ضریر ارزرومی مصطفی

ضَریرِ اَرْزِرومی، مصطفی ( ـ پس از ۷۹۵ق)
(معروف به: قاضی ضریر و ضریر مولوی) شاعر، مترجم و تاریخ دان عثمانی. چون کور مادرزاد بود به ضریر آوازه یافت. در آغاز کار پیشۀ قضاوت داشت. در ۷۷۹ق به مصر رفت و نخست در دربار علاءالدین علی المنصور، از ممالیک بحری مصر، و سپس برقوق، از ممالیک برجی مصر، خدمت کرد چون برقوق را از تخت شاهی به زیر آوردند، ضریر با خانواده اش به آناتولی رفت و در قرامان سکنا گزید. در ۷۹۵ق به شام و از آن جا به حلب رفت و از نایب الحکومۀ حلب التفات بسیار دید. آثار ضریر در سوریه و مصر و آناتولی، چند قرن پس از مرگش نیز، آوازه داشت و خوانده می شد. از آثارش: ترجمۀ تاریخ فتوح الشام واقدی از عربی به ترکی در ۳ جلد؛ ترجمۀ سیرةالنبی ابن اسحاق به نظم و نثر ترکی آذری. زیباترین بخش منظوم این اثر، مولد نبی است که بسیار زود در آسیای صغیر و بالکان رواج یافت؛ قصۀ یوسف یا منظومۀ یوسف و زلیخا در ۲,۱۲۰ بیت که گویا دومین یوسف و زلیخای ترکی است.