شماطه. [ش َم ْ ما طَ / طِ ] ( از روسی ، اِ ) زنگی است که در بعضی ساعتها تعبیه کنند و با عقربه و فنر و پیچ خاصی که دارد آنرا طوری قرار دهند که در سر ساعت دلخواه شدید و متوالی و طولانی زنگ بزند و انسان را از فرارسیدن ساعت مورد نظر آگاه سازد. از شماطه ساعت معمولاً برای بیدار شدن در ساعت مطلوب ، چنانکه در سحرهای ماه مبارک رمضان یا ساعتهایی نظیر آن استفاده می شود. ( فرهنگ لغات عامیانه ). رجوع به شماته و شماطه دار شود.
فرهنگ فارسی
( اسم ) صدا دار ( ساعت ) و منظور ساعتی است که آنرا کوک کنند و در لحظه معینی شخص خوابیده را بیدار سازد . توضیح شماطه در عربی بدین معنی مستعمل نیست .