صمدخان ممتازالسلطنه

[ویکی فقه] عبدالصمد خان یا به اختصار صمد خان ملقب به ممتازالسلطنه سیاستمدار و سفیر ایرانی در دورهٔ قاجار در زمان مظفرالدین شاه و محمدعلی شاه بود.
صمدخان نوه محمد صراف تبریزی قاتل مشهدی عباس قاره باغی وزیرمختار ایران در دربار فرانسه بود. میرزااسماعیل خان برادر کهتر صمدخان بود. این دو از تربیت شدگان مکتب و افکار علاءالملک برادر کهتر نظام الدوله بودند. صمدخان متولد ۱۲۸۸ در تبریز است. وی در ۱۳۰۷ وارد وزارت عدلیه شد. در ۱۳۰۸ مدال طلای علمی گرفت. سال بعد به عضویت کارگزاری آذربایجان و خدمت در وزارت خارجه وارد شد.
مناصب ممتازالسلطنه
از مناصب او می توان به نیابت سیم سفارت پطرزبورگ و منصب سرهنگی در ۱۳۱۰، نشان شیر و خورشید از درجه سوم در۱۳۱۱، نیابت دوم سفارت پطرزبورگ و نمایندگی دولت علیّه در کنگره اکسپوزیسیون عمومی نباتات و فلاحت و نیابت سفارت فوق العاده در تشییع جنازه الکساندر سیم در ۱۳۱۲، نیابت اول سفارت پطرزبورگ و شارژدافری سفارت پطرزبورگ و لقب ممتازالسلطنه در ۱۳۱۵، وزیرمختاری لاهه، وزیرمختاری سفارت پاریس، نمایندگی در کنفرانس صلیب احمر، درجه اول ایزابل کاتولیک اسپانی، و بسیاری دیگر از مشاغل و درجات اشاره کرد.
اطلاعات درباره ممتازالسلطنه
بیشترین اطلاعات راجع به ممتازالسلطنه را می توان از لابلای خاطرات افراد و به خصوص کسانی که به پاریس مسافرت کردند، به دست آورد. از جمله این که ظلّ السلطان در خاطرات خود و در سفرنامه اش می گوید که در سفر پاریس مورد استقبال صمدخان وزیرمختار ایران در پاریس قرار گرفت. (به همراه وزیرمختار فرانسه در تهران). عبدالله مستوفی نیز در خاطرات خود در بخش خود عزیمت به پاریس از صمدخان و در جای دیگر از برادرش ممتازالسلطان که آن ها را در هتل راهنمایی کرده نام می برد. عبدالحسین مسعودانصاری از دیگر کسانی که به پاریس سفر کرده در خاطراتش از صمدخان می گوید: «... مرحوم ممتازالسلطنه روی لطفی که به من داشت و روی بی لطفی به مقررات بمن اجازه داده بود که صبح ها به مدرسه عالی مهندسی بروم و شب ها در دفتر سفارت نامه ها را تهیه کنم و به این ترتیب هم من راضی بودم و هم وزیرمختار ولی سایر رؤسای من باین ترتیب راضی نمی شدند، آن ها پای بند مقررات اداری بودند و می خواستند که من مرتباً سرخدمت باشم. حق هم با آن ها بود. خدمت دولت بود و شوخی نداشت...»
اعزام محصلین ایرانی به اروپا
...