شوکت حمید خان ( زاده ۴ سپتامبر ۱۹۴۱ ) ( به اردو: ڈاکٹر شوکت حمید خان ) فیزیکدان برجسته و مشهور هسته ای پاکستانی است. او قبلاً رئیس بنیاد علوم و فناوری مهندسی غلام اسحاق خان ( GIKI ) بود. خان از زمان آغاز این سازمان با آن در ارتباط بوده و تا اوایل سال ۲۰۱۳ عضو هیئت مدیره این بنیاد بوده است. او عضو آکادمی علوم پاکستان نیز می باشد. شوکت حمید خان پیش از این برای سازمان انرژی اتمی پاکستان ( PAEC ) کار می کرد، جایی که او به عنوان کارشناس ارشد علوم در سال ۲۰۰۵ بازنشسته شده است. خان در پیشرفت رشته فیزیک لیزری نقش به سزایی داشته و نویسنده دو کتاب دربارهٔ علوم لیزری است. خان همچنین تحقیقاتی مهم در حوزه تولیدات مربوط به لیزر مانند تولید پلاسماها، طیف بینی، طیف سنجی جذب اتمی، جداسازی لیزری ایزوتوپ و اندازه گیری دقیق با لیزر داشته است.
... [مشاهده متن کامل]
شوکت حمید خان در پنجاب لاهور در یک خانواده پشتون متولد شد. او پیش دانشگاهی خود را در کالج گوردون کالج گوردون جایی که او دیپلم علوم پایه خود را نیز در سال ۱۹۵۷ دریافت کرده بود، به پایان رساند. در همان سال در دانشگاه پنجاب پذیرفته شد و در سال ۱۹۶۱ مدرک کارشناسی ( لیسانس ) خود را در رشته فیزیک فیزیک دریافت کرد. در سال ۱۹۶۲، خان بورس تحصیلی رودز را دریافت کرد و برای ادامه تحصیلات به بریتانیا رفت و در سال ۱۹۶۲ در دانشگاه آکسفورد پذیرفته شد و در سال ۱۹۶۴ مدرک لیسانس ریاضی ریاضی و در سال ۱۹۶۶ در رشته فیزیک مدرک فوق لیسانس خود را از مؤسسه مذکور گرفت و در ۱۹۶۸ دانشگاه آکسفورد مدرک دکترای خود را در رشته فیزیک هسته ای دریافت کرد.
خان در سال ۱۹۶۸ به پاکستان برگشت و در همان سال به دانشگاه کالج دولتی لاهور پیوست. زمانی که در دانشگاه مشغول تدریس بود، از طریق دکتر رافع محمد چودری، به دکتر عبدالسلام معرفی شد و در سال ۱۹۶۹ به عنوان کارشناس علوم پایه به سازمان انرژی اتمی پاکستان پیوست. در پاکستان، اواسط جنگ ۱۹۷۱، خان زمانی که در کویته بلوچستان بود، با منیر احمد خان ملاقات کرد. منیر احمد خان مقدمات دیدار با نخست وزیر ذوالفقار علی بوتو را فراهم کرد. دکتر شوکت حمید خان یکی از معدود دانشمندان دعوت شده به نشست مولتان بود که مدت کوتاهی پس از آزمایش هسته ای هند برگزار شد. پس از این دیدار، خان شروع به توسعه روش های سوختی، و تکمیل اقدامات مقدماتی مطالعات هسته ای در مدل های مختلف کرد. در ماه مارس سال ۱۹۷۴، خان به همراه دیگر دانشمندان جلسه ای به ریاست منیر احمد خان و مشاور علمی نخست وزیر دکتر عبدالسلام تشکیل دادند. در این نشست، خان روش جداسازی مولکولی را ارائه کرد اما این پیشنهاد رد شد. جداسازی مولکولی روشی بسیار پیچیده به همراه روش های دشوار در مقایسه با فرایند گازی است. پس از بررسی هر دو فرایند، آن ها تصمیم گرفتند از روش فرایند گازی برای این پروژه استفاده کنند. با وجود مخالفت با طرح، آن ها به طور کامل روش جداسازی مولکولی را کنار نگذاشتند و خان همچنان برای مقاصد تحقیقاتی کار بروی روش جداسازی مولکولی در گازها را ادامه داد. خان بخشی از یک تیم کوچک از دانشمندان بود که نقش محوری در توسعه دستگاه خنک کننده داشتند. تلاش های او منجر به دریافت جایزه بهترین عملکرد از ژنرال ضیاء الحق ریاست جمهوری شد. در سال ۱۹۸۵، خان مدیر " آزمایشگاه اپتیک " در سازمان انرژی اتمی پاکستان شد. در سال ۱۹۹۰، به دستور دولت پاکستان، خان و تیمش موفق به ساخت و توسعه اتاق گاز به صورت بومی شدند. خان همچنین قطعات پیچیده لیزری را برای کاهش زباله های خطرناک اختراع کرد. در ماه مه سال ۱۹۹۸، خان یکی از دانشمندان ارشدی بود که شاهد اولین آزمایش اتمی پاکستان بودند.
