صفی علی شاه حسن

دانشنامه آزاد فارسی

صفی علی شاه، حسن (اصفهان ۱۲۵۱ ـ تهران ۱۳۱۶ ق)
عارف ایرانی و از مشایخ معروف صوفیه. صفی در خردسالی به همراه پدر به یزد رفت و مقدمات علوم را در همان جا فراگرفت. صحبت بسیاری از مشایخ را درک کرد، اما سرانجام در شیراز دست ارادت به حاج زین العابدین شیرازی از مشایخ سلسلۀ نعمت اللهیه با لقب طریقتی رحمت علی شاه داد و سال ها تحت نظر او به سلوک پرداخت. با او سفری نیز به کرمان داشت. صفی پس از فوت استادش، در ۱۲۸۱ ق، در حالی که ۳۰ سال بیشتر نداشت، عازم هندوستان شد و از آن جا به حجاز رفت و حج گزارد و دوباره به هند بازگشت. منظومۀ زبدةالاسرار را در هند سرود. بار دیگر به اصفهان بازگشت و آن گاه به زیارت بارگاه امام رضا (ع) شتافت و پس از آن برای همیشه در تهران ساکن شد. خانقاهی که به امر او در این شهر سامان یافت و در همان خانقاه به خاک سپرده شد، هم اکنون نیز دایر است. صفی علی شاه، در میان صوفیان متأخّر ایران، درشمار فاضل ترین و تأثیرگذارترین آنان است. فرقۀ نعمت اللهیّه در زمان او به سه گرایش عمده تقسیم شد، چه او، و حاج محمدکاظم و حاج محمد، که عموی رحمت علی بود، هر سه ادعای خلافت شیخشان، رحمت علی شاه، را داشتند، و سرانجام صفی و حاج محمدکاظم، ملقب به سعادت علی شاه، دو تیرۀ نعمت اللهیّۀ صفی علی شاهی و نعمت اللهیۀ سلطان علی شاهی را بنیاد گذاشتند. از آثارش: بحرالحقایق؛ تفسیر منظوم قرآن کریم؛ عرفان الحق؛ میزان المعرفة؛ دیوان صفی علی شاه مشتمل بر قصاید، غزلیات، ترجیعات و رباعیات همراه با مثنوی بحرالحقایق به چاپ رسیده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس