صنعتی زاده همایون

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] همایون صنعتی زاده در سال 1304ش در تهران به دنیا آمد. پدرش، عبدالحسین صنعتی، از اولین رمان نویسان ایرانی بود. کودکی خود را در کرمان نزد پدر بزرگ و مادر بزرگش گذراند. سپس در دبیرستان البرز تهران تحصیل کرد و به کار تجارت پرداخت.
مادر و همسرش اصفهانی بوده اند. دایی او در انقلاب مشروطه نقشی تأثیرگذار داشت. علی اکبر صنعتی زاده، مجسمه ساز معروف از یتیمانی بود که در پرورشگاه صنعتی بزرگ شده بودند.
از دو سه سال قبل از انقلاب معتقد بود که کار حکومت تمام است. خود را از مشاغل دولتی کنار کشیده بود و در لاله زار کرمان، در ملک پدری اش، به کشت گل مشغول شده بود. شعر می گفت و گل می کاشت و گلاب می گرفت. در زندگی او همواره بیش از هر چیز به دو کار مشغول بود، کشاورزی و تحقیق در احوال ایران باستان. بعد از انقلاب مدتی را در زندان سپری کرد. او همچنین به تحقیق در متنهای مربوط به گاهشماری و نجوم و آیینهای ایران باستان روآورده بود. در سال 1334ش او نمایندگی انتشارات فرانکلین نیویورک را پس از این دیدن کتابهای این مؤسسه و علاقمندشدن به آن پذیرفت. از اینجا به ترجمه و انتشار آثار آمریکایی و اروپایی روی آورد و پس از اندکی کارش گرفت و سازمانش تبدیل به مهمترین سازمان نشر ایران شد. او در سال 1337ش کتابهای درسی افغانستان را چاپ کرد. در موسسه فرانکلین برای اولین بار در صنعت نشر ایران حق کپی رایت بین المللی را رعایت می کرد و برای چاپ ترجمه کتابهایی که انجام میداد با ناشر اصلی تماس میگرفت و با پرداخت مبلغ کمی به عنوان کپی رایت، حق ترجمه آن کتاب را در ایران به دست می آورد. او در این انتشارات "دانشنامه مصاحب" نخستین دانشنامه فارسی را منتشر کرد.
وی در روز چهارشنبه، چهارم شهریور 1388ش پس از یک دوره بیماری در کرمان درگذشت. او هنگام مرگ 84 سال داشت.
از جمله آثار مترجم عبارت است از:

دانشنامه آزاد فارسی

صنعتی زاده، همایون (تهران ۱۳۰۴ـ کرمان ۱۳۸۸ش)
صنعتی زاده، همایون
مترجم و کارآفرین ایرانی، پایه گذار موزۀ صنعتی کرمان، و مؤسس چاپخانۀ افست، کارخانۀ کاغذ پارس و شرکت کتاب های جیبی، و بنیانگذار دایرةالمعارف فارسی (مشهور به دایرةالمعارف مصاحب). در کالج امریکایی تهران به تحصیل پرداخت و هم زمان در کتاب فروشی تهران شاگردی کرد و با کتاب و کتاب فروشی آشنا شد. پس از طی دورۀ دبیرستان، به تحصیلات خود در دانشگاه ادامه نداد و به کار بازرگانی روی آورد. از ۱۳۳۴ تا ۱۳۴۷ش سرپرستی مؤسسۀ انتشارات فرانکلین به او سپرده شد و وی طی این مدت در ترجمه و انتشار بیش از ۱۰۰۰ عنوان کتاب نقش داشت. به مدت دَه سال نیز تدوین و چاپ کتاب های درسی ابتدایی ایران و کلیۀ کتاب های درسی افغانستان را اداره کرد و شرکت کتاب های جیبی را به وجود آورد. سپس چاپخانۀ افست (۱۷ شهریور) و کارخانۀ کاغذ پارس را تأسیس کرد و در ۱۳۴۷ از مدیریت مؤسسۀ فرانکلین کنار رفت. چند سال نیز مدیر شرکت مروارید خلیج فارس بود و مروارید پرورش می داد، آن گاه به ادارۀ کارخانۀ خرمای بم مشغول شد و موزۀ صنعتی کرمان را بنیاد نهاد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی با همت همسرش، شهیندخت صنعتی زاده، به کشت گُل محمدی در کوهستان لاله زار پرداخت و کارخانۀ گلاب کرمان را تأسیس کرد و آن را «گلاب زهرا» نامید. وی در سال های اخیر در زمینۀ تاریخ علم و هنر در ایران باستان فعالیت قلمی داشته و از فعالان عرصه فرهنگ و از کار آفرینان بزرگ ایران بوده است.از ترجمه های اوست: جغرافیای تاریخی ایران (ولادمیر بارتولد)؛ جغرافیای استرابون؛ تاریخ کیش زردشت (مری بویس) ۳ جلد؛ پیدایش دانش نجوم (واندروردن)؛ ایران در شرق نزدیک (هرتسفلد) و تاریخ هند.

پیشنهاد کاربران

بپرس