صحت عبادات

[ویکی فقه] ارزش صحت عبادت، به صحیح بودن هدف و شکل آن بستگی دارد. روشن فکرزدگی، لجاجت و مقدّس مآبی از انگیزه های تغییر شکل عبادت است. عبادات، غیر از شرایط صحّت، شرایط «قبول» و «کمال» هم دارد، که ایمان به خدا، ولایت، تقوا، حضور قلب، خیرخواهی نسبت به دیگران، ادای حق مردم و خوش رفتاری از موارد شرط قبولی عبادت است.
ارزش عبادت به صحّت و درستی آن است و صحّت آن، به دو عامل مهم بستگی دارد:۱: صحیح بودن هدف.۲: صحیح بودن شکل آن.
← صحیح بودن هدف
قرآن، نمونه های متعدد یاد می کند که چگونه اقوام پیشین، با تغییر شکل عبادت، دچار قهر و غضب الهی شدند. انگیزه این تغییر شکل ها متفاوت بوده، که از هر کدام، یک نمونه قرآنی ذکر می کنیم:
← لجاجت
عبادات، غیر از شرایط صحّت، شرایط «قبول» و «کمال» هم دارد. یعنی آنچه که مراعاتش، انسان را به قرب خدا و رشد معنوی می رساند و در فرد و جمع، تاثیر می گذارد.گاهی عبادت، صحیح است، ولی رشد آور نیست، مثل دارویی که شفابخش نیست. گاهی عبادت، از کیفر می رهاند ولی ما را محبوب خدا نمی سازد.در آیات و روایات، شرایطی برای قبولی اعمال و عبادات بیان شده که نمونه هایی از آنها از این قرار است. (با تشکر از برادر عزیز حجة اسلام آقای وحیدی که این دسته بندی، با الهام از اوست.)۱. شرط اعتقادی.۲. شرط سیاسی.۳. شرط اخلاقی.۴. شرط اقتصادی.۵. شرط اجتماعی.۶. شرط بهداشتی.قبل از توضیح این موارد، تاکید می شود که انسان باید به مسئله قبولی عبادت عنایت خاصّی داشته باشد تا از تلاش معنوی اش بهره بیشتر ببرد.علی (علیه السّلام) می فرماید: «کُونُوا عَلی قَبُول الْعَمَلِ اَشَدَّ عِنایةً مِنکُم عَلَی الْعَمَل؛ به قبولی عمل، بیش از اصل عمل توجّه داشته باشید.»انسان ممکن است برای پذیرش در جایی، هم کارت ورود بگیرد، هم طبق مقررات ظاهری عمل کند، ولی در مصاحبه به دلائلی مانند فساد اخلاق یا سوء سابقه یا رد شود. عبادات هم ممکن است از نظر مقررات الهی، درست انجام گیرد، ولی به دلایلی مورد قبول خدا نشود. مگر نه این است که گاهی کارهای صحیحی از طرف افراد غیر مسئول انجام می گیرد ولی به جای تشکّر، از آنان انتقاد هم می شود؟! پس شرطِ قبولی کار، چیزی دیگر است.اینک به بیان آن شرایط می پردازیم:
← شرط اعتقادی
...