طالس

طالس (ح ۶۲۴ـ ح ۵۴۷پ م)(Thales)
(مشهور به: طالس مَلَطی) فیلسوف و دانشمند یونانی. موجب پیشرفت هایی در هندسه شد، خورشیدگرفتگی سال ۵۸۵پ م را پیش بینی کرد و در مقام یکی از مادّه گرایان فلسفی، این نظریه را پرداخت که آب اصل آغازینِ همۀ چیزهاست. حدس می زد که زمین در آب شناور بوده است و به این ترتیب توضیحی برای زمین لرزه پیش نهاد. در میلتوس واقع در آسیای صغیر می زیست. طالس رویدادهایی چون زمین لرزه را برطبق قانون های حاکم بر پدیده های طبیعی تبیین می کرد و نه به شیوۀ معمول برحسب فعالیت خدایان. بنابر گزارش ارسطو، بر طالس خرده می گرفتند که به واقعیت های عملی آگاهی و توجهی ندارد و او، که پیش بینی کرده بود وضع هوا در سال بعد موجب خواهد شد که محصول زیتون فراوانی به بار آید، همۀ دستگاه های روغن کشی زیتون در میلتوس را خرید و با اقدام به این انحصارگری سود سرشاری برد. طالس، در پنج گزارۀ بنیادین، اصولی را پی نهاد که هندسۀ کلاسیک بر آن ها استوار شد: ۱. دایره را قطرش به دو نیم تقسیم می کند؛ ۲. در هر مثلث متساوی الساقین، دو زاویۀ متقابل با ضلع های متساوی، خود با یکدیگر برابرند؛ ۳. هرگاه دو خط راست یکدیگر را قطع کنند، چهار زاویه ایجاد می شود که زاویه های متقابل با یکدیگر برابرند؛ ۴. زاویۀ محاط در یک نیم دایره زاویه ای قائمه است؛ ۵. دو مثلث در صورتی هم ارزند که دو زاویه و یک ضلعشان به ترتیب با یکدیگر مساوی باشند. ابداع مفهوم برهان به روش قیاسی را به طالس نسبت داده اند.