شیده

شیدَه همان پشنگ است، که پدر او را شیده می خواند، پسر افراسیاب شاه توران در شاهنامه است. کی خسرو شاه ایران او را در آخرین جنگی که به کین خواهی سیاوش درگرفت کشت.
از شیده بارِ نخست هنگام پناه بردن سیاوش به کشور توران یاد شده است. برای بار دوم، از شیده در داستان خاقان چین چند بار یاد شده است. افراسیاب پیش از این طعم شکست سخت از ایرانیان و زابلیان را چشیده و در این جنگ پیش رو مردد است که نتیجه نبرد چگونه خواهد بود. او برای اطلاع از کیفیت آرایش سپاه کیخسرو ، جاسوسی فرغار نام را برای تجسس به اردوگاه ایرانیان گسیل می نماید.
شاهنامه شیده را با هویت دوگانه تحت عنوان پشنگ نیز نام می برد؛ ولی این پشنگ نمی تواند پورِ پشنگ لقب منوچهر باشد. چون به لحاظ زمانی حیات منوچهر از دورهٔ مزبور دیرین تر است، احتمال اینکه پشنگِ نخستْ نیای افراسیاب و پشنگِ دومْ فرزندِ او باشد قوی تر است؛ اما این تفکیک در شاهنامه صورت نگرفته است. نظم فوق فرمان افراسیاب به شیده - پسرش - است؛ ولی نخست با نام پشنگ از او یاد می شود.
شیده داییِ کیخسرو بود و عاقبت نیز به دست کیخسرو هلاک شد.
در شاهنامه نام شیده نام اسب مخصوص و محبوب گیو پهلوان بزرگ ایرانی نیز می باشد که در برخی از جنگ ها از جمله نبرد معروف بیژن و هومان ، بیژن این اسب را از پدرش گیو برای داشتن موقعیت جنگی بهتر قرض گرفته است.

شیدِه
در شاهنامۀ فردوسی، پسر افراسیاب که پدرش او را از فرط زیبایی شیده نام نهاد. نام دیگر او پَشَنگ بود. شیده به هنگام روی آوردن سیاوش به افراسیاب ، ارمغان های افراسیاب را برای سیاوش برد و در بازی چوگان میان افراسیاب و سیاوش از یاران سیاوش بود. او در نبردهای رستم با افراسیاب حضور داشت و پس از آزادی بیژن ، به هنگام انگیخته شدن تورانیان ، یکی از دو فرماندۀ سپاه توران بود و افراسیاب او را به فرمانروایی خوارزم برگزیده بود. شیده با رشادت با اَشکِش، پهلوان ایرانی، نبرد کرد، شکست خورد و فرار کرد. کِیخسرو در نبرد بزرگ خود با افراسیاب میل بسیاری به درآویختن با شیده داشت و سرانجام او را در نبردی تن به تن کشت .