[ویکی فقه] حضرت علی بن حسین بن علی بن ابی طالب (علیه السلام)، ملقب به زین العابدین و سجاد، چهارمین امام شیعیان است که به مدت ۳۵ سال در دوران خلفای اموی، امامت کردند. امام سجاد (علیه السلام) در واقعه کربلا حضور داشت ولی به علت بیماری سخت، در جنگ شرکت نکرد.بنابر روایات شیعیان، امام سجاد (علیه السلام) به دستور ولید بن عبدالملک مسموم شد و به شهادت رسید. در روز و سال وفات و شهادت حضرت اختلاف است. دامنه این اختلاف از سال ۹۲ هجری تا سال ۱۰۰ هجری را شامل می شود. اما آنچه از همه مشهورتر است یکی سال ۹۴ هجری است که آن را به مناسبت ارتحال فقهای بیشماری از اهل مدینه، سنة الفقهاء نامیده اند و دیگری سال ۹۵ هجری می باشد.مدفن ایشان در قبرستان بقیع کنار قبر امام حسن مجتبی (علیه السلام)، امام محمد باقر (علیه السلام) و امام جعفر صادق (علیه السلام) قرار دارد.
امام زین العابدین (علیه السلام) که خبر محض، طهارت، قداست، ذکاء صرف، صلابت، فراست شجاعت مطلق خدمت و دلسوزی و خیرخواهی کامل برای جامعه اسلامی و در یک کلمه مجمع الفضائل و الکمالات بودند، پس از گذران یک عمر پر برکت که در حساس ترین مقطع تاریخ اسلام واقع شده بود و با انجام افتخارآمیز وظایف خطیر امامت با همه دردها و مشقت ها و غربت ها و با مشاهده طلوع اولین ثمرات با برکت مجاهدات طاقت فرسای خود و به بار نشستن تمامی برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت که با سیاست الهی خود طراحی نموده بودند، سرانجام به دست دستگاه اموی با مدیریت ثمره مروانی، ولید بن عبدالملک مسموم شده و به شهادت رسیدند.حضرت که وجودشان خاری بود در چشم نظام حاکم، با روشن شدن آثار وجودی آن بزرگوار که کاملا نظام اموی را غافلگیر کرده بود، توسط سردمداران این نظام مسموم گردیدند و با رفتن خود، خاکیان را در سوگ خود گذاشتند ولی آثار وجودی آن بنده برگزیده حق تا زمین و زمان به وجود ادامه می دهند، پا برجاست و هر سالک و عارفی که خواهان وصال حضرت دوست است، چاره ای جز نوشیدن از ماء منیع آثار معنوی و عرفانی آن عارف بزرگ نداشته و بویژه زمزمه نمودن مناجات های عاشقانه و عارفانه آن حضرت، برای همه طالبان کمال، شفابخش و آرامبخش خواهد بود.
تاریخ شهادت
همچنانکه در زاد روز تولد حضرت زین العابدین (علیه السلام) اختلاف گسترده ای در بین مورخین موجود است، در روز و سال وفات و شهادت حضرت نیز اختلاف است.دامنه این اختلاف از سال ۹۲ هجری تا سال ۱۰۰ هجری را شامل می شود. اما آنچه از همه مشهورتر است یکی سال ۹۴ هجری است که آن را به مناسبت ارتحال فقهای بیشماری از اهل مدینه، سنة الفقهاء نامیده اند.
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۶، ص۱۵۱، ح۱۰، به نقل از کشف الغمه.
آنچه در اسناد موجود در زمینه کیفیت سپری شدن آخرین شب از زندگانی حضرت سجاد (علیه السلام) نقل شده است، اولا طلبیدن آبی برای وضو است. ثانیا توصیه مراعات ناقه و شتری که با آن به حج می رفتند. و ثالثا آوردن آبی نزد حضرت برای آشامیدن و خبر دادن آن بزرگوار که امشب شبی است که به من وعده داده شده تا به لقاء حق نائل آیم.امام صادق (علیه السلام) فرمودند: چون شبی که حضرت علی بن حسین (علیه السلام) وعده دیدار دریافت کرده بودند فرا رسید، به فرزندش محمد فرمود: ای پسرکم برایم آب وضو بیاور. حضرت محمد باقر (علیه السلام) می فرمایند: بلند شدم و آب وضو آوردم پدرم فرمود: این آب برای وضو شایسته نیست. چرا که در آن چیزی مرده وجود دارد.حضرت محمدباقر (علیه السلام) می فرمایند: من چراغ آوردم و دیده شد که در آن موشی مرده افتاده است. از این رو آب وضو دیگری را برایشان آوردم. آنگاه فرمود: پسرم این شبی است که به آن وعده داده شده ام. سپس در زمینه مراعات حال ناقه خود توصیه هائی نمودند که مبادا چیزی که او را در سختی می اندازد بر او تحمیل گردد (بودن در طویله و یا بستن بند محمل) و اینکه آذوقه او را به او بدهند.
