[ویکی فقه] شک در محصل، تردید در تحقق غرض مولا از تکلیف است.
شک در محصل، از مصادیق شک در اقل و اکثر ارتباطی، و در جایی است که مکلف، غرض مولا را از الزام به تکلیف خاصی به دست آورده، اما در تحقق آن غرض به سبب شک در وجود عوامل ایجاد کننده آن در خارج تردید می کند؛ بنابراین، شک در محصل در جایی است که به اصل تکلیف الزام و نوع آن علم وجود دارد، ولی درباره امتثال و تحقق آن در خارج شک می شود و این شک ناشی از شک در محصل علت ایجاد کننده عنوان یا غرض است.به این ترتیب، در مواردی که خطاب صادر شده از سوی شارع به عنوانی تعلق گیرد که از نظر مفهوم صد در صد مبین و روشن باشد و هیچ گونه اجمال و ابهامی در آن نباشد، ولی محصل این عنوان و غرض در خارج میان اقل و اکثر، مردد باشد، این شک از نوع شک در محصل می باشد.
← مثال اول
شک در محصل را معمولاَ از نوع شک در «مکلف به» دانسته و در آن به احتیاط حکم می کنند، هر چند عده ای آن را از موارد شک در مکلف به خارج دانسته اند.
شک در محصل، از مصادیق شک در اقل و اکثر ارتباطی، و در جایی است که مکلف، غرض مولا را از الزام به تکلیف خاصی به دست آورده، اما در تحقق آن غرض به سبب شک در وجود عوامل ایجاد کننده آن در خارج تردید می کند؛ بنابراین، شک در محصل در جایی است که به اصل تکلیف الزام و نوع آن علم وجود دارد، ولی درباره امتثال و تحقق آن در خارج شک می شود و این شک ناشی از شک در محصل علت ایجاد کننده عنوان یا غرض است.به این ترتیب، در مواردی که خطاب صادر شده از سوی شارع به عنوانی تعلق گیرد که از نظر مفهوم صد در صد مبین و روشن باشد و هیچ گونه اجمال و ابهامی در آن نباشد، ولی محصل این عنوان و غرض در خارج میان اقل و اکثر، مردد باشد، این شک از نوع شک در محصل می باشد.
← مثال اول
شک در محصل را معمولاَ از نوع شک در «مکلف به» دانسته و در آن به احتیاط حکم می کنند، هر چند عده ای آن را از موارد شک در مکلف به خارج دانسته اند.
wikifeqh: شک_در_محصل_غرض