فرهنگستان زبان و ادب
دانشنامه آزاد فارسی
شَمایل شکنی (iconoclastics)
(یا: تمثال شکنی) شمایل شکن ها کسانی هستند که در اصل با پیروی از فرمان دوم خدا به موسی، به این مضمون که هیچ«تمثال تراشیده»ای را مپرست، تمثال های مذهبی را شدیداً ردّ و منع می کنند. تحت تأثیر اسلام و یهودیت، نهضت شمایل شکنی در امپراتوری بیزانس پدید آمد و در ۷۲۶م امپراتوری لئون سوم آن را تأیید کرد. پیگرد بی امان کسانی که شمایل ها را می ساختند و آن ها را گرامی می داشتند ادامه یافت تا قرن ۹م که شمایل شکنی بدعت شمرده شد. بعد ها در جنبش اصلاح دینی همین نام به مخالفان استفاده از شمایل اطلاق گردید و شمایل شکنان ویرانی فراوانی در کلیساها به بار آوردند. در معنای استعاری، شمایل شکن به کسی گفته می شود که به آرمان ها یا اصول سنتی می تازد.
(یا: تمثال شکنی) شمایل شکن ها کسانی هستند که در اصل با پیروی از فرمان دوم خدا به موسی، به این مضمون که هیچ«تمثال تراشیده»ای را مپرست، تمثال های مذهبی را شدیداً ردّ و منع می کنند. تحت تأثیر اسلام و یهودیت، نهضت شمایل شکنی در امپراتوری بیزانس پدید آمد و در ۷۲۶م امپراتوری لئون سوم آن را تأیید کرد. پیگرد بی امان کسانی که شمایل ها را می ساختند و آن ها را گرامی می داشتند ادامه یافت تا قرن ۹م که شمایل شکنی بدعت شمرده شد. بعد ها در جنبش اصلاح دینی همین نام به مخالفان استفاده از شمایل اطلاق گردید و شمایل شکنان ویرانی فراوانی در کلیساها به بار آوردند. در معنای استعاری، شمایل شکن به کسی گفته می شود که به آرمان ها یا اصول سنتی می تازد.
wikijoo: شمایل_شکنی
مترادف ها
شمایل شکنی، بت شکنی
پیشنهاد کاربران
شمایل شکنی، آیکون شکنی، یا بت شکنی به حرکتی مذهبی برای از بین بردن شمایل و تصاویر مذهبی توسط معتقدان به خود آن مذهب گفته می شود. افراد شمایل شکن معتقدند که به تصویر کشیدن مفاهیم مقدس مذهبی یا دارای اشتباه است یا گمراه کننده.
... [مشاهده متن کامل]
در مسیحیت شمایل شکنی به دلیل تفسیر لفظی از ده فرمان به وجود آمده است: ( سفر خروج، فصل ۲۰ )
( ۴ ) هیچ بُتی برای خود مساز، خواه به شکل هرآنچه بالا در آسمان باشد یا پایین بر زمین یا در آبهای زیر زمین. ( ۵ ) در برابر آنها سجده مکن و آنها را عبادت منما؛ زیرا من، یهوه خدای تو، خدایی غیورم که جزای تقصیرات پدران را به فرزندان و پشت سوم و چهارمِ آنان که مرا نفرت کنند می رسانم.
پطرس کسانی که از پرستش شمایل خودداری می کردند را «دارای ذهنی یهودی» می نامید.
در امپراتوری روم شرقی، آیکون شکنی حکومتی توسط لئون سوم پس از مدت ها مخالفت مردم با استفاده از شمایل آغاز شد. اکثر حمایت کنندگان شمایل شکنی را مردمان فقیر غیریونانی شرق امپراتوری که زیر حملهٔ مسلمانان بودند تشکیل می دانند. بعدها برخی از اصلاح گران پروتستانی مانند اولریش تسوینگلی و ژان کالون نیز براساس ده فرمان خواستار برچیده شدن آیکون ها شدند.
