طاق قوسی

از آنجا که بسیاری از مصالح ساختمانی قدیمی ( مانند سنگ و آجر ) علی رغم مقاومت مناسب در برابر تنش فشاری مناسب، توانایی کمی برای تحمل تنش کششی داشتند، طرح چفدی ( قوسی ) شکل طاق قوسی می توانست بسیار مفید واقع شود. در یک طاق قوسی، بخش بسیار زیادی از بار عمودی فاقد لنگر خمشی بوده و بنابراین هیچ عضوی از طاق قوسی، تحت تنش کششی قرار نخواهد گرفت. مشکل طاق قوسی آن است که نیروی افقی دورکننده به تکیه گاه های خود وارد می کند که در قوس های بزرگ می تواند مخرب باشد. گاهی این نیرو توسط یک عضو کششی در پائین قوس خنثی می شود.
شرط عملکرد قوس سختی جانبی کافی هر دو تکیه گاه قوس؛ به منظور ایجاد جفت نیروی واکنش افقی تکیه گاه ها، است. در مورد بعضی پل ها، دو جناح پل قوسی یا همان تکیه گاه های آن کوه و صخره بوده و این سختی کاملاً تأمین می شود. در مورد قوس های کوچک هم سختی دیوارهای تکیه گاهی این نیاز را برآورده می کند. در صورت وجود تکیه گاه های نامناسب ( انعطاف پذیر ) از یک عضو کششی استفاده شده که دهانه قوس یا جناحین را کاملاً به یکدیگر می بندد.
نسبت اندازهٔ دهانه ی یک طاق قوسی به افراز آن خیز نامیده می شود. هرچه عدد مربوط به خیز بیش تر باشد مولفهٔ افقی نیرو کوچک تر شده و سازه قابل کنترل تر است. طاق های قوسی با توجه به اندازهٔ خیزشان معمولاً به سه دسته تند، کند و خفته تقسیم می شوند.
طاق ها در تاریخ معماری با دو قوس تیزه دار و مازه دار وجود داشته اند. در ایران غالباً طاق های قبل از اسلام مازه دار و طاق های دورهٔ اسلامی تیزه دار بوده اند.

از آنجا که بسیاری از مصالح ساختمانی قدیمی ( مانند سنگ و آجر ) علیرغم مقاومت مناسب در برابر تنش فشاری مناسب، توانایی کمی برای تحمل تنش کششی داشتند، طرح قوسی شکل تاق می توانست بسیار مفید واقع شود. در یک تاق قوسی، بخش بسیار زیادی از بار عمودی فاقد لنگر خمشی بوده و بنابراین هیچ عضوی از تاق، تحت تنش کششی قرار نخواهد گرفت. اشکال تاق های قوسی آن است که نیروی افقی دور کننده به تکیه گاه های خود وارد می کند که در قوس های بزرگ می تواند مخرب باشد. گاهی این نیرو توسط یک عضو کششی در پائین قوس خنثی می شود. [۲]
شرط عملکرد قوس سختی جانبی کافی هر دو تکیه گاه قوس است به منظور ایجاد جفت نیروی واکنش افقی تکیه گاه ها. در مورد بعضی پل ها، جناحین پل قوسی یا همان تکیه گاه های آن کوه و صخره بوده و این سختی کاملا تامین می شود. در مورد قوس های کوچک هم سختی دیوار های تکیه گاهی این نیاز را برآورده می کند. در صورت وجود تکیه گاه های نامناسب ( انعطاف پذیر ) از یک عضو کششی استفاده شده که دهانه قوس یا جناحین را کاملا به یکدگیر می بندد.
این یک نوشتار خُرد معماری است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
منابع [ویرایش]
↑ Wikipedia, the free encyclopedia →Arch ( بازدید: ۲۵ شهریور ۸۹ )
↑ Wikipedia, the free encyclopedia →Arch ( بازدید: ۲۵ شهریور ۸۹ )
رده های صفحه: مهندسی عمران طاق و قوس
قس عربی
القوس هو شکل هندسی قادر على الدوران فی الفراغ وفی نفس الوقت حمل وزن.
