: طالقان
دانشنامه عمومی
طالقان ( به مازندرانی: طالقون ) شهری در شهرستان طالقان واقع در استان البرز ایران است. این شهر در منطقه ای ییلاقی، خوش آب و هوا، توریستی، سرسبز و پرآب در میان رشته کوه البرز در ۱۳۳ کیلومتری شمال غربی شهر تهران و ۹۶ کیلومتری کرج قرار گرفته است. زیاران نزدیک ترین شهر به طالقان است که در غرب منطقه طالقان قرار گرفته است. [ ۶]
شهر طالقان به لحاظ قرار گرفتن در رشته کوه های البرز مرکزی، دارای آب و هوای کوهستانی و ییلاقی است. به همین دلیل دارای جمعیت فصلی بوده و در بهار و تابستان جمعیت شناور آن افزایش قابل توجهی می یابد. این در حالی ست که جمعیت ثابت شهر طالقان ۳۵۴۵ نفر است. [ ۷] [ ۸] طبق آمار سال ۱۳۸۵ طالقان دارای جمعیت ثابت ۳۲۸۱ هزار نفر بوده است. [ ۹] [ ۱۰]
طالقانی ها به مازندرانی سخن می گویند. به عقیده برخی از صاحب نظران، زبان مردم طالقان به دو دسته مازندرانی و طالقانی تقسیم می شود. روستاهایی که بین جوستان و کوه های کندوان قرار گرفته اند به گویش طبری طالقانی از زبان مازندرانی سخن می گویند. از جوستان به سمت باختر به مازندرانی با گویش طالقانی سخن می گویند. [ ۱۱] به عقیده حبیب برجیان شهمیرزاد، قصران و ساوجبلاغ، طالقان و الموت و کلاردشت و تنکابن یا کاسپی مرکزی گونه های زبانی پیرامون مازندران محسوب می شوند. این پژوهشگر زبان طبری علاوه بر زبان، رسوم مشترک را هم دیگر ویژگی ساکنان حوزه زبان کاسپی دانست و گفت: آیین تیرماه سیزده شو از ویژگی های مشترک گیلان و مازندران است. مردم طالقان و الموت هم از این جشن سخن می گفتند. [ ۱۲] در کتاب استان شناسی البرز چاپ وزارت آموزش و پرورش، گویش مناطقی از کرج و طالقان، ساوجبلاغ شبیه به مازندرانی عنوان است. [ ۱۳] گویش طالقانی می تواند گونهای از زبان های شبهه طبری باشد. [ ۱۴] برخی از صاحب نظران نیز گویش طالقانی را از گویش های تاتی گونه می دانند. گرچه گویش مردم طالقان با تات های دیگر مناطق ایران تفاوت دارد. به گفته منیژه یوحنایی حوزه گستردگی زبان مازندرانی از شرق تا گرگان از جنوب تا شهمیرزاد، سنگسر، فیروزکوه، دماوند، لواسانات و مناطق شمالی امامزاده داوود و طالقان و از غرب تا تنکابن است. [ ۱۵]
مردم طالقان دارای رسم و رسومات زیادی هستند مثل پنجه پیتک که در پنج روز آخر سال انجام می شود یا مراسم شب یلدا ( به گویش طالقانی: چله شو ) که در اکثر مناطق ایران انجام می شود، ولی در طالقان با رسم خاصی انجام می شود. آیین تیرماه سیزده شو که از ویژگی های مشترک گیلان و مازندران است در بخشی از مناطق طالقان انجام می شود. مردم طالقان به شعرخوانی و داستان خوانی علاقه زیادی دارند. از معروفترین داستان خوانی های مردم طالقان می توان به داستان عاشقانه عزیز و نگار اشاره کرد. داستان دو دلداده از روستای آردکان شهرستان طالقان است که قدمت آن به چند قرن می رسد. به احتمال قریب به یقین، باید داستان عشق عزیز و نگار را آخرین حلقه گمشده دلدادگی عاشقان دانست که بارها در تاریخ ادبیات فارسی شاهد برخی از آنها بوده ایم. نوعی گاهشماری نیز در طالقان رواج دارد که به گاه شماری طالقانی معروف است.
