صید پره یا تور گستر یکی از قدیمی ترین روش های صید ماهیان استخوانی از جمله ماهی سفید در حاشیه جنوبی دریای خزر ( استان گیلان و مازندران ) می باشد که قدمتی چند صد ساله دارد.
بنابر بعضی از شواهد این نوع ماهیگیری از شهرستان بندر انزلی ابداع و به تدریج در مناطق دیگر حاشیه جنوبی دریای خزر رواج یافته است.
... [مشاهده متن کامل]
در این روش یک سر توری که معمولاً ۱۰۰۰ متر طول و ۷ الی ۱۰ متر ارتفاع دارد توسط قایق چوبی بزرگی در دریابه شکل حرف U انگلیسی گسترده می شود و سر انتهایی تور با فاصله حدوداً صد متری از نقطه اولیه به ساحل بازمی گردد. قطر سوراخ های تور پره به اندازه ای می باشد که تنها ماهیان بالغ را صید کرده و بنابراین در حفظ ذخایر آبزیستی و بچه ماهی ها بسیار مؤثر می باشد. ( بین ۳۰ الی ۴۰ میلی متر ) . پس از گذشت مدتی تور از سر انتهایی آن توسط نیروی و ینچ تراکتور به داخل ساحل کشیده شده و جمع می گردد. در نتیجه ماهیانی که داخل تور به دام افتاده اند به تدریج به سمت ساحل هدایت شده و توسط صیادان جمع آوری می گردند.
درزمان های قدیم کشیدن و جمع کردن تور توسط نیروی صیادان و با کمک حیوانات صورت می گرفته است و صیادان با خواندن اشعار محلی انسجام و شور ویژه ای را ایجاد می کردند. اما امروزه این کار توسط نیروی مکانیکی تراکتور صورت می گیرد.
در حال حاضر بنابر اظهارات اداره شیلات حدود ۱۰۰۰۰ نفر صیاد محلی در قالب ۷۶ شرکت تعاونی پره در استان گیلان و ۵۱شرکت در استان مازندران مشغول به کار صید در حاشیه جنوبی دریای خزر می باشند. ( آمار سال ۹۹. در هر شرکت تعاونی صید پره حدوداً ۷۰الی ۱۰۰ صیاد مشغول به کار و صیادی می باشند و امرار معاش می کنند.
فصل صید ماهیان استخوانی در دریای خزر به مدت ۷ ماه و از ۲۰ مهر هر سال آغاز و تا ۲۰ فروردین سال بعد ادامه می یابد. درفصل بهار به دلیل تخم ریزی ماهیان استخوانی و به جهت حفظ منابع دریای صید ماهی در دریا ممنوع می باشد. صیادان معمولاً آغاز فصل صید را جشن می گیرند.
در سال های اخیر به دلیل عدم حمایت از این صنف زحمتکش و سخت کوش از جمله نداشتن بیمه مناسب کاری ( صیادی یکی از خطرناکترین مشاغل بشمار می آید ) و عدم حمایت ارگان های مربوطه در تأمین ادوات و ابزار مناسب بسیاری از این تعاونی های پره مجبور به تعطیلی شده اند. این امر باعث خواهد شد که در دراز مدت این میراث فرهنگی چند صد ساله به فراموشی سپرده شود.
بنابر بعضی از شواهد این نوع ماهیگیری از شهرستان بندر انزلی ابداع و به تدریج در مناطق دیگر حاشیه جنوبی دریای خزر رواج یافته است.
... [مشاهده متن کامل]
در این روش یک سر توری که معمولاً ۱۰۰۰ متر طول و ۷ الی ۱۰ متر ارتفاع دارد توسط قایق چوبی بزرگی در دریابه شکل حرف U انگلیسی گسترده می شود و سر انتهایی تور با فاصله حدوداً صد متری از نقطه اولیه به ساحل بازمی گردد. قطر سوراخ های تور پره به اندازه ای می باشد که تنها ماهیان بالغ را صید کرده و بنابراین در حفظ ذخایر آبزیستی و بچه ماهی ها بسیار مؤثر می باشد. ( بین ۳۰ الی ۴۰ میلی متر ) . پس از گذشت مدتی تور از سر انتهایی آن توسط نیروی و ینچ تراکتور به داخل ساحل کشیده شده و جمع می گردد. در نتیجه ماهیانی که داخل تور به دام افتاده اند به تدریج به سمت ساحل هدایت شده و توسط صیادان جمع آوری می گردند.
درزمان های قدیم کشیدن و جمع کردن تور توسط نیروی صیادان و با کمک حیوانات صورت می گرفته است و صیادان با خواندن اشعار محلی انسجام و شور ویژه ای را ایجاد می کردند. اما امروزه این کار توسط نیروی مکانیکی تراکتور صورت می گیرد.
در حال حاضر بنابر اظهارات اداره شیلات حدود ۱۰۰۰۰ نفر صیاد محلی در قالب ۷۶ شرکت تعاونی پره در استان گیلان و ۵۱شرکت در استان مازندران مشغول به کار صید در حاشیه جنوبی دریای خزر می باشند. ( آمار سال ۹۹. در هر شرکت تعاونی صید پره حدوداً ۷۰الی ۱۰۰ صیاد مشغول به کار و صیادی می باشند و امرار معاش می کنند.
فصل صید ماهیان استخوانی در دریای خزر به مدت ۷ ماه و از ۲۰ مهر هر سال آغاز و تا ۲۰ فروردین سال بعد ادامه می یابد. درفصل بهار به دلیل تخم ریزی ماهیان استخوانی و به جهت حفظ منابع دریای صید ماهی در دریا ممنوع می باشد. صیادان معمولاً آغاز فصل صید را جشن می گیرند.
در سال های اخیر به دلیل عدم حمایت از این صنف زحمتکش و سخت کوش از جمله نداشتن بیمه مناسب کاری ( صیادی یکی از خطرناکترین مشاغل بشمار می آید ) و عدم حمایت ارگان های مربوطه در تأمین ادوات و ابزار مناسب بسیاری از این تعاونی های پره مجبور به تعطیلی شده اند. این امر باعث خواهد شد که در دراز مدت این میراث فرهنگی چند صد ساله به فراموشی سپرده شود.