در اسلام، نابودی تصاویر و بت ها از کعبه واقعه ای مهم در تاریخ اسلام تلقی می گردد. با وجود اختلاف نظر میان محققان، اسلام ممکن است یکی از عوامل مؤثر بر آغاز شمایل شکنی در امپراتوری روم شرقی باشد. براساس یکتاپرستی مصالحه ناپذیر اسلام، مسلمانان هیچ دلیلی برای نمایش خداوند در آثار هنری ندارند چون که تنها او می تواند توسط کلام خودش ( قرآن ) توصیف شود. قرآن اعراب جاهلی را به دلیل پرستش بت ها سرزنش می کند ولی در مورد شمایل به صورت یک دکترین بحث نمی کند؛ بنابراین اسلام را می توان پرهیزکننده از شمایل ( ایماژزدا ) دانست نه شمایل شکن. در حالت کلی، مسلمانان از قراردادن تصاویر جانداران در مسجدها و مدرسه ها خودداری کرده اند. این مخالفت با تصاویر مذهبی به صراحت در قرآن نیامده است، بلکه براساس احادیث مختلفی است که نقل شده است.
... [مشاهده متن کامل]
در مسیحیت شمایل شکنی به دلیل تفسیر لفظی از ده فرمان به وجود آمده است: ( سفر خروج، فصل ۲۰ )
( ۴ ) هیچ بُتی برای خود مساز، خواه به شکل هرآنچه بالا در آسمان باشد یا پایین بر زمین یا در آبهای زیر زمین. ( ۵ ) در برابر آنها سجده مکن و آنها را عبادت منما؛ زیرا من، یهوه خدای تو، خدایی غیورم که جزای تقصیرات پدران را به فرزندان و پشت سوم و چهارمِ آنان که مرا نفرت کنند می رسانم.
پطرس کسانی که از پرستش شمایل خودداری می کردند را «دارای ذهنی یهودی» می نامید.
در امپراتوری روم شرقی، آیکون شکنی حکومتی توسط لئون سوم پس از مدت ها مخالفت مردم با استفاده از شمایل آغاز شد. اکثر حمایت کنندگان شمایل شکنی را مردمان فقیر غیریونانی شرق امپراتوری که زیر حملهٔ مسلمانان بودند تشکیل می دانند. بعدها برخی از اصلاح گران پروتستانی مانند اولریش تسوینگلی و ژان کالون نیز براساس ده فرمان خواستار برچیده شدن آیکون ها شدند.
در اسلام، نابودی تصاویر و بت ها از کعبه واقعه ای مهم در تاریخ اسلام تلقی می گردد. با وجود اختلاف نظر میان محققان، اسلام ممکن است یکی از عوامل مؤثر بر آغاز شمایل شکنی در امپراتوری روم شرقی باشد. براساس یکتاپرستی مصالحه ناپذیر اسلام، مسلمانان هیچ دلیلی برای نمایش خداوند در آثار هنری ندارند چون که تنها او می تواند توسط کلام خودش ( قرآن ) توصیف شود. قرآن اعراب جاهلی را به دلیل پرستش بت ها سرزنش می کند ولی در مورد شمایل به صورت یک دکترین بحث نمی کند؛ بنابراین اسلام را می توان پرهیزکننده از شمایل ( ایماژزدا ) دانست نه شمایل شکن. در حالت کلی، مسلمانان از قراردادن تصاویر جانداران در مسجدها و مدرسه ها خودداری کرده اند. این مخالفت با تصاویر مذهبی به صراحت در قرآن نیامده است، بلکه براساس احادیث مختلفی است که نقل شده است.
( مجازاً ) ( هنر و معماری ) حذف عناصر و موتیف های سبک های دوره های پیشین، برای درانداختن طرحی نو
Iconoclasm
مثال: هنر مدرنیسم به طور کلی ( گسست از سبک های تاریخی گذشته )
یا تلاش ها در جهت نقاشی انتزاعی
مثال: هنر مدرنیسم به طور کلی ( گسست از سبک های تاریخی گذشته )
یا تلاش ها در جهت نقاشی انتزاعی