شهرستان سوادکوه ( به مازندرانی: سِوادکوو ) یکی از شهرستان های استان مازندران در شمال ایران و زادگاه رضاشاه پهلوی است که در ناحیهٔ البرز مرکزی و در مجاورت استان سمنان قرار گرفته است. شهرستان سوادکوه از سمت شمال به شهرستان سوادکوه شمالی، از سمت جنوب به شهرستان فیروزکوه در استان تهران و شهرستان مهدی شهر در استان سمنان، از سمت غرب به شهرستان بابل و از سمت شرق به شهرستان ساری و ارتفاعات دودانگه و دهستان چاشم در شهرستان مهدی شهر محدود است. طبق سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهرستان برابر با ۴۳٬۹۱۳ نفر و جمعیت منطقه ۶۸٬۷۴۷ نفر[ ۲] و مساحت آن ۲۰۷۸ کیلومتر مربع است. این شهرستان با تراکم نسبی جمعیت ۹/۳۲ نفر در هر کیلومتر مربع مساحت، پایین ترین تراکم در سطح شهرستان های استان مازندران را دارد.
احمد کسروی در بهار نوشته است: «اوایل قرن سوم که دامنهٔ فتوحات اسلامی در آسیا تا حدود چین و در آفریقا تا سواحل بحر اطلس و در اروپا تا وراء جبل آلپ امتداد یافته بود و در اسپانیا و پرتغال به جای ناقوس، صدای اذان مسلمین به اطراف طنین می انداخت، در قلل جبال سوادکوه آتشکده های دین زرتشت دایر و مشتعل بود و اسپهبدان هنوز کیش نیاکان خود را از دست نداده بودند. »[ ۳]
استان مازندران پیش از اسلام، تپورستان ( به پهلوی: ) نامیده می شد و برگرفته از نام قوم تپوری ( به یونانی: Τάπυροι ) است که پس از اسلام قوم طبری نام گرفتند و سرزمینشان طبرستان نامیده شد. [ ۴] [ ۵] [ ۶]
به گفته واسیلی بارتلد؛ تپوری ها در قسمت جنوب شرقی ولایت سکونت داشتند و به قید اطاعت هخامنشیان درآمده بودند و آماردها مغلوب اسکندر مقدونی و بعد مغلوب اشکانیان شدند و اشکانیان در قرن دوم ق. م آنها را در حوالی ری سکونت دادند و اراضی سابق آماردها به تصرف تپوری ها درآمد، بطلمیوس در شرح دیلم یعنی قسمت شرقی گیلان در ساحل بحر خزر فقط از تپوری ها نام می برد. [ ۷] به گفته مجتبی مینوی قوم آمارد و قوم تپوری در سرزمین مازندران می زیسته اند و تپوری ها در ناحیه کوهستانی مازندران و آماردها در ناحیه جلگه ای مازندران سکونت داشتند. در سال ۱۷۶ ق. م فرهاد اول اشکانی، قوم آمارد را به ناحیهٔ خوار کوچاند و تپوری ها بر تمام ناحیهٔ مازندران چیره شدند و تمام ولایت به اسم ایشان تپورستان نامیده شد. [ ۸] شهرهای آمل، چالوس، کلار، سعیدآباد و رویان جزیی از سرزمین قوم تپوری بودند. [ ۹]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاحمد کسروی در بهار نوشته است: «اوایل قرن سوم که دامنهٔ فتوحات اسلامی در آسیا تا حدود چین و در آفریقا تا سواحل بحر اطلس و در اروپا تا وراء جبل آلپ امتداد یافته بود و در اسپانیا و پرتغال به جای ناقوس، صدای اذان مسلمین به اطراف طنین می انداخت، در قلل جبال سوادکوه آتشکده های دین زرتشت دایر و مشتعل بود و اسپهبدان هنوز کیش نیاکان خود را از دست نداده بودند. »[ ۳]
استان مازندران پیش از اسلام، تپورستان ( به پهلوی: ) نامیده می شد و برگرفته از نام قوم تپوری ( به یونانی: Τάπυροι ) است که پس از اسلام قوم طبری نام گرفتند و سرزمینشان طبرستان نامیده شد. [ ۴] [ ۵] [ ۶]
به گفته واسیلی بارتلد؛ تپوری ها در قسمت جنوب شرقی ولایت سکونت داشتند و به قید اطاعت هخامنشیان درآمده بودند و آماردها مغلوب اسکندر مقدونی و بعد مغلوب اشکانیان شدند و اشکانیان در قرن دوم ق. م آنها را در حوالی ری سکونت دادند و اراضی سابق آماردها به تصرف تپوری ها درآمد، بطلمیوس در شرح دیلم یعنی قسمت شرقی گیلان در ساحل بحر خزر فقط از تپوری ها نام می برد. [ ۷] به گفته مجتبی مینوی قوم آمارد و قوم تپوری در سرزمین مازندران می زیسته اند و تپوری ها در ناحیه کوهستانی مازندران و آماردها در ناحیه جلگه ای مازندران سکونت داشتند. در سال ۱۷۶ ق. م فرهاد اول اشکانی، قوم آمارد را به ناحیهٔ خوار کوچاند و تپوری ها بر تمام ناحیهٔ مازندران چیره شدند و تمام ولایت به اسم ایشان تپورستان نامیده شد. [ ۸] شهرهای آمل، چالوس، کلار، سعیدآباد و رویان جزیی از سرزمین قوم تپوری بودند. [ ۹]
wiki: شهرستان سوادکوه