لغت نامه دهخدا
صور فلکی. [ ص ُ وَ رِ ف َ ل َ ] ( ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) مجموعه هائی از ستارگان که برای شناختن و تمیز آنها ستاره شناسان بهر یک نام حیوانی یا چیز دیگر داده اند که بیش و کم آن مجموعه بدان حیوان یا شی شبیه تواند بود. و نزد قدما صور مزبور چهل و هشت بوده است و متأخران دو صورت بر صور جنوبی افزوده اند که مجموع 50 شود که برای مزید تمایز جملگی را به سه بخش کرده اند:
الف - صور شمالی و آن 21 صورت است : 1- دب اصغر 2- دب اکبر یا عرابه داود 3- تنین یا اژدها 4-کیکاوس یا قیقاوس یا ملتهب 5- عواء یا بقار یا گاوچران یا طاردالدب یا حارس الشمال یا حارس السماء یا صیّاح 6- فُکه یا اکلیل شمالی یا کاسه درویشان یا قصعةالمساکین 7- الجاثی علی رکبتیه یا راقص 8- شلیاق یانسر واقع یا دیگ پایه یا چنگ رومی یا اثافی 9- دجاجه یا اوزالعراقی 10- ذات الکرسی یا خداوند کرسی 11- برشاوش یا حامل رأس الغول یا سوار یا فرساوس 12- ممسک الاعنه یا صاحب المعز 13- حوا 14- حیه 15- تیر یا سهم 16- عقاب یا نسر طائر یا شاهین 17- دلفین 18- قطعةالفرس یا فرس اول یا اسب کوچک 19- فرس اعظم یا فرس ثانی 20- مراءةالمسلسلة 21- مثلث یا سه سو.
ب - صور منطقه یا بروج و آن دوازده صورت است : 1- حمل یا بره 2- ثور یا گاو یا گاو پروین 3- جوزا یا توأمان یا دوپیکر 4- سرطان یا خرچنگ 5- اسد یا شیر 6- سنبله یا خوشه یا عذراء 7- میزان یا ترازو شاهین یا ترازو 8- عقرب یا کژدم 9- قوس یا رامی یا کمان 10- جدی یا بزغاله 11- دلو یا ساکب الماء 12- حوت یا حوتین یادو ماهی.
پ - صور جنوبی و آن هفده صورت است : 1- قیطس 2- جبار 3- نهر اردن یا نهر یا جوی 4- ارنب یا خرگوش 5- کلب اکبر یا کلب الجبار یا سگ کلان 6- کلب اصغر یا کلب مقدم یا سگ کوچک 7- شجاع 8- سفینه 9- باطیه یا معلف 10- غراب 11- قنطوروس یا سنطوروس 12- سبع یا ذئب 13- مجمره یا آتشدان 14- اکلیل جنوبی یا افسر یا قبه 15- حوت جنوبی 16- حوض یا ضفیرةالاسد یا شعر بر نیکی یا هلبه یا ذات الشعور 17- انطونیوس. رجوع به ثوابت شود.
فرهنگ فارسی
مجموعه هایی از ستارگان برای شناختن و تمیز آنها ستاره شناسان بهر یک نام حیوان یا شیئی دیگر را داده اند که کمابیش آن مجموعه بدان حیوان یا شئ شبیه است. قدما ۴۸ صورت فلکی میشناختند و متاخران دو صورت بر صور جنوبی افزوده اند که مجموعا ۵٠ باشد و جملگی را بسه بخش تقسیم کردهاند:الف - صورشمالی و آن ۲۱ صورت است ازین قرار : ۱ - دب اصغر هفت برادران کهین .۲ - دب اکبر هفت برادران مهین عرابه داود. ۳ - تنین یا اژد ها. ۴ - قیقاوس کیکاوس ملتهب . ۵ - عوائ بقار گاو چران طارد الدب حرس الشمال حارس السمائ صیاح . ۶ - فکه اکلیل شمالی کاسه درویشان قصعه المساکین . ۷ - الجاثی علی رکبتیه راقص . ۸ - شلیاق نسر واقع دیگپایه چنگ رومی اثافی . ۹ - دجاجه اوزالعراقی. ۱٠ - ذات الکرسی خداوند کرسی . ۱۱ - بر ساوش بر شاوش فرساوس حامل راس الغول سوار . ۱۲ - ممسک الاعنه صاحب المعز. ۱۳ - حوا. ۱۴ - حیه . ۱۵ - سهم تیر. ۱۶ - عقابنسرطائر شاهین ۱۷ - دلفین ۱۸ - قطعه الفرس فرس اول اسب کوچک . ۱۹ - فرس اعظم فرس ثانی . ۲٠ - مراه المسلسله . ۲۱ - مثلث سه سو . ب - صور منطقه یا بروج و آن ۱۲ صورت است ازین قرار : ۱ - حمل بره .۲ - ثور گاو گاو پروین . ۳ - جوزا توامان دو پیکر.۴ - سرطان خرچنگ . ۵ - اسد شیر. ۶ - سنبله خوشه عذرائ . ۷ - میزان ترازو شاهین ترازو. ۸ - عقرب کژ دم . ۹ - قوس رامی کمان.۱٠ - جدی بزغاله . ۱۱ - دلو ساکب المائ . ۱۲ - حوت حوتین ماهی دوماهی . ج - صور جنوبی و آن ۱۷ صورتست ازین قرار : ۱ - قیطس . ۲ - جبار. ۳ - نهراردن نهر جوی . ۴ - ارنب خرگوش . ۵ - کلب اکبر کلب الجبار سگ کلان .۶ - کلب اصغر کلب مقدم سگ کوچک. ۷ - شجاع. ۸ - سفینه . ۹ - باطیه معلف . ۱٠ - غراب . ۱۱ - قنطوروس سنطوروس . ۱۲ - سبع ذئب . ۱۳ - مجمره آتشدان . ۱۴ - اکلیل جنوبیافسرقبه.۱۵ - حوت جنوبی ۱۶ حوض ضفیره الاسد شعر بر نیکی هلبه ذات الشعور . ۱۷ - انطونیوس .