شیدونه

تابوت واره ای چوبین، به شکلِ مکعب مستطیل (← تابوت گردانی)، از نشانه های دسته های عزاداریِ ماهِ محرم و دیگر روزهای سوگواریِ شیعیان منطقۀ خوزستان، به ویژه مردم دزفول و شوشتر. دیواره های مشبک و ستون های رنگ آمیزی شدۀ شیدونه را با زَرْوَرَق های رنگی می پوشانند. ترکیب شیدونۀ شوشتر چنین است: بر کتیبه های دورادورِ شیدونه ابیاتی در رثای شهیدان نقش می کنند و بر دو دیوارۀ پیش و پسِ شیدونه دری کار می گذارند. دو دیوارۀ جانبی نیز هر یک دری مشبّک دارند. این اتاقک با سقفی مشبک و گنبدی در میانۀ آن بر روی دو ستون قرار دارد. در چهار جهت سقف نیز چهار گلدسته نصب شده است. شیدونه را در روز هشتم محرم با پارچه های رنگی و گوی های موسوم به «تخم سیمرغ» آذین بندی می کنند و در پیشاپیش دسته های عزاداری بر دست می برند. مردم شوشتر روزهای عاشورا و تاسوعا را بدین سبب روز «شیدونه وَرداران/بَرداران» نامیده اند. داخل شیدونه را با نان و حلوایی که میان عزاداران قسمت می شود پر می کنند و به هنگام حمل آن بر دست مردانی قوی دست ، نواهای غمناک می نوازند. شیدونۀ دزفول نیز با اندک تفاوت هایی به همین گونه است.