شهر طالقان به لحاظ قرار گرفتن در رشته کوه های البرز مرکزی، دارای آب و هوای کوهستانی و ییلاقی است. به همین دلیل دارای جمعیت فصلی بوده و در بهار و تابستان جمعیت شناور آن افزایش قابل توجهی می یابد. این در حالی ست که جمعیت ثابت شهر طالقان ۳۵۴۵ نفر است. [ ۷] [ ۸] طبق آمار سال ۱۳۸۵ طالقان دارای جمعیت ثابت ۳۲۸۱ هزار نفر بوده است. [ ۹] [ ۱۰]
طالقانی ها به مازندرانی سخن می گویند. به عقیده برخی از صاحب نظران، زبان مردم طالقان به دو دسته مازندرانی و طالقانی تقسیم می شود. روستاهایی که بین جوستان و کوه های کندوان قرار گرفته اند به گویش طبری طالقانی از زبان مازندرانی سخن می گویند. از جوستان به سمت باختر به مازندرانی با گویش طالقانی سخن می گویند. [ ۱۱] به عقیده حبیب برجیان شهمیرزاد، قصران و ساوجبلاغ، طالقان و الموت و کلاردشت و تنکابن یا کاسپی مرکزی گونه های زبانی پیرامون مازندران محسوب می شوند. این پژوهشگر زبان طبری علاوه بر زبان، رسوم مشترک را هم دیگر ویژگی ساکنان حوزه زبان کاسپی دانست و گفت: آیین تیرماه سیزده شو از ویژگی های مشترک گیلان و مازندران است. مردم طالقان و الموت هم از این جشن سخن می گفتند. [ ۱۲] در کتاب استان شناسی البرز چاپ وزارت آموزش و پرورش، گویش مناطقی از کرج و طالقان، ساوجبلاغ شبیه به مازندرانی عنوان است. [ ۱۳] گویش طالقانی می تواند گونهای از زبان های شبهه طبری باشد. [ ۱۴] برخی از صاحب نظران نیز گویش طالقانی را از گویش های تاتی گونه می دانند. گرچه گویش مردم طالقان با تات های دیگر مناطق ایران تفاوت دارد. به گفته منیژه یوحنایی حوزه گستردگی زبان مازندرانی از شرق تا گرگان از جنوب تا شهمیرزاد، سنگسر، فیروزکوه، دماوند، لواسانات و مناطق شمالی امامزاده داوود و طالقان و از غرب تا تنکابن است. [ ۱۵]
مردم طالقان دارای رسم و رسومات زیادی هستند مثل پنجه پیتک که در پنج روز آخر سال انجام می شود یا مراسم شب یلدا ( به گویش طالقانی: چله شو ) که در اکثر مناطق ایران انجام می شود، ولی در طالقان با رسم خاصی انجام می شود. آیین تیرماه سیزده شو که از ویژگی های مشترک گیلان و مازندران است در بخشی از مناطق طالقان انجام می شود. مردم طالقان به شعرخوانی و داستان خوانی علاقه زیادی دارند. از معروفترین داستان خوانی های مردم طالقان می توان به داستان عاشقانه عزیز و نگار اشاره کرد. داستان دو دلداده از روستای آردکان شهرستان طالقان است که قدمت آن به چند قرن می رسد. به احتمال قریب به یقین، باید داستان عشق عزیز و نگار را آخرین حلقه گمشده دلدادگی عاشقان دانست که بارها در تاریخ ادبیات فارسی شاهد برخی از آنها بوده ایم. نوعی گاهشماری نیز در طالقان رواج دارد که به گاه شماری طالقانی معروف است.
wiki: طالقان
طالقان (منوجان). طالقان، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان منوجان در استان کرمان ایران است.
این روستا در دهستان قلعه قرار دارد و براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن برابر با ۱٬۲۲۶ نفر ( ۳۴۰ خانوار ) بوده است. [ ۱]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاین روستا در دهستان قلعه قرار دارد و براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن برابر با ۱٬۲۲۶ نفر ( ۳۴۰ خانوار ) بوده است. [ ۱]
wiki: طالقان (منوجان)
پیشنهاد کاربران
شهرستان تالغان به غلط طالقان نامیده می شود.
نوشتار درست آن تالقان است وتالقان از پیوند واژه" تال" به معنی بلند و بلندی و پسوند "گان" ساخته شده است که میشود بلندی ها
نوشتار درست آن تاقان است وتالقان از پیوند واژه تال به معنی بلند و بلندی و پسوند " گان" ساخته شده است که میشود بلندی ها
طالقان منطقه ای در شمال استان البرز میباشد که از جنوب با ساوجبلاغ و از شرق با کرج از غرب با الموت و از شمال با چالوس و کلاردشت همرز میباشد.
