احمد بن خواجه نظامالملک مکنی به ابونصر از رجال دوره سلجوقی ( ف. ۵۴۴ ه.ق . ). وی در بلخ متولد شد و در اصفهان تربیت یافت . چون پدرش فوت کرد او در همدان در منزل خود منزوی شد و تا سال ۵٠٠ گرد مشاغل دولتی نگشت . در این سال برای شکایت از دست رئیس همدان یعنی شریف مرتضی سید ابوهاشم زید علوی حسنی دختر زاده صاحب بن عباد که از سال ۴۵۵ ه.ق . بر همدان ریاست میکرد عازم درگاه سلطان محمد شد و چون در راه اصفهان بود سلطان محمد سعدالملک آبی را بحبس انداخت . در موقعی که امیر احمد باصفهان رسید و طرفداران خطیر الملک میبدی میخواستند وزارت سلطان را بمخدوم خود بسپارند سلطان گفت پدران مرا بر خواجه نظام الملک حق نعمت است و فرزندان او پروردگان خوان کرم ما باشند و عدول از ایشان مروت نیست . بهمین نظر ابونصر احمد را که بشکایت باصفهان آمده بود بوزارت خود بر داشت و او را بالقاب پدرش یعنی قوام الدین و صدر الاسلام و نظام الملک ملقب ساخت . وی ظاهرا قبل از وزارت ضیائ الملک لقب داشت . وزرات وی قریب ۴ سال طول کشید و چون او مردی صدیق اللهجه و آرام طبع بود وزرای دیگر و اعیان درباری در امور صدرات مداخلاتی میکردند و بهمین جهت کاری از پیش نظام الملک نرفت و سلطان محمد او را در سال ۵٠۴ از وزارت انداخت و صدارت نصیب خطیر الملک میبدی شد. پس از عزل احمد بقول عماد کاتب وی مدت ۱۲ سال در زندان ماند ( از ۵٠۴ تا ۵۱۶ ). مستر شد خلیفه در سال ۵۱۶ او را بوزارت خود انتخاب کرد. و او تا سال ۵۱۷ وزارت راند و سپس خلیفه او را عزل نمود و وی در یکی از زوایای مدرسه پدر خود در بغداد اقامت گزید . نخجوانی ٠ بانی بستن پلی بر روی رود ارس در حدود قصبه کرکر آذربایجان ٠
