شمشی ادد یکم

شَمشی - اَدَد یکم ( به اکدی: Šamši - Adad I ) ; ( اموری: Shamshi - Addu )   ; حدود ۱۸۰۹ - ۱۷۷۶ پیش از میلاد شاه آشور با تبار اموری بود که سرزمین های بسیاری از سوریه، آناتولی و میانرودان شمالی را برای امپراتوری آشور کهن فتح کرده بود. [ ۱]
شمشی - ادد یکم تاج و تخت اکالاتوم را از ایلا - کَبکَبو به ارث برد ( حدود ۱۸۳۶ پیش از میلاد - حدود ۱۸۳۳ پیش از میلاد ) . از ایلا - کَبکَبو به عنوان پدر شمشی - ادد یکم در «فهرست پادشاهان آشور» نام برده شده است. [ ۲] نام مشابه ( نه لزوماً همان شکل ) در قسمت قبلی در میان «پادشاهانی که پدران آنها شناخته شده است» ذکر شده است. [ ۲] با این حال، شمشی - ادد یکم تاج و تخت آشور را از پدرش به ارث نبرد اما در عوض یک فاتح بود. ایلا - کَبکَبو نه از آشور، بلکه پادشاه اموری نژاد اکالاتوم بود. مطابق "وقایع نگاری مری"، ایلا - کَبکَبو شوپروم ( حدود ۱۷۹۰ پیش از میلاد ) را تصرف کرد، سپس شمشی - ادد یکم وارد خانه پدرش شد" ( شمشی - ادد یکم به جای ایلا - کَبکَبو به عنوان پادشاه اکالاتوم، در سال بعد به حکومت رسید ) . در پی حمله نارام - سین شاه اشنونا ( حدود ۱۸۵۰–۱۸۱۶ پیش از میلاد ) به اکالاتوم، شمشی - ادد یکم مجبور به فرار به بابل ( حدود ۱۸۲۳ پیش از میلاد ) شد. شمشی - ادد یکم تا زمان مرگ نارام - سین اشنونا ( حدود ۱۸۱۶ پیش از میلاد ) در تبعید باقی مانده بود. یادنامه آشوری گزارش می دهد که شمشی - آداد یکم "در زمان "نارام - سین" به بابل رفت. شمشی - ادد یکم بعد از اینکه اکالاتوم را پس گرفت، مدتی صبر کرد و سپس پادشاه اریشوم دوم پادشاه آشور کهن را سرنگون کرد ( حدود ۱۸۱۵–۱۸۰۹ پیش از میلاد ) . شمشی - ادد یکم آشور را فتح کرد و به عنوان اولین پادشاه اموری آشور ظاهر شد ( حدود ۱۸۰۸ پیش از میلاد ) . [ ۳] شمشی - ادد یکم سعی کرد با ادعای تبار از اوشپیا پادشاهی اولیه آشوری بومی پادشاهی که ( حدود ۲۰۵۰–۲۰۳۰ پیش از میلاد ) سلطنت آشور را به دست آورد، جایگاه خود را در سلطنت آشور قانونی جلوه دهد.
اگرچه طبق نوشته های آشوریان بعدها اموری قلمداد می شود، اما باستان شناسان قبلی تصور می کردند که شمشی - ادد یکم یک آشوری بومی بوده است. اوشپیا آخرین نفر در بخش «پادشاهانی بود که در چادرها زندگی می کردند» از فهرست پادشاهان آشور بود. اوشپیا توسط آثار معاصر تأیید نشده است. پسرش آپیاشال ( در حدود سال ۲۰۳۰–۲۰۲۷ پیش از میلاد ) اوشپیا در فهرست پادشاهان آشور جانشین او شد. [ ۴] طبق گفته فهرست پادشاهان آشور، آپیاشال پادشاهی از دوره اولیه آشور بود. [ ۲] آپیاشال در بخش فهرست پادشاهان آشور ذکر شده است که آخرین آنها «در مجموع هفده پادشاه، چادرنشین» است. [ ۲] [ ۵] این بخش شباهت های مشخصی با اجداد دودمان اول بابل را نشان می دهد. [ ۵] آپیاشال همچنین در بخشی از فهرست پادشاهان آشور به عنوان اولین از ده "پادشاهی که پدران آنها شناخته شده است" ذکر شده است. این بخش ( که برخلاف بقیه لیست ) به ترتیب معکوس نوشته شده است - شروع با آمینو ( حدود ۲۰۰۳–۲۰۰۰ پیش از میلاد ) و پایان دادن به آپیاشال "کلاً ده پادشاه که اجداد هستند" - که اغلب اوقات به عنوان لیست نیاکان شمشی - آداد یکم تفسیر شده است. با توجه به این فرض، دانشمندان استنباط کردند که شکل اصلی فهرست پادشاهان آشور دوباره نوشته شده است به عنوان "تلاش برای توجیه اینکه شمشی - آداد یکم یک حاکم مشروع دولت شهر آشور بوده است و با تلفیق نیاکان خود در شجره نامه بومی آشور، پیشینیان غیر آشوری وی را پنهان می کند". اما، این تفسیر به طور جهانی پذیرفته نشده است. "" تاریخ باستان کمبریج "" این تفسیر را رد کرد و در عوض این بخش را به عنوان اجداد سلیلی تفسیر کرد[ ۶] ( ۲۰۰۰ پیش از میلاد ) .