از هر صنایعی که بخواهی بر او اثر
وز هربدایعی که بجوئی بر او نشان.
فرخی.
و چون نصر گذشته شد از شایستگی و بکارآمدگی این مرد محمود شغل همه صنایع غزنی خاص بدو مفوض کرد.( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 124 ). اما بازار فضل و ادب و شعر کاسدگونه میباشد و خداوندان این صنایع محروم. ( تاریخ بیهقی ص 277 ). آثار و ایادی و عواطف و عوارف و مکارم آل سامان بر هیچکس از صنایع و بندگان ظاهرتر نیست که بر پسر سیمجور. ( تاریخ ترجمه یمینی ص 38 ). از ابطال سوابق صنایع و هدم قواعد عوارف متحرز میشد. ( تاریخ ترجمه یمینی ص 437 ). و کان سنباد من اصحاب ابی مسلم و صنایعه. ( ابن الطقطقی ).صنایع ایران : آنچه در ایران ساخته میشود. مصنوعات ایران. آنچه بدست ایرانی و یا در کارخانه های ایران ساخته میشود. هرچند کشور ایران را امروز در ردیف کشورهای صنعتی نمی شمارند و آنرا کشوری فلاحتی می دانند؛ اما مفهوم آن ، این نیست که ایران از صنعتگران نامی و مصنوعات زیبا خالیست ، بلکه این اصطلاح جغرافیائی اخیراً رواج یافته و مقصود از آن این است که ایران در شمار ممالکی نیست که مصنوعات آن رقم عمده صادرات کشور را تشکیل دهد؛ اما وضع فعلی ایران را نمیتوان مقیاس گذشته این کشور قرار داد، زیرابه گواهی تاریخ و به شهادت خاورشناسان ، در دورانی که ممالک دیگر چندان از تمدن ابتدائی برخوردار نبودند، صنعت گران ایرانی ذوق و ابتکاری مخصوص داشته و پابپای قافله تمدن توانسته اند مصنوعات خود را ترقی دهندتا آنجا که کشورهای جهان نمی توانستند خود را از صنایع ایران و از حسن سلیقه و قریحه سرشار مردم این سرزمین بی نیاز بدانند. پروفسور پوپ متخصص صنایع اسلامی که اثری مهم و معروف به نام هنرهای ایران در شش مجلد ضخیم به طبع رسانیده و از مصادر گرانبهای این موضوع بشمار میرود، در سخنرانیی که در تهران ایراد کرده درباره صنایع ایران چنین می گوید: متجاوز از دوهزارسال است که دنیای متمدن قدیم و جدید با لفظ و با پول قریحه ایرانی را در زیبائی تقدیر کرده است. در ایام روم قدیم غنی ترین بزرگان آن مملکت مبالغ گزاف برای قطعه کوچکی از پارچه های دوره ساسانی که حتی امروز عظمت و زینت آنها ما را تهییج میکند خرج میکردند. چین و ژاپون به این دوری بوسایل مختلف اقتباسات صنعتی از ایران میکردند. در میناکاری ، رنگ آمیزی ، کاشی سازی و پارچه بافی چین مدیون ایران است. معماری و نقاشی و بدایع ادبی هند شمالی مستقیماً در تحت نظر صنعتگران ایران ایجاد گردید. در زمان سلجوقیان آسیای صغیر دارای صنعت قشنگ و بااهمیتی شد که تقریباً تمام آن کار معلمین و اهل حرفه ایران بود. تقریباً همه صنایعی که منسوب به ترک است اصلاً ایرانی میباشد. علاوه بر اینها، صنعت ایران بسواحل اروپا نیز رسید و در آنجا اسلوب و طرزهای جدیدی در صنایع نشان داده ظرافت و نظافت و جاذبیت خود را به صنایع موجوده اروپا عاریت داد. صنعت ایران بزرگترین سرمایه این مملکت بوده ، زیرا نه فقط ثروت و حیثیت برای آن بوجود آورده ، بلکه در هر دوره و هر جا برای ایران دوستان ایجاد کرده و هیچ مملکت متمدنی امروز نیست که مجموعه ای از صنایع ایران نداشته باشد. مجموعه ای که به صاحبان نظر نشان بدهد که ایران استحقاق ستایش و محبت دارد. در رشته صنایع به درجه عالی رسیدن کار کوچکی نیست... بدیهی است که در یک کنفرانس نمیتوان صنایع ایران را تعریف و تشریح نمود. صنایعی که دو هزار و پانصد سال عمر دارند و شامل سبکهای عدیده بوده و انواع و اقسام مواد و مصالح در آنها به کار رفته ، یک عمر برای بیان و شرح آن لازم است. بقول همر «اگر من حلقی از برنج و حجاب حاجزی از مس و یک عمر ابدی داشتم نمی توانستم مقامات آنرا بیان کنم ». در این جا شاید بتوانیم فقط کلیاتی راجع بصنایع ایران گفته سوء تفاهماتی که مزایای آنرا مختفی ساخته و احیاء آنرا به تأخیر انداخته است رفعکنیم.بیشتر بخوانید ...