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۶، ص۱۴۸، ح۴، به نقل از اختصاص و بصائر الدرجات.
...
امام زین العابدین (علیه السلام) که خبر محض، طهارت، قداست، ذکاء صرف، صلابت، فراست شجاعت مطلق خدمت و دلسوزی و خیرخواهی کامل برای جامعه اسلامی و در یک کلمه مجمع الفضائل و الکمالات بودند، پس از گذران یک عمر پر برکت که در حساس ترین مقطع تاریخ اسلام واقع شده بود و با انجام افتخارآمیز وظایف خطیر امامت با همه دردها و مشقت ها و غربت ها و با مشاهده طلوع اولین ثمرات با برکت مجاهدات طاقت فرسای خود و به بار نشستن تمامی برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت که با سیاست الهی خود طراحی نموده بودند، سرانجام به دست دستگاه اموی با مدیریت ثمره مروانی، ولید بن عبدالملک مسموم شده و به شهادت رسیدند.حضرت که وجودشان خاری بود در چشم نظام حاکم، با روشن شدن آثار وجودی آن بزرگوار که کاملا نظام اموی را غافلگیر کرده بود، توسط سردمداران این نظام مسموم گردیدند و با رفتن خود، خاکیان را در سوگ خود گذاشتند ولی آثار وجودی آن بنده برگزیده حق تا زمین و زمان به وجود ادامه می دهند، پا برجاست و هر سالک و عارفی که خواهان وصال حضرت دوست است، چاره ای جز نوشیدن از ماء منیع آثار معنوی و عرفانی آن عارف بزرگ نداشته و بویژه زمزمه نمودن مناجات های عاشقانه و عارفانه آن حضرت، برای همه طالبان کمال، شفابخش و آرامبخش خواهد بود.
تاریخ شهادت
همچنانکه در زاد روز تولد حضرت زین العابدین (علیه السلام) اختلاف گسترده ای در بین مورخین موجود است، در روز و سال وفات و شهادت حضرت نیز اختلاف است.دامنه این اختلاف از سال ۹۲ هجری تا سال ۱۰۰ هجری را شامل می شود. اما آنچه از همه مشهورتر است یکی سال ۹۴ هجری است که آن را به مناسبت ارتحال فقهای بیشماری از اهل مدینه، سنة الفقهاء نامیده اند.
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۶، ص۱۵۱، ح۱۰، به نقل از کشف الغمه.
آنچه در اسناد موجود در زمینه کیفیت سپری شدن آخرین شب از زندگانی حضرت سجاد (علیه السلام) نقل شده است، اولا طلبیدن آبی برای وضو است. ثانیا توصیه مراعات ناقه و شتری که با آن به حج می رفتند. و ثالثا آوردن آبی نزد حضرت برای آشامیدن و خبر دادن آن بزرگوار که امشب شبی است که به من وعده داده شده تا به لقاء حق نائل آیم.امام صادق (علیه السلام) فرمودند: چون شبی که حضرت علی بن حسین (علیه السلام) وعده دیدار دریافت کرده بودند فرا رسید، به فرزندش محمد فرمود: ای پسرکم برایم آب وضو بیاور. حضرت محمد باقر (علیه السلام) می فرمایند: بلند شدم و آب وضو آوردم پدرم فرمود: این آب برای وضو شایسته نیست. چرا که در آن چیزی مرده وجود دارد.حضرت محمدباقر (علیه السلام) می فرمایند: من چراغ آوردم و دیده شد که در آن موشی مرده افتاده است. از این رو آب وضو دیگری را برایشان آوردم. آنگاه فرمود: پسرم این شبی است که به آن وعده داده شده ام. سپس در زمینه مراعات حال ناقه خود توصیه هائی نمودند که مبادا چیزی که او را در سختی می اندازد بر او تحمیل گردد (بودن در طویله و یا بستن بند محمل) و اینکه آذوقه او را به او بدهند.
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۶، ص۱۴۸، ح۴، به نقل از اختصاص و بصائر الدرجات.
...
wikifeqh: شهادت_امام_سجاد