دل هر ذره را که بشکافی
آفتابیش در میان بینی.
هاتف اصفهانی.
- شکافتن امری ( مسأله ای و غیره ) ؛ روشن کردن آن. ( یادداشت مؤلف ).|| شیار کردن زمین را. ( یادداشت مؤلف ). || چاک کردن. شق کردن و دریدن. ( از حاشیه برهان چ معین ) ( ناظم الاطباء ). کافیدن. کفتن. کافتن. کافتیدن. ترکاندن. ترکانیدن. غاچ دادن. بقره. فتق. فرت. بزل. فلق. تبزیل. کفاندن. کفانیدن. ( یادداشت مؤلف ) :
شکافد تهی گاه سرو سهی
نباشد مر او را ز درد آگهی.
فردوسی.
کاین آبنوس و عاج شب و روز روز و شب چون عاج آبنوس شکافد دل کرام.
خاقانی.
زهره اعدا شکافت چون جگرصبحدم تا جگرآب را سدّ ببست از تراب.
خاقانی.
یک سهم تو خضروار بشکافت هفتادوسه کشتی ابتران را.
خاقانی.
فلک شکافد حکمش چنانکه دست نبی شکاف ماه دوهفت آشکار میسازد.
خاقانی.
مصطفی مه می شکافد نیمه شب ژاژ می خاید ز کینه بولهب.
مولوی.
به زخم شمشیر سر و سینه یکدیگر میشکافند. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 351 ).بطّ؛ شکافتن ریش. بقر؛ شکم بشکافتن. ( از تاج المصادر بیهقی ).
- از هم شکافتن ؛ از هم دریدن. برشکافتن. دریدن : به ثقل و طاق و فضل ِ قوّت در زیر پای پست میکرد و به خرطوم از پشت اسب می انداخت و بدان از هم می شکافت. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 286 ).
- بازشکافتن ؛ برشکافتن. از هم دریدن :
بازشکافی به تیر سینه اعدا چو سیب
بازنمایی به تیغ دانه دلها چو نار.
خاقانی.
- || در هم شکستن. خراب کردن. ( یادداشت مؤلف ) : منصور بفرمود تا آن کوشک [ کوشک سپید مداین ] را بازشکافتند و خشت پخته و گرج به کشتی همی آوردند. ( مجمل التواریخ و القصص ).رستخیر است خیز و بازشکاف
سقف ایوان و طاق و طارم را.
خاقانی.
- برشکافتن ؛ دریدن. بردریدن. ( یادداشت مؤلف ) : بیشتر بخوانید ...