شوردریا

شوردریا یا یاوانسو رودخانه ای است که از قلمرو ناحیه های تابع جمهوری تاجیکستان و استان ختلان تاجیکستان می گذرد. در سمت راست آن ( به فارسی تاجیکی: ساحل راست ) رودخانهٔ وخش است. در بالادست ( به فارسی تاجیکی: بالاآب ) رودخانه را یاوانسو و در پایین دست ( به فارسی تاجیکی: پایان آب ) ، رودخانه را شوردریا می نامند. این رودخانه در بخش غربی کشور، و در ۷۰ کیلومتری جنوب دوشنبه، پایتخت کشور واقع شده است.
طول آن ۱۰۲ کیلومتر و مساحت مخزن ( آب انبار ) آن ۱۱۹۰ کیلومتر مربع است. تعداد شاخه های فرعی با طول کمتر از ۱۰ کیلومتر واقع در حوضه یاوانسو ۶۶ است، طول کل شاخه های فرعی آن ۱۴۷ کیلومتر است. ارتفاع متوسط پمپاژ آب ( بلندی میانه وزن آبکشی ) آن ۱۴۰۰ متر است. ضریب ورودی سالانه ۰/۰۴ است. ماه با بیشترین چرخه آب آن ماه آوریل است. ۳ درصد از جریان سالانهٔ آن در دوره جولای تا سپتامبر رخ می دهد.
نوع تغذیهٔ ( به فارسی تاجیکی: نمود غذاگیری ) رودخانه برف و باران است. در ساحل رودخانه آبادی هایی مانند چارراهه، قویِمات، حسنی، چراغچی، آهوجار، آزادی، یاوان، چارگل، تغای آباد و آزادی شرق وجود دارند. [ ۱] [ ۲]