القوس ، فی الهندسة المعماریة، هو عنصر هیکلی على شکل منحنی یرکز عادة على دعاماتین ویتألف من قطع من الحجارة أو الطوب التی مفاصلها ترتب على شکل شعاعی.
[عدل]وصلات خارجیة
انواع الاقواس
هذه بذرة مقالة عن الریاضیات تحتاج للنمو والتحسین، فساهم فی إثرائها بالمشارکة فی تحریرها.
شاهد المزید من الصور والملفات فی ویکیمیدیا کومنز حول: قوس ( عمارة )
بوابة الریاضیات
تصنیفات: عناصر معماریةأشکال هندسیةهندسة وصفیة
قس آذربایجانی
Tağ - Memarlıqda divarlarda pəncərə və qapı yerlərinin, yaxud iki dayaq ( sütun, dirək və s. ) arasındakı boşluğun üstünü örtmək üçün əyrixətli örtük konstruksiyası. Yarımdairə, çatma, nalvarı və s. formalarda olur. Daşdan hörülür və ya metal, ağac və dəmir - betondan hazırlanır. Tağ, əsasən, sıxılmaya işləyir və üzərinə düşən şaquli yükləri dayaq, kontrfors və dartqılara ( iki dayağa söykənən və dartılmaya işləyən millərə ) ötürür. Tağdan binalarda örtüklərin, körpülərdə aşırımların yüksaxlayan elementi kimi istifadə edilir. Konstruktiv sisteminə körə tağ şarnirsiz ( oynaqsız ) və iki - üç şarnirli ( oynaqlı ) olur. Layihələndirilmə zamanı tağın əyriliyi, oxları elə götürülür ki, daimi yük altında ( tağın öz çəkisi, ona söykənən örtüyün, damın və s. ağırlığı ) tağda ancaq sıxıcı qüvvə yaransın. Bu halda onun en kəsiyinin ən az ölçüsü alınır.
Tağ ilk dəfə Qədim Şərq memarlığında ( daşdan ) meydana gəlmiş, sonralar antik Roma tikililərində ( binalarda, akveduklarda, zəfər tağlarında ) geniş istifadə edilmişdi. Müsəlman Şərqinin, o çümlədən Azərbaycanın orta əsr memarlığında əsasən çatma tağlar tətbiq olunmuşdur. Çatma tağlar seysmik təsirlərə böyük müqaviməti, aşırma qüvvəsinin azlığı və s. ilə səciyyələnir. Çatma tağların əyriləri iki, üç və dörd - mərkəzli olur. Tağa dekorativ forma vermək üçün şərqr memarlığında ellips əyrisi hissələrindən də istifadə edilirdi. Bu da tağ əyrisinin axıcı, ahəngdar və möhkəm olmasını təmin edirdi ( Sultaniyyədəki Ölcaytu Xudabəndə türbəsinin, Bakıdakı Şirvanşahlar sarayı ansamblının çatma tağları ) . Formasına, quruluşuna, təyinatına, tikinti materialına və s. əlamətlərə görə orta əsrlərdə Azərbərbaycan memarlığında 90 - dək tağ növü tətbiq olunmuşdur.
[redaktə]Həmçinin bax
Arkada
Memarlıq portalı
Memarlıq ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Kateqoriyalar: Memarlıq qaralamalarıMemarlıq elementləri
قس انگلیسی
An arch is a structure that spans a space and supports a load. Arches appeared as early as the 2nd millennium BC in Mesopotamian brick architecture [1] and their systematic use started with the Ancient Romans who were the first to apply the technique to a wide range of structures.
Contents [show]
[edit]Technical aspects
The arch is significant because, in theory at least, it provides a structure which eliminates tensile stresses in spanning a great amount of open space. All the forces are resolved into compressive stresses. This is useful because several of the available building materials such as stone, cast iron and concrete can strongly resist compression but are very weak when tension, shear or torsional stress is applied to them. By using the arch configuration, significant spans c . . .