شواز روستایی در دهستان نصرآباد بخش مرکزی شهرستان تفت استان یزد ایران است که در فاصله ۹۵ کیلومتری جنوب شرقی یزد در ادامه سلسله جبال شرکوه قرار دارد. پشت روستا متصل به کوه و مقابل روستا باز و منتهی به دشت وسیع است.
این روستا از آبادی های قدیمی یزد است. قبرستان های قدیمی آنچه در شواز و چه در شواز کهنه و قلعه محکم و بزرگ و مرتفع آن، دال بر کهنگی آبادی است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۱۰۰ نفر ( ۵۱خانوار ) بوده است. [ ۱]
آنچه زیست در این منطقه را، به گذشته ای دور متصل می کند، وجود سنگ نگاره هایی است که در یک مطالعه تطبیقی و در مقایسه با سنگ نگاره های کوه ارنان ( که قدمتی ۷ تا ۱۲ هزار سال دارد ) مشابهتی را نشان می دهد که تاکنون مطالعات باستانی شناسی روی آن صورت نگرفته است.
موقعیت استقرار و شرایط توپوگرافی آن، که مشابهت زیادی با روستای توران پشت نیر دارد، وسعت زیاد کفه طاقستان را، تحت تسلط خود دارد و کیفیتی اساطیری را به ذهن متبادر می سازد. این ویژگی باعث شده که بتواند خطر هجوم غارتگران و متجاوزین را که بیشتر از سمت کفه و منطقه فارس روستا را، تهدید می کرده خنثی نماید و بدین وسیله دوری فاصله از مرکز و شهرهای بزرگ را جبران کند.
• قلعه شواز، نماد استواری علاوه بر موقعیت استراتژیکی روستا، وجود قلعه رفیع در ارتفاع مناسب و در پیشانی روستا، ضریب دفاعی آن را دو چندان نموده است.
• ایرج افشار در کتاب یادگارهای یزد دربارهٔ این قلعه می گوید:”مهمترین قلعه کوهستانی که در خاک یزد بنا شده، قلعه رفیع، محکم و با عظمت و خوش منظر شواز است. این قلعه را بر فراز صخره ای سنگی از سنگ های سخت رسوبی به ارتفاع یکصد متر، که از اطراف پرتگاه ها و خاکریزهای تند دارد، بنا کرده اند و قلعه زیست و زندگی بوده است، مساحت آن را ۵۰۰۰ متر مربع تخمین زده اند.
دیوارهای اصلی بنا از بیرون سنگی و از درون خشت است. جرزهای اتاق ها و سقف ها نیز غالباً از خشت بنا شده است و جزئی آجر در طاق سردرها به کار برده اند. درگاه ورودی قلعه، از آجر است. قلعه در طرف شرق گاو، پهلوی مرتفعی دارد که از آجر بنا شده است و از آن، جهت کشیدن آب استفاده می کرده اند.
در سنگی قلعه از نوع سنگ های رسوبی همان تپه است و پاشنه گرد آن نیز از سنگ می باشد. این در بعد از مرمت قلعه توسط میراث فرهنگی به داخل قلعه منتقل شده و به جای آن یک درب چوبی نصب شده است. سقف یکی از اتاق های قلعه، با تیرهای چوبی از جنس چوب سنجد، پوشیده شده است.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاین روستا از آبادی های قدیمی یزد است. قبرستان های قدیمی آنچه در شواز و چه در شواز کهنه و قلعه محکم و بزرگ و مرتفع آن، دال بر کهنگی آبادی است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۱۰۰ نفر ( ۵۱خانوار ) بوده است. [ ۱]
آنچه زیست در این منطقه را، به گذشته ای دور متصل می کند، وجود سنگ نگاره هایی است که در یک مطالعه تطبیقی و در مقایسه با سنگ نگاره های کوه ارنان ( که قدمتی ۷ تا ۱۲ هزار سال دارد ) مشابهتی را نشان می دهد که تاکنون مطالعات باستانی شناسی روی آن صورت نگرفته است.
موقعیت استقرار و شرایط توپوگرافی آن، که مشابهت زیادی با روستای توران پشت نیر دارد، وسعت زیاد کفه طاقستان را، تحت تسلط خود دارد و کیفیتی اساطیری را به ذهن متبادر می سازد. این ویژگی باعث شده که بتواند خطر هجوم غارتگران و متجاوزین را که بیشتر از سمت کفه و منطقه فارس روستا را، تهدید می کرده خنثی نماید و بدین وسیله دوری فاصله از مرکز و شهرهای بزرگ را جبران کند.
• قلعه شواز، نماد استواری علاوه بر موقعیت استراتژیکی روستا، وجود قلعه رفیع در ارتفاع مناسب و در پیشانی روستا، ضریب دفاعی آن را دو چندان نموده است.
• ایرج افشار در کتاب یادگارهای یزد دربارهٔ این قلعه می گوید:”مهمترین قلعه کوهستانی که در خاک یزد بنا شده، قلعه رفیع، محکم و با عظمت و خوش منظر شواز است. این قلعه را بر فراز صخره ای سنگی از سنگ های سخت رسوبی به ارتفاع یکصد متر، که از اطراف پرتگاه ها و خاکریزهای تند دارد، بنا کرده اند و قلعه زیست و زندگی بوده است، مساحت آن را ۵۰۰۰ متر مربع تخمین زده اند.
دیوارهای اصلی بنا از بیرون سنگی و از درون خشت است. جرزهای اتاق ها و سقف ها نیز غالباً از خشت بنا شده است و جزئی آجر در طاق سردرها به کار برده اند. درگاه ورودی قلعه، از آجر است. قلعه در طرف شرق گاو، پهلوی مرتفعی دارد که از آجر بنا شده است و از آن، جهت کشیدن آب استفاده می کرده اند.
در سنگی قلعه از نوع سنگ های رسوبی همان تپه است و پاشنه گرد آن نیز از سنگ می باشد. این در بعد از مرمت قلعه توسط میراث فرهنگی به داخل قلعه منتقل شده و به جای آن یک درب چوبی نصب شده است. سقف یکی از اتاق های قلعه، با تیرهای چوبی از جنس چوب سنجد، پوشیده شده است.
wiki: شواز