شهرستانی هبه الدین

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] سید حسین عابد از تبار آسمانیان بود. نیاکانش از محسن صراف تازید، فرزند گرانقدر امام علی بن الحسین علیه السلام همه در شمار نیکان جای داشتند. او با این پیشینه سپید دل به مهر خاندانی بست که از پشتوانه های افسانه ای بهره می بردند.
دودمان شهرستانی در مناطق کربلا، نجف، کاظمین، کرمانشاه، همدان و اصفهان پراکنده بودند و از پارسایان نیک اختر به شمار می آمدند. ستارگان فروزان این خاندان، که ریشه در آسمان عصمت اهل بیتعلیه السلام داشتند، یکی پس از دیگری جهان را از پرتو اکسیری دانش و ایمان سرشار ساخته بودند. اینک مریم دختر دانشور و نیک نهاد دودمان مقدس شهرستانی به همسری سید حسین بن سید محسن صراف در می آمد تا مقدمات میلاد یکی از بزرگترین بیدارگران خاور زخم خورده فراهم آید.
اندک اندک رجب 1301ق فرا رسید در بامداد سه شنبه بیست و چهارم این ماه میرزا علی شهرستانی، دانشور ارجمند سامرا، به خانه سید حسین عابد شتافته، وی را از رازی سترگ آگاه ساخت. سخن میرزا علی کوتاه و روشن بود:
دیشب طنین مهرآمیز آوایی، سکوت سنگین رویایم را شکست و گفت: فردا نوزاد مریم پای به گیتی می دهد او را محمد علی بخوانید و هبةالدین لقب نهید.
نیمروز فرزند مریم چشم به جهان گشود و بر درستی رویای دوشین میرزا علی گواهی داد.

دانشنامه آزاد فارسی

شهرستانی ، هِبِةُ الدّین (سامِرّا ۱۳۰۱ـ کاظمین ۱۳۸۶ق)
از علما و متفکران اصلاح طلب شیعۀ عراق. تحصیلاتش را در سامِرّا، کربلا و نجف نزد پدرش و استادان بزرگی چون آخوند خراسانی و شیخ الشَّریعه اصفهانی تا مرحلۀ اجتهاد ادامه داد. از دوران جوانی با آگاهی به اندیشه های جدید، با علما و متفکران بزرگ اهل سُنَّت چون شیخ محمد عَبْدُه ارتباط فکری داشت و پیوندی مستحکم میان پایگاه علمی جهان تشیع (نجف) و مراکز دینی و فرهنگی سوریه و مصر پدید آورد. با انتشار ماهنامۀ الْعِلْم (۱۳۲۸ق) و کتاب اّلهَیئَُة و الاسلام این اندیشه را رواج داد که میان اسلام و علم هیچ تناقضی نیست. تلاش ها و راهکارهایش در دفاع از اسلام و شناسایی صحیح آن و جلوگیری از انحراف مردم، به ویژه در بحرین و هند نمود چشمگیری داشت. ازجمله فعالیت های سیاسی اوست: تأیید مشروطۀ ایران با سخنرانی و انتشار مقالات، صدور فتوای جهاد برضد انگلیس و حضور در جبهه های جنگ؛ همیاری در تأسیس سازمان «جَمْعیّةُ الْوَطنّیة الْاِسلامیّه» برای بیرون راندن انگلیسی ها از عراق؛ عضویت در شورای سرّی انقلاب عراق. پس از شکست انقلاب عراق (۱۹۲۰)، به همراه شانزده تن دیگر خود را به مقامات انگلیس تسلیم کرد. او با فرمان عفو عمومی آزاد شد و پس از به حکومت رسیدن فَیْصَل پست های وزارت معارف، ریاست دیوان عالی تمییز و نمایندگی مجلس شورای ملی عراق را بنابر مصلحت پذیرفت و منشأ خدمات مؤثری شد. آثار او، بیش از ۱۰۰ عنوان، به فارسی و عربی، مجموعۀ وسیع از علوم و فنون اسلامی را دربرمی گیرد. از آثارش: فغان اسلام؛ وظایف زنان (هر دو به فارسی)؛ َرواشِح ُالْفیوض فی علم الْعَروض؛ فَیْضُ الْباری فی تَهْذیب منظومۀ سبزواری.

پیشنهاد کاربران

بپرس