صِدْقی بِیگ ارمنی (بوشهر ـ تهران ۱۲۲۰ش)
(یا: سِت خان آسدوادزادوریان) از رِجال عهد قاجار. پدرش تاجر بود. در ۱۳سالگی او را برای ادامۀ تحصیل به شهر بَمبَئی در هندوستان فرستاد. در تهران به استخدام دربار قاجار درآمد. سپس به تبریز نزد سردار عباس میرزا نایبُ السَّلطنه رفت و عباس میرزا به او لقب خان داد. سِت خان که صِدقی بیگ لقب یافته بود، در ۱۱۸۹ش به لندن فرستاده شد. هنگامی که میرزا صالح شیرازی وزیر مختار ایران در لندن بود، سِت خان مترجم او شد. در ۱۲۰۷ش نامه ای از فتحعلی شاه برای بابِ عالی برد و به سلطان محمود عثمانی تقدیم کرد. سلطان محمود او را به دریافت یک قبضه خنجر گوهرنشان و نشان درجۀ یک مفتخر کرد. عباس میرزا طی فرمانی به سِت خان اجازه داد صنعتگرانی از انگلستان به ایران بیاورد و صنایع آن کشور را در ایران متداول کند. آذربایجان معادن غنی مس داشت، ولی ایرانیان مس مورد نیاز را از عثمانی وارد می کردند. ست خان درصدد برآمد از معادن مس آذربایجان بهره برداری کند. عباس میرزا نایب السلطنه معادن آذربایجان را به مدت ۲۱ سال به ست خان واگذار کرد. او مکلف بود برای استخراج معادن، معدنکار از خارج بیاورد و پس از استخراج، ده یک آن را به دیوان بپردازد. ست خان به انگلستان رفت دو معدن کار انگلیسی و بیست تن یونانی استخدام کرد و به ایران آورد. او از نخستین ایرانیانی است که معادن ایران را با اسلوب جدید و به وسیلۀ متخصصان با تجربه و کارآزموده مورد بهره برداری قرار داد. معادن مس و سرب به بهره برداری رسید. یکی از معادن مس دارای رگه های نقره نیز بود. معادن مس بهره داد، ولی عباس میرزا نایب السلطنه بزرگ ترین مشوّق و حامی او، دار فانی را وداع گفت. ست خان از مسی که از معدن قَراجِه داغ استخراج کرده بود، دو عدد توپ شش پوندی ساخت و به شاه قاجار اهدا کرد. در مقابل آن، قَریۀ شیخ لار میانه را که سالانه ۱۵۰۰ تومان درآمد داشت به رسم تیول به او دادند. سِت خان درصدد تأسیس کارخانه های چینی سازی و بلورسازی، تهیه شکر از چغندرقند، و نَجّاری به سبک ایتالیا بود.
(یا: سِت خان آسدوادزادوریان) از رِجال عهد قاجار. پدرش تاجر بود. در ۱۳سالگی او را برای ادامۀ تحصیل به شهر بَمبَئی در هندوستان فرستاد. در تهران به استخدام دربار قاجار درآمد. سپس به تبریز نزد سردار عباس میرزا نایبُ السَّلطنه رفت و عباس میرزا به او لقب خان داد. سِت خان که صِدقی بیگ لقب یافته بود، در ۱۱۸۹ش به لندن فرستاده شد. هنگامی که میرزا صالح شیرازی وزیر مختار ایران در لندن بود، سِت خان مترجم او شد. در ۱۲۰۷ش نامه ای از فتحعلی شاه برای بابِ عالی برد و به سلطان محمود عثمانی تقدیم کرد. سلطان محمود او را به دریافت یک قبضه خنجر گوهرنشان و نشان درجۀ یک مفتخر کرد. عباس میرزا طی فرمانی به سِت خان اجازه داد صنعتگرانی از انگلستان به ایران بیاورد و صنایع آن کشور را در ایران متداول کند. آذربایجان معادن غنی مس داشت، ولی ایرانیان مس مورد نیاز را از عثمانی وارد می کردند. ست خان درصدد برآمد از معادن مس آذربایجان بهره برداری کند. عباس میرزا نایب السلطنه معادن آذربایجان را به مدت ۲۱ سال به ست خان واگذار کرد. او مکلف بود برای استخراج معادن، معدنکار از خارج بیاورد و پس از استخراج، ده یک آن را به دیوان بپردازد. ست خان به انگلستان رفت دو معدن کار انگلیسی و بیست تن یونانی استخدام کرد و به ایران آورد. او از نخستین ایرانیانی است که معادن ایران را با اسلوب جدید و به وسیلۀ متخصصان با تجربه و کارآزموده مورد بهره برداری قرار داد. معادن مس و سرب به بهره برداری رسید. یکی از معادن مس دارای رگه های نقره نیز بود. معادن مس بهره داد، ولی عباس میرزا نایب السلطنه بزرگ ترین مشوّق و حامی او، دار فانی را وداع گفت. ست خان از مسی که از معدن قَراجِه داغ استخراج کرده بود، دو عدد توپ شش پوندی ساخت و به شاه قاجار اهدا کرد. در مقابل آن، قَریۀ شیخ لار میانه را که سالانه ۱۵۰۰ تومان درآمد داشت به رسم تیول به او دادند. سِت خان درصدد تأسیس کارخانه های چینی سازی و بلورسازی، تهیه شکر از چغندرقند، و نَجّاری به سبک ایتالیا بود.
wikijoo: صدقی_بیگ_ارمنی