شهید العلم

شهید العلم ( انگلیسی: Shahidul Alam؛ زادهٔ 1955 ( ۶۸– ۶۹  سال ) ) عکاسی خبری، آموزگار، فعال اجتماعی اهل بنگلادش است. او در سال ۱۹۹۸ مدرسه پاتشالا ( مؤسسه آموزش فتوژورنالیسم جنوب شرق آسیا ) را بنیان نهاد. مؤسسه ای که در دهه اول فعالیتش چهار برنده جوپ سوارت مستر کلاس را تربیت کرد. شهیدالعلم همچنین جشنواره بین المللی عکاسی چوبی ملا ( Chobi Mela ) را مدیریت می کند.
شهید العلم در سال ۱۹۵۵ در داکا در خانواده ای متوسط به دنیا آمد. در پانزده سالگی جنگ ۱۹۷۱ در بنگلادش و قتل عام را از نزدیک دید. در نوجوانی با جنبش های سیاسی آشنا شد و از آن زمان، مبارزه با تبعیض نژادی و طبقاتی دغدغهٔ اصلی اش شد. در لندن شیمی خواند و آنجا بود که با جنبش های اجتماعی آشنا شد و به جنبش کارگری پیوست و برای نشریهٔ دانشگاه مطالبی می نوشت. در رابطه با این دوره، خود می گوید:
از سال ۱۹۸۰ عکاسی را آغاز کرد. به طور اتفاقی بلیت ارزان قیمتی یافت و به آمریکا رفت. در آنجا دوربین عکاسی خرید و شروع کرد به عکاسی از تنش های مردم معاصر. از آنجا که رشتهٔ تحصیلی اش شیمی بود، به مواد شیمیایی برای چاپ عکس دسترسی داشت و خود عکس هایش را چاپ می کرد. پس از چندی، به لندن بازگشت و در آن زمان دست کم ۸۰۰ جلد کتاب راجع به عکاسی مطالعه کرد. شهید العلم داور بسیاری از فستیوال های بین المللی دنیا از جمله ورلد پرس فوتو ( World Press Photo ) بزرگترین مسابقهٔ عکس مطبوعاتی جهان بوده است. همچنین نخستین عکاس آسیایی است که توانسته جایزهٔ معتبر مادرجونز ( Mother Jones Award ) را برای عکاسی مستند به دست آورد. او در جایزهٔ عکس کاوه گلستان و جایزهٔ عکس مستند اجتماعی شید، آثار عکاسان ایرانی را داوری کرده است و همچنین نمایشگاهی از عکس های او با عنوان Crossfire در ایران در کافه مانیا به نمایش درآمده است. [ ۱]
او در سال ۱۳۹۵ سفری به ایران داشت و با خبرگزاری فارس مصاحبه ای انجام داد. او در پاسخ به سؤال خبرنگار مبنی بر اینکه طرحش برای پروژه عکاسی در تهران چیست گفت:
شهیدالعلم در ۵ اوت ۲۰۱۸ چند ساعت بعد از مصاحبه اش با الجزیره و آپلود کردن ویدئوهایی در فیسبوک و بیان همکاری اش با دانشجویان معترض به کاستی های قوانین راهنمایی و رانندگی و همچنین محکوم کردن فساد دولت دستگیر شد. به گفته شاهدان، حدود ۳۰ لباس شخصی پس از آنکه به زور شهیدالعلم را سوار ماشین کردند، دوربین و تمامی فیلم ها و عکس هایش را با خود نیز بردند. العلم گفته است که در شب دستگیری اش، شکنجه شده و مورد بازجویی قرار گرفته است، و فردای آن روز برای ظاهرسازی در دادگاه لباس خونی اش تمیز و اتو شده تحویل وی داده شده تا هرگونه شواهدی مبنی بر ضرب وشتم پاک شده باشد. [ ۳] دستگیری این عکاس بنگلادشی موجی از واکنش ها را در شبکه های اجتماعی عکاسان و هنرمندان در سراسر جهان به راه انداخت.