صالحی بَرَغانی، محمدصالح ( ـ برغان ۱۲۷۱ق)
مفسر و فقیه امامی. مقدمات فقه را در قزوین نزد پدرش، ملا محمد ملایکه، و علوم عقلی را در اصفهان نزد ملا آقا محمد بیدآبادی آموخت. در کربلا به حوزۀ درس وحید بهبهانی پیوست و مدارج عالی اجتهاد را نزد سیّد علی طباطبایی و سیّد جعفر کاشف الغطاء در نجف گذراند. سپس به میهنش بازگشت و در تهران به تدریس پرداخت. دخالت انگلیسی ها در سیاست ایران، سبب شد تا او در فتوای خود، هرگونه جنگ و یا ترک مخاصمه و قرارداد صلح را مستلزم اذن فقها بداند. این تصمیم منجر به برخورد برغانی با فتحعلی شاه قاجار و متعاقباً تبعید او به عراق شد. باردیگر به ایران بازگشت و سه مدرسۀ متصل به هم و کتابخانه ای در قزوین بنا کرد. در ۱۲۶۴، به کربلا بازگشت و تا پایان زندگانیش مرجع شیعیان بود. از وی کمابیش ۳۰۰ کتاب باقی مانده که نام ۵۴ اثر او در مقدمۀ موسوعة البرغانی فی فقه الشیعه ذکر شده است. از تفاسیر وی: تفسیر مفتاح الجنان فی حل رموزالقرآن (در ۸ جلد)؛ تفسیر بحرالعرفان و معدن الایمان (در ۱۷ جلد)؛ تفسیر اسرارالقرآن؛ الناسخ و منسوخ؛ کنزالعرفان فی تفسیرالقرآن (در ۲۷ جلد)؛ معدن الانوار و مشکوةالاسرار؛ تفسیر فضائل امیرالمؤمنین (ع).
مفسر و فقیه امامی. مقدمات فقه را در قزوین نزد پدرش، ملا محمد ملایکه، و علوم عقلی را در اصفهان نزد ملا آقا محمد بیدآبادی آموخت. در کربلا به حوزۀ درس وحید بهبهانی پیوست و مدارج عالی اجتهاد را نزد سیّد علی طباطبایی و سیّد جعفر کاشف الغطاء در نجف گذراند. سپس به میهنش بازگشت و در تهران به تدریس پرداخت. دخالت انگلیسی ها در سیاست ایران، سبب شد تا او در فتوای خود، هرگونه جنگ و یا ترک مخاصمه و قرارداد صلح را مستلزم اذن فقها بداند. این تصمیم منجر به برخورد برغانی با فتحعلی شاه قاجار و متعاقباً تبعید او به عراق شد. باردیگر به ایران بازگشت و سه مدرسۀ متصل به هم و کتابخانه ای در قزوین بنا کرد. در ۱۲۶۴، به کربلا بازگشت و تا پایان زندگانیش مرجع شیعیان بود. از وی کمابیش ۳۰۰ کتاب باقی مانده که نام ۵۴ اثر او در مقدمۀ موسوعة البرغانی فی فقه الشیعه ذکر شده است. از تفاسیر وی: تفسیر مفتاح الجنان فی حل رموزالقرآن (در ۸ جلد)؛ تفسیر بحرالعرفان و معدن الایمان (در ۱۷ جلد)؛ تفسیر اسرارالقرآن؛ الناسخ و منسوخ؛ کنزالعرفان فی تفسیرالقرآن (در ۲۷ جلد)؛ معدن الانوار و مشکوةالاسرار؛ تفسیر فضائل امیرالمؤمنین (ع).