[ویکی نور] احمد بن مصطفی بن خلیل، مشهور به طاش کبری زاده، از فضلای نامی کشور ترکیه است که در قرن دهم می زیسته است.
وی در شب چهاردهم ماه ربیع الاول سال 901ق متولد شد.
و چون به سن رشد رسید با مادرش به شهر آنقره رهسپار شد. در آنجا به قرائت کلام اللّه مشغول شد. پدرش در همان اوقات وی را به «عصام الدّین» ملقب و به «ابوالخیر» مکنی ساخت. برادری هم داشت که نامش محمد، لقبش نظام الدین و کنیه اش ابوسعید و دو سال از وی بزرگ تر بود و این دو برادر در تحصیل علم با هم بودند. چون او و برادرش قرآن را ختم کردند با پدر و مادر به شهر بروسه بازگشتند. پدرشان، به آنها پاره ای از لغت عرب آموخت، سپس پدرش را مسافرتی به اسلامبول پیش آمد و وی را به عالم عامل علاءالدین ملقب به یتیم سپرد و علوم صرف و نحو را به آنها آموزش داد و دیگر علوم همچون تفسیر، معانی، منطق، هیئت، فقه و... از اساتیدی همچون قوام الدین قاسم (عموشان)، مولی محییالدین سیدی محمد قوجوی، مولی بدرالدین محمود مشهور به میرم چلبی، شیخ محمد تونسی المولد مشهور به مغوشی و برخی دیگر مانند دائی اشان آموختند.
ایشان نخستین بار در اواخر ماه رجب سال 931ق در مدرسه دیمهتوقه به سمت مدرسی تعیین شد و در آنجا به تدریس شرح تلخیص (مطول) و تدریس حواشی شرح تجرید و تدریس شرح فرائض سید شریف پرداخت، سپس در اوائل ماه رجب 933ق، در مدرسه مولی حاج حسن در شهر اسلامبول به مدرسی منصوب شد. از دیگر مدارسی که به امر تحصیل مشغول بود می توان به مدرسه اسحاقیه اسکوب، مدرسه قلندرخانه اسلامبول، مدرسه مصطفی پاشای و مدرسه وزیر مجاور تا سال 958ق اشاره کرد.
طاش کبری زاده با برخی علوم، مانند فلسفه رابطه خوبی ندارد و بر فلاسفه می تازد و آنان را جاهل به شریعت و منکر دین می داند و معتقد است که آنان از ترس کشته شدن، به دین داری تظاهر می کنند و همواره در پی تخریب دین و بنیادهای آن هستند و به گفته وی: «و هم اعداء الله و اعداء انبیائه و رسله و المحرفون کلم الشریعة عن مواضعه... بل یریدون ان یهدموا قواعده و ینقضوا عراه عروة عروة».
وی زیان فلاسفه را برای عوام بیش از زیان کلیمیان و مسیحیان می داند، البته وی خواندن فلسفه را، برای کسانی که بنیه دینی نیرومندی دارند، به دو شرط مجاز می داند. شرط دوم از نظر وی آن است که به هیچ روی میان مسائل دینی و فلسفی خلط نشود و سپس بر خواجه نصیرالدین می تازد که این شرط را رعایت نکرده است.
وی در شب چهاردهم ماه ربیع الاول سال 901ق متولد شد.
و چون به سن رشد رسید با مادرش به شهر آنقره رهسپار شد. در آنجا به قرائت کلام اللّه مشغول شد. پدرش در همان اوقات وی را به «عصام الدّین» ملقب و به «ابوالخیر» مکنی ساخت. برادری هم داشت که نامش محمد، لقبش نظام الدین و کنیه اش ابوسعید و دو سال از وی بزرگ تر بود و این دو برادر در تحصیل علم با هم بودند. چون او و برادرش قرآن را ختم کردند با پدر و مادر به شهر بروسه بازگشتند. پدرشان، به آنها پاره ای از لغت عرب آموخت، سپس پدرش را مسافرتی به اسلامبول پیش آمد و وی را به عالم عامل علاءالدین ملقب به یتیم سپرد و علوم صرف و نحو را به آنها آموزش داد و دیگر علوم همچون تفسیر، معانی، منطق، هیئت، فقه و... از اساتیدی همچون قوام الدین قاسم (عموشان)، مولی محییالدین سیدی محمد قوجوی، مولی بدرالدین محمود مشهور به میرم چلبی، شیخ محمد تونسی المولد مشهور به مغوشی و برخی دیگر مانند دائی اشان آموختند.
ایشان نخستین بار در اواخر ماه رجب سال 931ق در مدرسه دیمهتوقه به سمت مدرسی تعیین شد و در آنجا به تدریس شرح تلخیص (مطول) و تدریس حواشی شرح تجرید و تدریس شرح فرائض سید شریف پرداخت، سپس در اوائل ماه رجب 933ق، در مدرسه مولی حاج حسن در شهر اسلامبول به مدرسی منصوب شد. از دیگر مدارسی که به امر تحصیل مشغول بود می توان به مدرسه اسحاقیه اسکوب، مدرسه قلندرخانه اسلامبول، مدرسه مصطفی پاشای و مدرسه وزیر مجاور تا سال 958ق اشاره کرد.
طاش کبری زاده با برخی علوم، مانند فلسفه رابطه خوبی ندارد و بر فلاسفه می تازد و آنان را جاهل به شریعت و منکر دین می داند و معتقد است که آنان از ترس کشته شدن، به دین داری تظاهر می کنند و همواره در پی تخریب دین و بنیادهای آن هستند و به گفته وی: «و هم اعداء الله و اعداء انبیائه و رسله و المحرفون کلم الشریعة عن مواضعه... بل یریدون ان یهدموا قواعده و ینقضوا عراه عروة عروة».
وی زیان فلاسفه را برای عوام بیش از زیان کلیمیان و مسیحیان می داند، البته وی خواندن فلسفه را، برای کسانی که بنیه دینی نیرومندی دارند، به دو شرط مجاز می داند. شرط دوم از نظر وی آن است که به هیچ روی میان مسائل دینی و فلسفی خلط نشود و سپس بر خواجه نصیرالدین می تازد که این شرط را رعایت نکرده است.
wikinoor: طاش_کبری زاده،_احمد_بن_مصطفی