... [مشاهده متن کامل]
شوکت حمید خان در پنجاب لاهور در یک خانواده پشتون متولد شد. او پیش دانشگاهی خود را در کالج گوردون کالج گوردون جایی که او دیپلم علوم پایه خود را نیز در سال ۱۹۵۷ دریافت کرده بود، به پایان رساند. در همان سال در دانشگاه پنجاب پذیرفته شد و در سال ۱۹۶۱ مدرک کارشناسی ( لیسانس ) خود را در رشته فیزیک فیزیک دریافت کرد. در سال ۱۹۶۲، خان بورس تحصیلی رودز را دریافت کرد و برای ادامه تحصیلات به بریتانیا رفت و در سال ۱۹۶۲ در دانشگاه آکسفورد پذیرفته شد و در سال ۱۹۶۴ مدرک لیسانس ریاضی ریاضی و در سال ۱۹۶۶ در رشته فیزیک مدرک فوق لیسانس خود را از مؤسسه مذکور گرفت و در ۱۹۶۸ دانشگاه آکسفورد مدرک دکترای خود را در رشته فیزیک هسته ای دریافت کرد.
خان در سال ۱۹۶۸ به پاکستان برگشت و در همان سال به دانشگاه کالج دولتی لاهور پیوست. زمانی که در دانشگاه مشغول تدریس بود، از طریق دکتر رافع محمد چودری، به دکتر عبدالسلام معرفی شد و در سال ۱۹۶۹ به عنوان کارشناس علوم پایه به سازمان انرژی اتمی پاکستان پیوست. در پاکستان، اواسط جنگ ۱۹۷۱، خان زمانی که در کویته بلوچستان بود، با منیر احمد خان ملاقات کرد. منیر احمد خان مقدمات دیدار با نخست وزیر ذوالفقار علی بوتو را فراهم کرد. دکتر شوکت حمید خان یکی از معدود دانشمندان دعوت شده به نشست مولتان بود که مدت کوتاهی پس از آزمایش هسته ای هند برگزار شد. پس از این دیدار، خان شروع به توسعه روش های سوختی، و تکمیل اقدامات مقدماتی مطالعات هسته ای در مدل های مختلف کرد. در ماه مارس سال ۱۹۷۴، خان به همراه دیگر دانشمندان جلسه ای به ریاست منیر احمد خان و مشاور علمی نخست وزیر دکتر عبدالسلام تشکیل دادند. در این نشست، خان روش جداسازی مولکولی را ارائه کرد اما این پیشنهاد رد شد. جداسازی مولکولی روشی بسیار پیچیده به همراه روش های دشوار در مقایسه با فرایند گازی است. پس از بررسی هر دو فرایند، آن ها تصمیم گرفتند از روش فرایند گازی برای این پروژه استفاده کنند. با وجود مخالفت با طرح، آن ها به طور کامل روش جداسازی مولکولی را کنار نگذاشتند و خان همچنان برای مقاصد تحقیقاتی کار بروی روش جداسازی مولکولی در گازها را ادامه داد. خان بخشی از یک تیم کوچک از دانشمندان بود که نقش محوری در توسعه دستگاه خنک کننده داشتند. تلاش های او منجر به دریافت جایزه بهترین عملکرد از ژنرال ضیاء الحق ریاست جمهوری شد. در سال ۱۹۸۵، خان مدیر " آزمایشگاه اپتیک " در سازمان انرژی اتمی پاکستان شد. در سال ۱۹۹۰، به دستور دولت پاکستان، خان و تیمش موفق به ساخت و توسعه اتاق گاز به صورت بومی شدند. خان همچنین قطعات پیچیده لیزری را برای کاهش زباله های خطرناک اختراع کرد. در ماه مه سال ۱۹۹۸، خان یکی از دانشمندان ارشدی بود که شاهد اولین آزمایش اتمی پاکستان بودند.
