شهرستان خاش یکی از شهرستان های استان سیستان و بلوچستان در ایران است. این شهرستان در محدوده سرحد بلوچستان و مرکز این شهرستان، شهر خاش است. [ ۲]
شهرستان خاش از شمال با شهرستان میرجاوه، از غرب با شهرستان تفتان، از جنوب غربی با شهرستانهای ایرانشهر و مهرستان، از جنوب با شهرستان سیب و سوران و از جنوب شرقی با شهرستانهای سراوان و گلشن همسایه است.
واش نام قدیمی این شهرستان است که در سال ۱۳۰۸ توسط رضاشاه به خاش تغییر یافت. واش کلمه ای به زبان بلوچی و به معنی وش، شیرین و خوش است. دهخدا در لغت نامه اش دربارهٔ معنی خاش می نویسد: خاش: خوش آب و هوا. [ ۳] در زبان فارسی، خاش را مادرزن و مادر شوهر نیز معنا کرده اند. [ ۴] که البته بعید به نظر می رسد معنی دوم دربارهٔ شهر خاش صدق کند.
شهرستان خاش دارای ۳ بخش، ۸ دهستان و ۳ شهر به شرح زیر است:
ارتفاعات، رودخانه ها، قنات ها، چاه های آب، چشمه ها ( اعم از فصلی و غیر فصلی ) و کوه تفتان، از نظر تقسیم بندی حوزه ای آبریز ایران، شهرستان خاش را به ۵ محدوده مطالعاتی تقسیم کرده که قسمت هایی از ۳ حوزه آبریز اصلی یعنی حوزه های کویر لوت، جازموریان و ماشکید ( ماشکیل ) را در بر می گیرد. این محدوده ها عبارت اند از:
• دشت های خاش و پشتکوه از حوزه ماشکید
• دشتهای گوهرکوه و آب خوان از حوزه آبریز کویر لوت
• محدوده های ایرندگان و کارواندر از حوزه آبریز جازموریان
در این شهرستان تقریباً تمام بهره برداری آب توسط منابع آب زیرزمینی صورت می گیرد و رودخانه های منطقه عموماً فصلی می باشند.
خاش به سبب ارتفاع بلند از سطح دریا از آب و هوای مطلوب تری نسبت به سایر نقاط استان سیستان و بلوچستان برخوردار است. به طور کلی شهرستان خاش دارای آب و هوای گرم و خشک می باشد. میانگین بارش سالانه در این شهرستان حدود ۱۰ میلی متر و دمای آن در زمستان های سرد به ۱۰ درجه زیر صفر می رسد اما به طور عادی سردترین روزهای سال در خاش ۵ درجه زیر صفر و گرمترین روزهای تابستان دمای ۴۰ درجه سانتی گراد است. [ ۵]
خاش امروزی در نزدیکی شهر قدیمی خاش قرار دارد که تاریخ پیدایش آن به پیش از حکومت نادرشاه می رسد. این شهر تا قبل از نادرشاه به علت ناامنی چندان اعتباری نداشت اما نادر شاه ضمن سرکوبی راهزنان، این منطقه را امن کرد و بعدها قلعه هایی ساخته شد و بدین ترتیب خاش رو به توسعه و آبادانی گذاشت و از شکل یک روستا خارج شد و آرام آرام سیمای شهر به خود گرفت.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفشهرستان خاش از شمال با شهرستان میرجاوه، از غرب با شهرستان تفتان، از جنوب غربی با شهرستانهای ایرانشهر و مهرستان، از جنوب با شهرستان سیب و سوران و از جنوب شرقی با شهرستانهای سراوان و گلشن همسایه است.
واش نام قدیمی این شهرستان است که در سال ۱۳۰۸ توسط رضاشاه به خاش تغییر یافت. واش کلمه ای به زبان بلوچی و به معنی وش، شیرین و خوش است. دهخدا در لغت نامه اش دربارهٔ معنی خاش می نویسد: خاش: خوش آب و هوا. [ ۳] در زبان فارسی، خاش را مادرزن و مادر شوهر نیز معنا کرده اند. [ ۴] که البته بعید به نظر می رسد معنی دوم دربارهٔ شهر خاش صدق کند.
شهرستان خاش دارای ۳ بخش، ۸ دهستان و ۳ شهر به شرح زیر است:
ارتفاعات، رودخانه ها، قنات ها، چاه های آب، چشمه ها ( اعم از فصلی و غیر فصلی ) و کوه تفتان، از نظر تقسیم بندی حوزه ای آبریز ایران، شهرستان خاش را به ۵ محدوده مطالعاتی تقسیم کرده که قسمت هایی از ۳ حوزه آبریز اصلی یعنی حوزه های کویر لوت، جازموریان و ماشکید ( ماشکیل ) را در بر می گیرد. این محدوده ها عبارت اند از:
• دشت های خاش و پشتکوه از حوزه ماشکید
• دشتهای گوهرکوه و آب خوان از حوزه آبریز کویر لوت
• محدوده های ایرندگان و کارواندر از حوزه آبریز جازموریان
در این شهرستان تقریباً تمام بهره برداری آب توسط منابع آب زیرزمینی صورت می گیرد و رودخانه های منطقه عموماً فصلی می باشند.
خاش به سبب ارتفاع بلند از سطح دریا از آب و هوای مطلوب تری نسبت به سایر نقاط استان سیستان و بلوچستان برخوردار است. به طور کلی شهرستان خاش دارای آب و هوای گرم و خشک می باشد. میانگین بارش سالانه در این شهرستان حدود ۱۰ میلی متر و دمای آن در زمستان های سرد به ۱۰ درجه زیر صفر می رسد اما به طور عادی سردترین روزهای سال در خاش ۵ درجه زیر صفر و گرمترین روزهای تابستان دمای ۴۰ درجه سانتی گراد است. [ ۵]
خاش امروزی در نزدیکی شهر قدیمی خاش قرار دارد که تاریخ پیدایش آن به پیش از حکومت نادرشاه می رسد. این شهر تا قبل از نادرشاه به علت ناامنی چندان اعتباری نداشت اما نادر شاه ضمن سرکوبی راهزنان، این منطقه را امن کرد و بعدها قلعه هایی ساخته شد و بدین ترتیب خاش رو به توسعه و آبادانی گذاشت و از شکل یک روستا خارج شد و آرام آرام سیمای شهر به خود گرفت.
wiki: شهرستان خاش