شن خیزش به شرایطی از پرواز گفته می شود که شن زیادی در هوا برخاسته و دید خلبانان را محدود می کند. [ ۱] در هنگام شن خیزش، خلبان نمی تواند محیط و اجسام اطراف هواگرد را به خوبی ببیند. [ ۲] این شرایط ممکن است به کاهش آگاهی موقعیتی بینجامد که ممکن است با یک سقوط یا سانحه همراه شود. [ ۳] فرود یک هواپیما یا بالگرد در هنگام شن خیزش همانند آن است که یک راننده بخواهد با چشمان بسته، خودرو را به پارک دوبله ببرد. [ ۴]
رویداد شن خیزش در هنگام نشست و برخاست بالگردها در بیابان، بیشترین آمار سانحه را رقم می زند. پرواز یک بالگرد در نزدیکی یک «زمین شن خیز» موجب می شود شن ها از زمین بلند شده و ابری از شن جلوی دید خلبان را بگیرد که این رویداد بعنوان یکی از خطرناک ترین شرایط برای بالگردها درنظر گرفته شده و راه های پرهیز از آن به خلبانان آموزش داده می شود. خلبان باید از زمین هایی که مستعد شن خیزش هستند پرهیز نماید و در صورتی که دید خلبان به کلی مختل شود، باید از فرود انصراف داده و در مکان دیگری فرود بیاید. زیرا در صورتی که خلبان ساده انگاری کند و این شرایط را نادیده بگیرد، ممکن است در بالانس کردن بالگرد دچار اشتباه شده و با واژگونی پویا روبرو شود. [ ۵] بنا بر آمار نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا تا سال ۲۰۰۵ میلادی، حوادث ناشی از شن خیزش در ارتش آمریکا به حدی بوده که از مجموع همهٔ دلایل دیگر در سقوط و حوادث بالگردی نیز بیشتر بوده است. [ ۶]
چند فاکتور مهم وجود دارد که موجب می شود شن خیزش شدیدتر و بدتر نیز شود؛ ازجمله:[ ۷]
• میزان بارگیری پروانه
• آرایش پروانه اصلی بالگرد
• ترکیبات خاک
• میزان باد
• سرعت یا زاویهٔ فرود
• آماده سازی مکان فرود
• تکنیک های خلبانی
• سامانه های الکترونیکی سه بعدی دارای نمایشگر برای دید در طوفان
• سامانه های بدون نمایشگر که با حسگر و هشدار کار می کنند همانند سامانه آگاهی از وضعیت تاکتیکی ( TSAS )
• عقربهٔ نشانگر زاویهٔ افقی بالگرد
• بهبود اصول آیرودینامیک و طراحی پروانه های پیشرفتهٔ پرزن همانند پروانهٔ به کاررفته در آگوستاوستلند ای دابلیو۱۰۱
در صورتی که بالگرد به سامانه های الکترونیکی پیشرفته، نمایشگر سربالا، حسگرهای تعیین زاویه یا کلاهخود هوشمند مجهز نباشد، خلبان باید بدون این ابزار و به صورت سنتی بالگرد یا هواپیما را فرود بیاورد که درواقع کاری بسیار شانسی و ریسک پذیر است. زیرا خلبان هیچگونه دیدی به اطراف ندارد و باید با بهره گیری از غریزه و تجربهٔ خود این فرود را انجام دهد. همچنین ممکن است دچار خطای دید و توهم شود و شرایط را به گونه ای ببیند که در حقیقت آنطور نیست. در هنگام فرود به کارگیری چراغ های پرنور همانند نورافکن می توانند شرایط را کمی بهتر کنند تا همانند مه شکن خودرو عمل کرده و دید خلبان را افزایش دهد. [ ۸] [ ۹] [ ۱۰]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفرویداد شن خیزش در هنگام نشست و برخاست بالگردها در بیابان، بیشترین آمار سانحه را رقم می زند. پرواز یک بالگرد در نزدیکی یک «زمین شن خیز» موجب می شود شن ها از زمین بلند شده و ابری از شن جلوی دید خلبان را بگیرد که این رویداد بعنوان یکی از خطرناک ترین شرایط برای بالگردها درنظر گرفته شده و راه های پرهیز از آن به خلبانان آموزش داده می شود. خلبان باید از زمین هایی که مستعد شن خیزش هستند پرهیز نماید و در صورتی که دید خلبان به کلی مختل شود، باید از فرود انصراف داده و در مکان دیگری فرود بیاید. زیرا در صورتی که خلبان ساده انگاری کند و این شرایط را نادیده بگیرد، ممکن است در بالانس کردن بالگرد دچار اشتباه شده و با واژگونی پویا روبرو شود. [ ۵] بنا بر آمار نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا تا سال ۲۰۰۵ میلادی، حوادث ناشی از شن خیزش در ارتش آمریکا به حدی بوده که از مجموع همهٔ دلایل دیگر در سقوط و حوادث بالگردی نیز بیشتر بوده است. [ ۶]
چند فاکتور مهم وجود دارد که موجب می شود شن خیزش شدیدتر و بدتر نیز شود؛ ازجمله:[ ۷]
• میزان بارگیری پروانه
• آرایش پروانه اصلی بالگرد
• ترکیبات خاک
• میزان باد
• سرعت یا زاویهٔ فرود
• آماده سازی مکان فرود
• تکنیک های خلبانی
• سامانه های الکترونیکی سه بعدی دارای نمایشگر برای دید در طوفان
• سامانه های بدون نمایشگر که با حسگر و هشدار کار می کنند همانند سامانه آگاهی از وضعیت تاکتیکی ( TSAS )
• عقربهٔ نشانگر زاویهٔ افقی بالگرد
• بهبود اصول آیرودینامیک و طراحی پروانه های پیشرفتهٔ پرزن همانند پروانهٔ به کاررفته در آگوستاوستلند ای دابلیو۱۰۱
در صورتی که بالگرد به سامانه های الکترونیکی پیشرفته، نمایشگر سربالا، حسگرهای تعیین زاویه یا کلاهخود هوشمند مجهز نباشد، خلبان باید بدون این ابزار و به صورت سنتی بالگرد یا هواپیما را فرود بیاورد که درواقع کاری بسیار شانسی و ریسک پذیر است. زیرا خلبان هیچگونه دیدی به اطراف ندارد و باید با بهره گیری از غریزه و تجربهٔ خود این فرود را انجام دهد. همچنین ممکن است دچار خطای دید و توهم شود و شرایط را به گونه ای ببیند که در حقیقت آنطور نیست. در هنگام فرود به کارگیری چراغ های پرنور همانند نورافکن می توانند شرایط را کمی بهتر کنند تا همانند مه شکن خودرو عمل کرده و دید خلبان را افزایش دهد. [ ۸] [ ۹] [ ۱۰]
wiki: شن خیزش