صنعت ابدال

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تبدیل حرفی به حرف دیگر را ابدال گویند.
یکی از اسلوب های بدیعی قرآن "ابدال" است. معنای لغوی ابدال در لغت به معنای تبدیل و دگرگون نمودن چیزی از حالت اصلی خود است . معنای اصطلاحی ابدال ابدال در اصطلاح جایگزین کردن حرفی به جای حرف دیگر است، مانند مدحه و مدهه ( ها به جای حا ). مثال برای ابدال مانند آیه: " فانفلق فکان کل فرق کالطود العظیم ؛ آن گاه دریا بشکافت و هر پاره ای از آن هم چون کوهی بزرگ بود." (شعراء، آیه ۶۳ ). در این آیه لام در " انفلق " به جای " را " آمده است " انفلق " یعنی " انفرق " به دلیل ذیل آیه که فرمود: " کل فرق "؛ زیرا عرب فلق و فرق را به یک معنا استعمال می کند، مانند: فلق الصبح و فرقه. و مانند آیه: " فجاسوا خلال الدیار ؛ اندرون خانه ها را جست و جو می کردند." ( اسراء، آیه ۵ ). در این آیه " فجاسوا " به جای " فحاسوا " به کار رفته و جیم به جای حاء آمده است . مستندات مقاله زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن، ج۳، ص۴۴۳. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۳۰۳. جر، خلیل، فرهنگ لاروس، ج۱، ص۱۸. منبعمرکز اطلاعات و مدارک اسلامی.

پیشنهاد کاربران

بپرس