[ویکی نور] شناخت سلفیه معنا شناسی تاریخچه پیدایش و تحولات آن. شناخت سلفیه: معناشناسی، تاریخچه پیدایش و تحولات آن، تألیف علی الله بداشتی، از جمله آثار فارسی است که پیدایش و افکار و اعتقادات سلفیه را به صورت مستند مورد مطالعه و نقد قرار داده است.
کتاب با یک مقدمه آغاز و مباحث در چند عنوان کلی مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده از منابع فارسی و عربی در نگارش مباحث استفاده کرده است.
نویسنده در مقدمه کتاب، این سؤال را مطرح کرده که آیا خلافت به نصب الهی و معرفی نبوی ثابت می شود یا به انتخاب مردمی؟ پاسخ به این سؤال مستلزم یک موضع گیری اعتقادی بود و طرف داران انتخاب یا انتصاب، هرکدام یک گروه فکری از مسلمانان را شکل دادند... بعد از آن نیز مسائلی در باب ایمان و کفر، قضا و قدر، جبر و اختیار و... پیش آمد، که موجب تفرق مسلمانان به فرقه های گوناگون گردید. یکی از این فرقه ها اهل حدیث بودند که به اخذ مسائل اعتقادی و فروع عملی از ظواهر قرآن و روایت اصرار می ورزیدند. از درون این جریان فکری در قرون اخیر تفکر سلف گرایی با نام «سلفیه» به عنوان یک فرقه شکل گرفت .
نویسنده، مباحث کتاب را با ارائه دو تعریف «سلفیه» از دیدگاه موافقان و مخالفان آغاز کرده است. سلفی ها در این معنا متفقند که سلفیه به معنای پیروی از سلف صالح است؛ لذا نویسنده برای بررسی و نقد دیدگاه ها درباره تعریف سلف دو مسئله را مورد تحلیل قرار می دهد: یکی اینکه سلف صالح به چه معناست و دیگر آنکه سلف صالح چه کسانی هستند که پیروی از آنان مایه نجات و تخلف از آنان موجب گمراهی و هلاکت است .
وی سپس معنای پیروی از سلف صالح را این گونه مطرح می کند که آیا مقصود این است که در روش اندیشه و شیوه زندگی فردی و اجتماعی و... تابع و مقلد آنان باشیم و در روش اندیشه یا نحوه زندگی، در اصول عقیدتی و یا در احکام فردی و اجتماعی، نگاهمان فقط به سلف باشد و از عقل خویش برای تجدید حیات اجتماعی و فهم جدید از قرآن و سنت بهره ای نبریم؟ این طرز تفکر، نه مورد تأیید خود قرآن و سنت است و نه هیچ عقل سلیمی آن را تأیید می کند. کدام عقل سلیم می پذیرد که اگر سلف صالح برای انجام فریضه حج، از استر و اسب و اشتر استفاده می کردند، امروز هم به احترام سلف صالح و به تبعیت از سلف صالح، از اسب و اشتر استفاده کنند و بر هواپیما ننشینند .
کتاب با یک مقدمه آغاز و مباحث در چند عنوان کلی مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده از منابع فارسی و عربی در نگارش مباحث استفاده کرده است.
نویسنده در مقدمه کتاب، این سؤال را مطرح کرده که آیا خلافت به نصب الهی و معرفی نبوی ثابت می شود یا به انتخاب مردمی؟ پاسخ به این سؤال مستلزم یک موضع گیری اعتقادی بود و طرف داران انتخاب یا انتصاب، هرکدام یک گروه فکری از مسلمانان را شکل دادند... بعد از آن نیز مسائلی در باب ایمان و کفر، قضا و قدر، جبر و اختیار و... پیش آمد، که موجب تفرق مسلمانان به فرقه های گوناگون گردید. یکی از این فرقه ها اهل حدیث بودند که به اخذ مسائل اعتقادی و فروع عملی از ظواهر قرآن و روایت اصرار می ورزیدند. از درون این جریان فکری در قرون اخیر تفکر سلف گرایی با نام «سلفیه» به عنوان یک فرقه شکل گرفت .
نویسنده، مباحث کتاب را با ارائه دو تعریف «سلفیه» از دیدگاه موافقان و مخالفان آغاز کرده است. سلفی ها در این معنا متفقند که سلفیه به معنای پیروی از سلف صالح است؛ لذا نویسنده برای بررسی و نقد دیدگاه ها درباره تعریف سلف دو مسئله را مورد تحلیل قرار می دهد: یکی اینکه سلف صالح به چه معناست و دیگر آنکه سلف صالح چه کسانی هستند که پیروی از آنان مایه نجات و تخلف از آنان موجب گمراهی و هلاکت است .
وی سپس معنای پیروی از سلف صالح را این گونه مطرح می کند که آیا مقصود این است که در روش اندیشه و شیوه زندگی فردی و اجتماعی و... تابع و مقلد آنان باشیم و در روش اندیشه یا نحوه زندگی، در اصول عقیدتی و یا در احکام فردی و اجتماعی، نگاهمان فقط به سلف باشد و از عقل خویش برای تجدید حیات اجتماعی و فهم جدید از قرآن و سنت بهره ای نبریم؟ این طرز تفکر، نه مورد تأیید خود قرآن و سنت است و نه هیچ عقل سلیمی آن را تأیید می کند. کدام عقل سلیم می پذیرد که اگر سلف صالح برای انجام فریضه حج، از استر و اسب و اشتر استفاده می کردند، امروز هم به احترام سلف صالح و به تبعیت از سلف صالح، از اسب و اشتر استفاده کنند و بر هواپیما ننشینند .