صنعانی یوسف بن یحیی

[ویکی نور] «سید ضیاءالدین یوسف بن یحیی حسنی یمنی صنعانی»، در سال 1078ق، در یمن، شهر صنعا به دنیا آمد .
نسب شریفش به حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) می رسد. پدرش یحیی بن ابی علی حسین بن امام مؤیّد بود و مادرش سیده نفیسه دختر علی بن مؤیّد بن قاسم (درگذشته 1078ق) . سید ضیاءالدین صنعانی، شرح حال پدرش را در کتاب «نسمة السحر بذکر من تشیع و شعر»، تحت شماره 188 و زندگی نامه برادر شاعرش سید زید بن یحیی را تحت شماره 74، آورده است.
خاندان حسنی یمنی صنعانی، زیدی مذهب بودند و نام و منصبی بزرگ در یمن داشتند و بلکه جدّ و پدرجدّش از امامان زیدیه بشمار می رفتند، ولی سید ضیاءالدین برخلاف آنان، تشیع دوازده امامی را برگزید. جدّ سید ضیاءالدین که مؤیدباللَّه محمد بن قاسم نام داشت، از امامان زیدیه بود. به او از آن نظر که زاده یمن است، یمانی و یمنی گفته می شود و از آن نظر که خاندانش زیدی بودند، زیدی هم نامیده می شود؛ درحالی که خودش زیدی مذهب نبود و بلکه بنا بر تصریح محمد بن علی شوکانی در کتاب «البدر الطالع»، شیعه دوازده امامی بود و با صدرالدین علی بن احمد بن معصوم حسینی شیرازی مدنی، عالم مشهور امامی مذهب، مکاتبه کرد و در مکه سال 1114ق، با او ملاقات نمود .
ایشان از جایگاه علمی و ادبی و اجتماعی بلندی برخوردار بود؛ به طوری که شرح حال او در کتب متعددی، مانند «أعیان الشیعة» و «الأعلام» نوشته خیرالدین زرکلی و «المورخون الیمنیون فی العصر الحدیث» و... آمده و بسیاری از عالمان او را یاد کرده و علم و اخلاقش را ستوده اند.
او سرانجام 43 ساله بود که در صنعا، در سال 1121ق، درگذشت .
مقاله فرهنگ نامه شعرای شیعه، منتشرشده در مجله نشر دانش، سال شانزدهم، تابستان 1378، شماره 2، ص 54 - 55، آدرس اینترنتی: http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/47313 .