طالقان از لحاظ تاریخی بخشی از ولایت عراق عجم و پهلو و جبال بود که شامل نواحی قزوین و کرج و ری و اصفهان و همدان میشد.
... [مشاهده متن کامل]
طالقانی نام مردم طالقان میباشد. مردم طالقان از سه قوم تات و مازندرانی و ترک هستند و ترک ها در روستای میناوند ساکنند و از شهر میانه آمدند و به زبان ترکی صحبت میکنند ولی تات ها به زبان تاتی و مازندرانی ها به زبان مازندرانی صحبت میکنند.
طالقانی نام گویشی از زبان تاتی میباشد که در غرب طالقان صحبت میشود.
طالقانی نام گویشی از زبان مازندرانی میباشد که در شرق طالقان صحبت میشود.
طالقان از لحاظ تاریخی بخشی از ولایت عراق عجم و پهلو و جبال بود که شامل نواحی قزوین و کرج و ری و اصفهان و همدان میشد.
... [مشاهده متن کامل]
طالقانی نام مردم طالقان میباشد. مردم طالقان از سه قوم تات و مازندرانی و ترک هستند و ترک ها در روستای میناوند ساکنند و از شهر میانه آمدند و به زبان ترکی صحبت میکنند ولی تات ها به زبان تاتی و مازندرانی ها به زبان مازندرانی صحبت میکنند.
طالقانی نام گویشی از زبان تاتی میباشد که در غرب طالقان صحبت میشود.
طالقانی نام گویشی از زبان مازندرانی میباشد که در شرق طالقان صحبت میشود.
طالقان ناحیتی باستانی در قسمت میانی رشته کوه های البرز هست. مردم طالقان به دو دسته طبری و تات تقسیم می شوند. سکنه بالا طالقان از قوم طبری هستند و به زبان طبری یا مازندرانی صحبت میکنند و مردم پایین طالقان
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
و میان طالقان از قوم تات هستند و به زبان تاتی صحبت می کنند. تاتی طالقان با گویش تاتی تاکستان متفاوت هست و بیشتر به زبان مازندرانی شباهت دارد. از لحاظ تاریخی ما دو تا طالقان داشتیم یک طالقان در منطقه جبال یا عراق عجم بود که امروزه جز استان البرز هست و طالقان دیگر که کشور افغانستان هست و مرکز ولایت تخار هست. در تاریخ از طالقان طبرستان و طالقان مازندران و طالقان ری و طالقان قزوین و طالقان کرج سخن به میان آمده است. از طالقان به عنوان حد بین جبال و طبرستان نام آورده شده و ولایت طالقان را نزدیکترین منطقه از ولایت جبال به خاک دیلم دانستند. برخی طالقان بخشی از رستمدار طبرستان دانستند و گروهی طالقان را بخشی از ری و گروهی دیگر بخشی از قزوین دانستند.
طالقان:
سویِ طالقان آمد و مَرْوْرود؛
سپهرش همی داد مانا درود؛
دکتر کزازی در مورد طالقان در بیت بالا می نویسد:<< طالقان ریخت تازی شده ی تالگان است و نام شهری بوده است در خراسان بزرگ؛ که اصطخری آن را در اندازه برابر با مرورود دانسته. آن را با طالقان امروزین که شهری است از استان تهران نمی باید در آمیخت. جغرافی نویسان کهن آن یک را" طالقان گوزگانان" می نامیده اند و این یکی را "طالقان دیلم ". >>
... [مشاهده متن کامل]
نامه ی باستان ، ج ۳ ، داستان سیاوش ، دکتر کزازی ۱۳۸۴، ص ۲۹۶.
سویِ طالقان آمد و مَرْوْرود؛
سپهرش همی داد مانا درود؛
دکتر کزازی در مورد طالقان در بیت بالا می نویسد:<< طالقان ریخت تازی شده ی تالگان است و نام شهری بوده است در خراسان بزرگ؛ که اصطخری آن را در اندازه برابر با مرورود دانسته. آن را با طالقان امروزین که شهری است از استان تهران نمی باید در آمیخت. جغرافی نویسان کهن آن یک را" طالقان گوزگانان" می نامیده اند و این یکی را "طالقان دیلم ". >>
... [مشاهده متن کامل]
نامه ی باستان ، ج ۳ ، داستان سیاوش ، دکتر کزازی ۱۳۸۴، ص ۲۹۶.
در پارسی " تالگان " به چم سرزمین ویس تات و تالشی زبان.