صفوان بن مهران جمال

[ویکی فقه] ابومحمد صَفوان بن مهران بن مغیره اسدی کاهلی که به جهت اینکه دارای شترانی بود که اجاره می داد، به جمّال معروف بود. وی از اصحاب امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) است که نام وی در سلسله اسناد روایات و زیارات و ادعیه ای مانند زیارت اربعین، زیارت وارث و دعای علقمه وجود دارد.
درباره تاریخ و مکان ولادتش اطلاع چندانی در دست نیست. ولی وی را از بزرگان قرن دوم هجری و از اصحاب امام صادق (ع) و امام کاظم (ع) به شمار آورده اند و به اعتبار اینکه وی را کوفی گفته اند، ممکن است که در کوفه متولد شده باشد.صفوان بارها امام صادق(ع) را از مدینه به کوفه آورده و با آن جناب به زیارت تربت امیرالمؤمنین(ع) نائل گشته و مکان قبر حضر علی(ع) را که در آن زمان که مخفی بوده، آشنا بوده است. و بنابر نقل کامل الزّیارة، مدت بیست سال به زیارت آرامگاه امام علی(ع) می رفت و نماز خود را در نزد آن حضرت به جای می آورد. همچنین وی جد عالم بزرگ شیعه ابوعبدالله صفوانی است که در محضر سیف الدوله حمدانی با قاضی موصل در امامت مباهله کرد. چون قاضی از مجلس برخاست تب کرد و دستش که در مباهله کشیده بود، سیاه شد و ورم کرد و روز دیگر هلاک شد. تاریخ وفات وی و محل دفنش نیز معلوم نیست و همانطور که ذکر شد، در قرن دوم هجری می زیسته است.
از نگاه بزرگان
• شیخ مفید: وی از بزرگان و خواص و نزدیکان و مورد اطمینان اصحاب امام صادق (ع) است. • علامه حلی: وی کوفی و ثقه و کنیه اش ابومحمد جمال است. • نجاشی وی را کوفی و ثقه معرفی کرده است.
عرضه عقاید بر امام صادق(ع)
او عقایدش رابه شرح زیر محضر امام صادق(ع) عرضه داشت و امام وی را دعا کرد.:علامه مجلسی از صفوان جمال روایت کرده که گفت:::عقاید خود را به امام صادق(ع) چنین عرضه داشتم: شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یگانه و شریکی ندارد، و شهادت می دهم که محمد(ص) رسول خدا و حجت بر خلق است، و پس از او، علی امیرالمؤمنین (ع) حجت بر خلق است. حضرت فرمود: خدا تو را رحمت کند. سپس عرض کردم: پس از او، حسن بن علی (ع) حجت بر خلق است. حضرت فرمود: رحمک الله. عرض کردم: پس از او، حسین بن علی (ع) حجت بر خلق است. فرمود: خدا تو را رحمت کند. سپس عرض کردم: پس از او، علی بن الحسین(ع) حجت بر خلق است؛ و پس از او، محمد بن علی(ع) حجت خداست بر خلق؛ و بعد از او، شما حجت بر خلق می باشید. حضرت فرمود: خدا تو را رحمت کند.
کرایه دادن شترها به هارون
...

[ویکی شیعه] صَفوان بن مهران بن مغیره اسدی کاهلیراوی از امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) که نامش در سلسله اسناد روایات، زیارات و ادعیه ای مانند زیارت اربعین، زیارت وارث و دعای علقمه وجود دارد. صفوان به جهت اینکه شترانی داشت و آنها را اجاره می داد، به جمّال معروف بود.
درباره تاریخ و مکان ولادتش اطلاع چندانی در دست نیست. او را از بزرگان قرن دوم هجری و از اصحاب امام صادق (ع) و امام کاظم (ع) به شمار آورده اند و به اعتبار اینکه وی را کوفی گفته اند، ممکن است در کوفه متولد شده باشد.
صفوان بارها امام صادق(ع) را از مدینه به کوفه آورد و با آن حضرت به زیارت تربت امیرالمؤمنین(ع) رفت و از مکان قبر امام علی(ع) که در آن زمان مخفی بود، خبر داشت. بنابر نقل ابن قولویه در کتاب کامل الزیارات، صفوان ۲۰ سال به زیارت آرامگاه امام علی (ع) می رفت و نماز خود را در آنجا به جا می آورد.

[ویکی فقه] صفوان بن مهران جمال (شخصیت رجالی). صفوان بن مهران جمال، از راویان امام صادق و امام کاظم (علیهماالسلام) بوده است.
صفوان بن مهران جمال اسدی کاهلی کوفی از راویان حضرت امام صادق و امام کاظم (علیهما السّلام) است و چون شتردار بوده، به لقب جمال معروف گشته است. صفوان فوق العاده به اهل بیت وابسته بوده و دستور آنان را دقیقاً عمل می کرده و کاملاً در خدمت گزاری مواظب و مراقب بوده است.داستان اطاعت پس گرفتن شترانش از هارون به دستور امام کاظم (علیه السّلام) و توبیخ و سرزنش هارون، در جلالت شأن و عظمت شخصیت او کافی است که چگونه او در راه اطاعت امر امام عصرش تا پای جان پیش رفته است.به هر حال صفوان از راویان جلیل القدر و مردان سرشناس شیعه امامیه است و احادیث فراوان از امامان دارد و کتاب حدیثی هم تالیف کرده است که رجال موثق و حتی اصحاب اجماع از آن کتاب روایت نموده اند.
منبع
سایت مجمع جهانی شیعه شناسی، برگرفته از مقاله «راویان امام صادق(علیه السلام) ۲»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۲/۰۱.
...