شکم

[ویکی فقه] شکم به بخشی از بدن بین سینه و لگن گفته می شود.
عنوان یاد شده به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، حج، اطعمه و اشربه و دیات به کار رفته است.

احکام شکم در باب طهارت
کشیدن دست راست بر شکم و خواندن دعا ی «الحمد للَّه‏ الذی أماتَ عَنّی الأذی‏ و هَنّأنی طعامی و شَرابی و عافانی مِنَ البَلوی‏» پس از برخاستن از تخلی مستحب است.
گذاشتن آهن و به تصریح برخی، هرچیز سنگین روی شکم محتضر و میت مکروه است.
به آرامی دست کشیدن بر شکم میت پیش از غسل اوّل و دوم برای جلوگیری از خروج چیزی از آن پس از غسل، مستحب است، مگر نسبت به میّت حامله که این کار کراهت دارد.

احکام شکم در باب صلات
چسباندن شکم و سینه به زمین در سجده شکر مستحب است.

احکام شکم در باب حج
...

شِکَم ( به انگلیسی: Abdomen ) ، که در زبان عامه به غلط به آن دل نیز می گویند، در آناتومی به قسمتی از تنه گفته می شود که مابین دیافراگم از بالا و سطح فوقانی لگن خاصره از پایین قرار دارد.
شکم محل قرار گرفتن اندامهای متعددی مانند معده، روده، طحال، کبد، لوزالمعده، کیسه صفرا، صفاق، کلیه، حالب، مثانه، رحم، غدد فوق کلیوی، تخمدانها و آپاندیس است. در پشت شکم ستون مهره ها قرار دارد.
عضلات متعددی در جدار قدامی ( جلویی ) و خلفی ( پشتی ) شکم قرار دارند. عضلاتی که در دیوارهٔ قدامی خارجی شکم قرار دارند عبارتند از: عضله راست شکم، عضله مایل خارجی، عضله مایل داخلی و عضله عرضی شکمی.
عروق مهمی مانند شریان آئورت شکمی، ورید باب، بزرگ سیاهرگ زیرین و شبکه عصبی خورشیدی در شکم قرار دارند.

شکم (abdomen)
در مهره داران، قسمتی از بدن، واقع در زیر سینه، شامل اندام های گوارشی. در حشرات و سایر بندپایان، قسمت عقبی بدن است. شکم در پستانداران با دیافراگم، لایه ای از بافت ماهیچه ای، و در بندپایان، عموماً با فشردگی باریکی از سینه جدا شده است. در پستانداران، اندام های تناسلی ماده در شکم قرار دارد. در حشرات و عنکبوتیان، مشخصۀ شکم فقدان اندام حرکتی است. در انسان، شکم را دنده های پایینی و ماهیچه های شکمی محصور کرده اند و لگن آن را نگه می دارد. کل حفرۀ شکمی را غشایی با نام صفاق پوشانده است. اندام هایی به صورت فشرده در شکم جای دارند که در تغذیه بدن نقش دارند. این اندام ها را ماهیچه های دیوارۀ شکمی و نوارهایی از صفاق احشایی در موقعیت نسبی آن ها نگه می دارند. اگر فاصله ای بین ماهیچه های دیوارۀ شکم وجود داشته باشد، ممکن است قسمتی از محتویات شکم بیرون زدگی پیدا کند و سبب فتق یا پارگی شود. معده در قسمت بالایی شکم، کبد در جلو، و کلیه ها، لوزالمعده، و طحال در عقب قرار گرفته اند. روده ها، به طول حدود ده متر، بین معده و مخرج قرار دارند. اندام هایی که در حفرۀ لگنی، قسمت پایینی شکم، قرار دارند در جنس نر شامل روده ها، راست روده، و مثانه؛ و در جنس ماده شامل روده ها، راست روده، مثانه، رحم، و تخمدان هایند.

شکم (فیزیک). شکم (فیزیک)(antinode)
در فیزیک، ناحیه ای در نقش موج ایستاده (ساکن)، دارای حداکثر دامنۀ ارتعاش (← گره_(فیزیک)). موج ایستاده ای که به صورت مُد اصلی در طول تار یا ریسمان کشیده شدۀ در حال ارتعاش تشکیل می شود، یک شکم در نقطۀ میانی دارد. ستون هوای در حال ارتعاش هر لوله، در سرِ بازِ لوله، و در محل ایجاد ارتعاش دارای شکم است.

شکم (موسیقی). شکم (موسیقی)(belly)
در موسیقی، سطح یک ساز زهی، که مستقیماً پشت سیم ها واقع شده است؛ گاهی جعبۀ صدای پیانو را نیز شکم می گویند.