شوشتر شهر

دانشنامه آزاد فارسی

شوشْتر، شهر
شوشْتر، شهر
واقع در استان خوزستان و مرکز اداری شهرستان شوشتر، با ارتفاع ۴۵متر. در سرزمینی تپه ماهوری در ۴۶۳کیلومتری جنوب غربی تهران و ۸۳کیلومتری شمال شرقی اهواز، سر راه دزفول به مسجد سلیمان و نیز دزفول به هفت گل و رامهرمز، قرار دارد. رودخانۀ کارون از کنار آن می گذرد. اقلیم آن گرم و خشک و جمعیت آن ۹۶,۷۳۲ نفر است (۱۳۸۵). شوشتر از شهرهای بسیار کهن و قدیم ایران است. در زمان عُمَر مسلمانان آن را تصرف و خوارج در زمان بنی امیه آن را به قلاع خود تبدیل کردند. در زمان عباسیان یکی از هفت ولایت خوزستان بود و به سبب نزدیکی به بغداد از اهمیتی فراوان برخوردار بود. قدیم ترین مسجد شهر در زمان معتز، خلیفۀ عباسی، ساخته شد. امیرتیمور گورکان شوشتر را فتح کرد و تا ۷۹۵ش در دست تیموریان باقی بود. در زمان صفویه تحت حکومت مشعشعیان اداره می شد و واخشتوخان، که از جانب صفویه، حکومت نواحی شرقی خوزستان را در دست داشت، در آبادانی شهر کوشید؛ پل شوشتر را نیز پسرش ساخت. نادرشاه افشار دو بار به شوشتر سفر کرد و در سفر دوم دستور داد شهر را تاراج کنند. در جنگ های داخلی (۱۱۳۰ـ۱۱۳۲ش)، شمار زیادی از اهالی شهر کشته شدند. در زمان فتحعلی شاه قاجار شوشتر و دزفول و هویزه در تابعیت اداری کرمانشاه بودند و محمدعلی میرزا دولتشاه حکومت آن نواحی را برعهده داشت. طاعون ۱۲۰۹ش بیش از نیمی از ساکنان شهر شوشتر را از بین برد؛ و در زمان مظفرالدین شاه قاجار حیدری ها و نعمتی ها به کشتار یکدیگر پرداختند. اوضاع نابسامان شهر شوشتر تا روی کار آمدن رضاشاه پهلوی همچنان ادامه داشت و از آن به بعد امنیت در آن جا حاکم شد. تأسیسات آبیاری شوشتر پیش از اسلام سابقه داشته است. نهر دادیان را ظاهراً داریوش اول هخامنشی احداث کرد و اردشیر ساسانی اول نیز مقدمات احداث سدّی بر روی کارون را فراهم ساخت و شاپور اول ساسانی سد مزبور را به یاری اسیران رومی به پایان رسانید. پل شادروان یا پل شوشتر نیز از کارهای ساسانیان است. حجاج بن یوسف پل شوشتر را ویران کرد و فتحعلی خان واخشتو (۱۰۴۵ش) به تعمیر پل پرداخت و آن را بازسازی کامل کرد که هنوز بخشی از آن استوار و پابرجاست.

پیشنهاد کاربران

بپرس