صداگذاری و صدابرداران سینِمای ایران
صدابرداری هم زمان در فیلم دختر لر (۱۳۱۲ش)، ساختۀ مشترک عبدالحسین سپنتا و اردشیر ایرانی در هندوستان و ساختن فیلم های صامت در همان زمان با امکانات داخلی، گویای ضعف دستاوردهای فنی در ایران بود. در دورۀ دوم فیلم سازی (۱۳۲۷ش به بعد)، به دلیل نبودن تجهیزات مناسب و بازیگرانی که به فن بیان مسلط باشند و همچنین دشواری کار، افزایش زمان فیلم برداری و حجم نگاتیوهای مصرفی تمایل چندانی به استفاده از صدابرداری هم زمان وجود نداشت. بنابراین سینمای ایران از این بابت دچار نقصان جدی شد. صداگذاری اکثر فیلم ها، همچون دوبلۀ فیلم های خارجی، در استودیوها انجام می شد و باندهای صدا و افکت را صداگذاران می ساختند. برادران آودیسیان (وانیک وهانریک)، وارطان چاپاریان، سوریک خاچیکیان، کاظم راجی نیا، گرگین گریگوریان، هاکوپ گلدیان، مظفر میزانی، اسکندر مینایی، روبیک منصوری، محسن صادقی، محمد محمدی، حسن مصیبی، مجید مهرجو، واروژ کاراپتیان، احمد احمدپور، حسین بدیعی، اسحق خانزادی، فرامرز رسولی، آرشام قهرمانیان، ابراهیم کیهانی، اصغر کفایتی، میرزا گودرزی، گالوست گورکیان، ماسیست مانوکیان، مصطفی مصطفی زاده، و علی مهانی از فعال ترین صدابرداران این سال ها بودند. در دهۀ ۱۳۶۰ بسیاری از تهیه کننده ها و صدابرداران شناخت کافی از زیبایی شناسی صدا نداشتند. به جز فیلم هایی مانند طبیعت بی جان (۱۳۵۲)، مغول ها (۱۳۵۲) و گزارش (۱۳۵۷) به ترتیب ساختۀ سهراب شهیدثالث، پرویز کیمیاوی، و عباس کیارستمی، در اغلب موارد به صدابرداری سر صحنه و زیبایی شناسی صدا توجهی جدی نمی شد. از این لحاظ تا نیمۀ دهۀ ۱۳۶۰ صدای اغلب فیلم ها امتیاز ویژه ای نداشتند، و صدابرداران کار شاخصی انجام نمی دادند. با بهبود کیفیت کارگردانی، بازیگری، و زیبایی شناسی بصری فیلم ها، بین تصویر و صدای فیلم اختلاف وتعارض های آشکاری پدید آمد. دیگر صدابرداری با دستگاه های فرسوده و حضور صدابرداران کهنه کاری که همۀ استعداد و قابلیت های خود را به کار گرفته بودند با استقبال نسل جدید تماشاگران روبه رو نبود. در ۱۳۶۵ مسعود بهنام (صدابردار) در فیلم شبح کژدم صدابرداری هم زمان را آزمودند و هم زمان با او جهانگیر میرشکاری، اصغر شاهوردی، و بهروز معاونیان در اجاره نشین ها و خانۀ دوست کجاست؟ محمود سماک باشی و پرویز آبنار در رابطه از صدابرداری سر صحنه استفاده کردند. اختصاص جایزۀ صدابرداری از ششمین جشنوارۀ فیلم فجر (۱۳۶۶)، توجه بیشتر به صدابرداری سر صحنه را موجب شد، به طوری که به تدریج استقبال از صدای گوینده و صداگذاری استودیویی کاهش یافت، و بر تعداد صدابرداران مجرب و کارآزموده افزوده شد. در صدابرداری هم زمان افراد دیگری را می توان نام برد که عبارت اند از اسحق خانزادی، جواد مقدس، یدالله نجفی، محسن روشن، هاشم موسوی، ساسان باقرپور، بهروز شهامت، چنگیز صیاد، و محمدعلی عبیری.
