شیوه استدلال نحوی

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] شیوه استدلال نحوی، تألیف علی درزی، به زبان فارسی برای دانشجویان رشته زبان‎شناسی در مقطع کارشناسی ارشد تدوین شده است. هدف از تألیف کتاب، آشنا ساختن دانشجویان زبان‎شناسی و پژوهشگران علاقه‎مند به این حوزه از دانش با شیوه بنا کردن استدلال بدان‎گونه است که در آثار زبان‎شناسی جدید یافت می‎شود. در زبان‎شناسی جدید برخلاف زبان‎شناسی ساخت‎گرای آمریکایی، که بیشتر به برچسب‎دهی و طبقه‎بندی عناصر دستوری می‎پرداخت، به فرضیه‎پردازی و تحلیل داده‎های زبانی در چهارچوب نظریه‎های زبانی مختلف توجه می‎شود.
کتاب، مشتمل بر دو مقدمه از مؤلف و پنج فصل است. شیوه نگارش مطالب بدین‎ترتیب است که در ابتدای هر فصل مقدمه‎ای ذکر شده است. پس از آن زیر‎فصل‎های متعددی ذکر و در آخر نیز خلاصه مطالب و تمرین‎هایی ارائه شده است.
در این کتاب، تلاش شده است تا مبانی نظری و شیوه عملی بنا کردن استدلال نحوی با استفاده از داده‎هایی از زبان انگلیسی و فارسی عرضه شود. در اثر حاضر بااینکه سعی شده است تحلیل‎های ارائه‎شده مبتنی بر نظریه نحوی خاصی نباشد و بیشتر بر مبنای دانش کلی زبان‎شناختی و مفاهیم قبول‎عام‎یافته در این حوزه علمی مطرح شوند، گرایش غالب در این تحلیل‎ها گرایشی همسو با دستور گشتاری - ‎زایشی است؛ بدان‎گونه که در آثار چامسکی و نیز در آثار پیروان وی معرفی شده و بسط یافته است؛ لذا در پاره‎ای موارد ضمن ارائه تحلیل از ساخت‎های دستوری خاص، اشاره‎ای نیز به برخی ملاحظات نظریه حاکمیت و مرجع‎گزینی در ارتباط با ساخت‎های مورد بحث خواهد شد.
نگارنده فرضیه‎های مربوط به استدلال‎های مطرح‎شده در این اثر را فرضیه‎هایی ابطال‎پذیر می‎داند و همواره تا زمانی از آنها حمایت خواهد کرد که شواهد تجربی موجود، بطلان آنها را نشان ندهد. بخش عمده استدلال‎های ارائه‎شده در این اثر استدلال‎های پیشنهادی مؤلف است که یا در مقالات منتشر شده یا در کلاس‎های درسی معرفی شده‎اند.
نویسنده در فصل نخست به تعریف زبان‎شناسی و بررسی ویژگی‎های مطالعات علمی و خصوصیات عناصر استدلال پرداخته است. در فصل دوم، چهارچوب نظری و مقولات نحوی را مورد بحث قرار داده است. فصل سوم را به مواردی از گشتار حرکت آلفا اختصاص داده است. در فصل چهارم برخی از ساخت‎های زبان فارسی را مورد بررسی قرار داده است. در فصل پایانی نیز شیوه نگارش مقالات پژوهشی را بیان کرده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس