شکسپیر ویلیام

دانشنامه آزاد فارسی

شِکْسْپیر، ویلیام (۱۵۶۴ـ ۱۶۱۶)(Shakespeare, William)
شِکْسْپیر، ویلیام
شِکْسْپیر، ویلیام
نمایش نامه نویس و شاعر انگلیـسی. نمایش نامه های او را که به شعر آزاد و بخش هایی به نثر نوشته شده، کلاً به نمایش نامه های غنایی، همچونرومئو و ژولیت و رویای شب نیمۀ تابستان؛ کمدی هایی، مانند کمدی اشتباهات، هر طور که بخواهید، هیاهوی بسیار برای هیچ، و چشم در برابر چشم؛ نمایش نامه های تاریخی، نظیر هِنری ششم (در سه بخش)، ریچارد سوم، و هنری چهارم (در دو بخش)، که غالباً خرد سیاسی بدبینانه را نشان می دهند؛ و تراژدی هایی همچون هَملِت،اُتللو،شاه لیر، و مکبث می توان تقسیم کرد. غزلهای پُرشماری نیز سرود. شکسپیر در استرتفورد ـ آپان ـ اِیوِن به دنیا آمد و پسر یک تاجر پارچه های پشمی بود؛ از مدرسۀ زبان فارغ التحصیل شد، و در ۱۵۸۲، با آن هتاوی ازدواج کرد. از این ازدواج صاحب سه فرزند شد. شکسپیر، تا ۱۵۹۲ در لندن در مقام بازیگر و نمایش نویس تثبیت شد، و از ۱۵۹۴ عضو مُهم گروه بازیگران لُرد چمبرلین بود. در ۱۵۹۸، این گروه تماشاخانه یا تئاتر دائمی خود را تخریب کرد، و تئاتر گلوب را در ساوتوارک ساخت. در ۱۶۰۳، گروه بازیگران لُرد چمبرلین به کینگزمِن تبدیل شد. در این زمان، شکسپیر که نمایش نامه نویس اصلی گروه و از مدیران تجاری آن جا بود به بازیگری نیز ادامه داد. در ۱۶۱۰، به استرتفورد بازگشت و در ۲۳ آوریل ۱۶۱۶ درگذشت؛ او را در محراب کلیسای هولی ترینیتی (تثلیث مقدس)، در استرتفورد، به خاک سپردند. نمایش نامه های اولیه او در سال های ۱۵۸۹ـ۱۵۹۴، حاکی از حضور نویسنده ای جوان بود که شیوه های هنری خود را فرا می گیرد و با به کارگیری قالب ها (فرم ها)ی گوناگون، تجربه کسب می کند. این نمایش نامه ها عبارت اند از سه بخش از هنری ششم، کُمدی هایکمدی اشتباهات، رام کردن زن سرکش، و دو نجیب زادۀ ورونایی؛ تیتوس آندرونیکوس تراژدی انتقام ملهم از آثار سنکا؛ و ریچارد سوم. پس از نمایش نامه های غناییرومئو و ژولیت،رویای شب نیمۀ تابستان، و ریچارد دوم (که به کشفِ رابطۀ میان زندگی خصوصی فرد با جامعه می پردازد) در سال های ۱۵۹۴ـ۱۵۹۷، نمایش نامه های شاه جان (که باز هم کاوشی است در طنزها و مسائل سیاست) و تاجر ونیزی (۱۵۹۶ـ۱۵۹۷) را نوشت. نمایش نامه های فالستافی از ۱۵۹۷ تا ۱۶۰۰، مانند هنری چهارم (بخش های اول و دوم، که دنیای مضحک میخانه را در کنار محظورات و مسئولیت های موجود در سلطنت و جاه طلبی سیاسی قرار می دهند)، هنری پنجم (تصویری از شاه هال همچون یک سرباز ـ پادشاه آرمانی)، و زنان سرخوش وینزر (که گویند به درخواستِ الیزابت اول نوشته شد تا عشق فالستاف را نشان دهد)، آوازه اش را به اوج رساندند. در ۱۵۹۹، یولیوس سِزار را نوشت (که با تمرکز بر درون مایه و پی رنگی محوری، دسیسه برای به قتل رساندن سزار، و تقابل میان رقیبان سیاسی، که در آن هرکس که بی رحم تر است برنده می شود، از دیگر تراژدی های بزرگ او پیشی گرفت). این دوره با نمایش نامه های بذله گویانه غناییهیاهوی بسیار برای هیچ، هرطور که بخواهید و شب دوازدهم (ح ۱۵۹۸ـ۱۶۰۱)، به پایان رسید. با نمایش نامۀهملت، دورۀ تراژدی های بزرگِ اُتللو، شاه لیر، مکبث، تیمونِ آتنی،آنتونی و کلئوپاترا، و کوریولانوس (که قهرمانش براثر احساس خدشه دار شدن آبرویش به جدالی مصیبت بار با رومیان تن می دهد) آغاز می شود (۱۶۰۱ـ۱۶۰۸). این دورۀ تاریک در کُمدی های تروئیلوس و کرسیدا (که کاوشی کنایه آمیز در مفهوم شرف شهسواری در ارتباط با رفتار جنسی و جنگ میان یونان و تروآ است)، آن خوب است که پایانش نیکوست، و چشم در برابر چشم (ح ۱۶۰۱ـ۱۶۰۴) نیز انعکاس دارد. داستان زمستان (که بازسازی داستان عاشقانۀ رقیبی حسود به نام رابرت گرین بود)، و طوفان جزو نمایش نامه های عاشقانه کامل یا نمایش نامه های دوران آرامش اواخر کار نویسندگی او دسته بندی می شوند. در ۲۰۰ سالِ اولِ پس از مرگش، نمایش نامه های شکسپیر به صورتِ کوتاه یا تجدیدنظر شده اجرا می شدند (چنان که به نمایش شاه لیر نیم تیت، پایانی شاد داده شد)، تا آن که در قرن ۱۹، با ارزیابی انتقادی آثار ساموئل کولریج و ویلیام هَزلیت، متن های اصلی احیا شدند. بررسی نمایش نامه های شکسپیر در قرن حاضر، با مطالعۀ مفصّل جنبه های مختلفی چون زبان، ساختار شرایط تئاتری معاصر، و زمینۀ اجتماعی و فکری آثارش صورت تحلیلی به خود گرفته است. نمایش نامه های او را جان هِمیگ و هِنری کاندِل، دو تن از همکاران اَسبق شکسپیر در گروه کینگز، در کتاب اول (۱۶۲۳) گردآوری و ویرایش کردند. چاپ های بعدی این اثر در ۱۶۳۱، ۱۶۶۴، و ۱۶۸۵، به ترتیب با عناوین کتاب دوم،کتاب سوم، وکتاب چهارم انتشار یافتند.

پیشنهاد کاربران

بپرس