صدابرداری هم زمان در فیلم دختر لر (۱۳۱۲ش)، ساختۀ مشترک عبدالحسین سپنتا و اردشیر ایرانی در هندوستان و ساختن فیلم های صامت در همان زمان با امکانات داخلی، گویای ضعف دستاوردهای فنی در ایران بود. در دورۀ دوم فیلم سازی (۱۳۲۷ش به بعد)، به دلیل نبودن تجهیزات مناسب و بازیگرانی که به فن بیان مسلط باشند و همچنین دشواری کار، افزایش زمان فیلم برداری و حجم نگاتیوهای مصرفی تمایل چندانی به استفاده از صدابرداری هم زمان وجود نداشت. بنابراین سینمای ایران از این بابت دچار نقصان جدی شد. صداگذاری اکثر فیلم ها، همچون دوبلۀ فیلم های خارجی، در استودیوها انجام می شد و باندهای صدا و افکت را صداگذاران می ساختند. برادران آودیسیان (وانیک وهانریک)، وارطان چاپاریان، سوریک خاچیکیان، کاظم راجی نیا، گرگین گریگوریان، هاکوپ گلدیان، مظفر میزانی، اسکندر مینایی، روبیک منصوری، محسن صادقی، محمد محمدی، حسن مصیبی، مجید مهرجو، واروژ کاراپتیان، احمد احمدپور، حسین بدیعی، اسحق خانزادی، فرامرز رسولی، آرشام قهرمانیان، ابراهیم کیهانی، اصغر کفایتی، میرزا گودرزی، گالوست گورکیان، ماسیست مانوکیان، مصطفی مصطفی زاده، و علی مهانی از فعال ترین صدابرداران این سال ها بودند. در دهۀ ۱۳۶۰ بسیاری از تهیه کننده ها و صدابرداران شناخت کافی از زیبایی شناسی صدا نداشتند. به جز فیلم هایی مانند طبیعت بی جان (۱۳۵۲)، مغول ها (۱۳۵۲) و گزارش (۱۳۵۷) به ترتیب ساختۀ سهراب شهیدثالث، پرویز کیمیاوی، و عباس کیارستمی، در اغلب موارد به صدابرداری سر صحنه و زیبایی شناسی صدا توجهی جدی نمی شد. از این لحاظ تا نیمۀ دهۀ ۱۳۶۰ صدای اغلب فیلم ها امتیاز ویژه ای نداشتند، و صدابرداران کار شاخصی انجام نمی دادند. با بهبود کیفیت کارگردانی، بازیگری، و زیبایی شناسی بصری فیلم ها، بین تصویر و صدای فیلم اختلاف وتعارض های آشکاری پدید آمد. دیگر صدابرداری با دستگاه های فرسوده و حضور صدابرداران کهنه کاری که همۀ استعداد و قابلیت های خود را به کار گرفته بودند با استقبال نسل جدید تماشاگران روبه رو نبود. در ۱۳۶۵ مسعود بهنام (صدابردار) در فیلم شبح کژدم صدابرداری هم زمان را آزمودند و هم زمان با او جهانگیر میرشکاری، اصغر شاهوردی، و بهروز معاونیان در اجاره نشین ها و خانۀ دوست کجاست؟ محمود سماک باشی و پرویز آبنار در رابطه از صدابرداری سر صحنه استفاده کردند. اختصاص جایزۀ صدابرداری از ششمین جشنوارۀ فیلم فجر (۱۳۶۶)، توجه بیشتر به صدابرداری سر صحنه را موجب شد، به طوری که به تدریج استقبال از صدای گوینده و صداگذاری استودیویی کاهش یافت، و بر تعداد صدابرداران مجرب و کارآزموده افزوده شد. در صدابرداری هم زمان افراد دیگری را می توان نام برد که عبارت اند از اسحق خانزادی، جواد مقدس، یدالله نجفی، محسن روشن، هاشم موسوی، ساسان باقرپور، بهروز شهامت، چنگیز صیاد، و محمدعلی عبیری.
wikijoo: صداگذاری_و_صدابرداران_سینمای_ایران